Donald Trump podczas swojej prezydentury poważnie rozważał wykluczenie kilku europejskich państw z NATO - ujawnia Jens Stoltenberg w swojej najnowszej książce. Były sekretarz generalny Sojuszu Północnoatlantyckiego opisuje kulisy napiętych relacji z amerykańskim przywódcą i jego krytykę wobec niskich wydatków obronnych Danii, Holandii, Niemiec i Norwegii.
W książce "Na mojej warcie. Przewodzenie NATO w czasie wojny" Jens Stoltenberg opisuje lata 2014-2024, kiedy kierował Sojuszem Północnoatlantyckim. Szczególną uwagę poświęca relacjom z Donaldem Trumpem, który w latach 2017-2021 wielokrotnie groził europejskim sojusznikom porzuceniem ich przez USA.
Według norweskiego polityka, obecnie ministra finansów, amerykański przywódca zarzucał krajom europejskim, że nie przeznaczają wystarczających środków na obronność. Ówczesnej kanclerz Niemiec Angeli Merkel i prezydentowi Francji Emmanuelowi Macronowi wypominał, że "nie płacą tego, co są winni USA", a budżety obronne ich państw nie stanowią nawet 10 proc. ogólnego budżetu Sojuszu.
Największe zastrzeżenia Donald Trump miał wobec Danii, Holandii, Niemiec i Norwegii, których wydatki na obronę w 2018 roku nie przekraczały 1,5 proc. PKB. Prezydent USA miał nawet rozważać wykluczenie tych państw ze struktur NATO i ograniczenie ich do gwarancji bezpieczeństwa, z których korzystała wówczas jeszcze niebędąca członkiem Sojuszu Szwecja.
Jens Stoltenberg ujawnia, że ówczesny szef Pentagonu James Mattis wielokrotnie przepraszał go za postawę gospodarza Białego Domu i udzielał nawet Norwegowi rad, jak unikać konfliktów z prezydentem.
"Wstydzimy się za niego. Musimy po prostu spróbować go uspokoić. I nie kłóć się z prezydentem, zwłaszcza o liczby, na które się powołuje. To w niczym nie pomoże" - miał radzić przedstawiciel amerykańskiej administracji.
"Na mojej warcie. Przewodzenie NATO w czasie wojny" to druga książka byłego szefa Sojuszu Północnoatlantyckiego. Wcześniej, w autobiografii "Min historie" (pol. "Moja historia"), opisał m.in. czasy kierowania norweskim rządem i dramatyczne wydarzenia z 2011 roku, kiedy doszło do zamachów terrorystycznych w Oslo i na wyspie Utoya.
Najnowsza publikacja trafi do polskich księgarń 1 października.
