39-proc. wzrost cen energii w I kwartale 2023 r. w ujęciu rocznym przewiduje NBP w opublikowanym w poniedziałek "Raporcie o inflacji". To najwyższy prognozowany wzrost w horyzoncie raportu, czyli do końca 2025 r.

Najwyższy w całym horyzoncie raportu kwartalny wzrost tych cen NBP przewiduje na I kwartał 2023 r. i ma on wynosić 39 proc. rok do roku. W kolejnych kwartałach 2023 r. wskaźnik ten ma się obniżać, do 20,7 proc., 14,3 proc., i 10,3 proc. W 2024 r. wskaźnik wzrostu cen energii ma dalej spadać, od 9,4 w I kwartale do 6,8 proc. w IV kwartale, a w 2025 r. odpowiednio - z 6,4 do 5,0 proc.

Wzrost cen energii w 2022 roku

Zgodnie z raportem, w całym 2022 r. wzrost cen energii wynieść 30,5 proc. przy uwzględnieniu obowiązujących do końca roku obniżek podatków w ramach tzw. Tarczy Antyinflacyjnej, czyli zniesienia akcyzy na energię elektryczną dla gospodarstw domowych, obniżenia stawki akcyzy na paliwa silnikowe oraz zmniejszenia stawki VAT na podstawowe produkty żywnościowe, energię elektryczną, cieplną, gaz i paliwa, a także zwolnienie sprzedaży paliw z podatku od sprzedaży detalicznej.

Spośród kwartałów 2022 r., największym wzrostem charakteryzuje się kwartał III - 35,4 proc., przy spadku do poziomu 32,1 proc., prognozowanego dla IV kwartału.

NBP przypomniał, że w raporcie założono, iż - zgodnie z ostatnimi zapowiedziami - większość powyższych rozwiązań dotyczących opodatkowania nośników energii wygaśnie wraz z końcem 2022 r. i w dalszym horyzoncie projekcji Tarcza Antyinflacyjna będzie obowiązywać w ograniczonym zakresie.

Bank centralny ocenił, że w wyniku bezpośredniego oddziaływania Tarczy tempo wzrostu cen konsumenta w 2022 r. ukształtuje się w ujęciu średniorocznym na poziomie o 3,9 pkt proc. niższym w stosunku do scenariusza nieuwzględniającego tego pakietu, a jej częściowe wycofanie w 2023 r. podniesie dynamikę cen o ok. 1,9 pkt proc.

Wycofanie Tarczy Antyinflacyjnej podniesie dynamikę cen

Częściowe wycofanie w 2023 r. Tarczy Antyinflacyjnej podniesie dynamikę cen o ok. 1,9 pkt proc. - poinformował Narodowy Bank Polski w "Raporcie o inflacji - listopad 2022 r.".

Zgodnie z przewidywaniami NBP zawartymi w tzw. centralnej ścieżce projekcji, będącej częścią "Raportu o inflacji - listopad 2022 r.", inflacja CPI w 2022 r. wyniesie 14,5 proc., w 2023 r. spadnie do 13,1 proc., a w 2024 r. do 5,9 proc.

"W projekcji listopadowej uwzględniono obowiązujące do końca br. roku obniżenie podatków w ramach Tarczy Antyinflacyjnej. Obejmuje ono zniesienie akcyzy na energię elektryczną dla gospodarstw domowych, obniżenie stawki akcyzy na paliwa silnikowe oraz zmniejszenie stawki VAT na podstawowe produkty żywnościowe, energię elektryczną, cieplną, gaz i paliwa, a także zwolnienie sprzedaży paliw z podatku od sprzedaży detalicznej" - wyjaśniono w raporcie.

Większość rozwiązań wygaśnie do końca roku

Dodano, że jednocześnie założono, zgodnie z ostatnimi zapowiedziami premiera Mateusza Morawieckiego, że większość rozwiązań dotyczących opodatkowania nośników energii wygaśnie wraz z końcem 2022 r. i w dalszym horyzoncie projekcji Tarcza Antyinflacyjna będzie obowiązywać w ograniczonym zakresie.

"Ocenia się, że w wyniku bezpośredniego oddziaływania Tarczy tempo wzrostu cen konsumenta w 2022 r. ukształtuje się w ujęciu średniorocznym na poziomie o 3,9 pkt proc. niższym w stosunku do scenariusza nieuwzględniającego tego pakietu, a jej częściowe wycofanie w 2023 r. podniesie dynamikę cen o ok. 1,9 pkt proc. Roczny koszt dla finansów publicznych obowiązywania niższych stawek podatkowych w ramach Tarczy Antyinflacyjnej jest szacowany na ok. 1,0 proc. PKB w br. i ok. 0,4 proc. PKB w 2023 r." - wyjaśniono.

Nie tylko Tarcza Antyinflacyjna

Zwrócono uwagę, że rząd wprowadził też inne rozwiązania chroniące gospodarstwa domowe przed silnym wzrostem cen energii. Wskazano, że oprócz dodatków osłonowych dla najuboższych, do gospodarstw domowych i instytucji użyteczności publicznej bez dostępu do sieci gazowej i ciepłowniczej trafią w br. jednorazowe dopłaty z tytułu wykorzystania do ogrzewania węgla i innych paliw. Przewidywany koszt tych transferów to 0,6 proc. PKB w tym roku.

Natomiast łączny koszt dla sektora finansów publicznych rekompensat z tytułu regulacji taryf dotyczących gazu, energii cieplnej i elektrycznej wyniesie, zgodnie z szacunkami NBP opartymi na dokumentach rządowych, 0,4 proc. PKB w tym roku, a w 2023 r. 1,1 proc. PKB.

Obliczono, że dopłaty do cen energii elektrycznej i gazu dla przedsiębiorstw energochłonnych, które będą wypłacane w latach 2022-2023, wyniosą 0,2 proc. PKB rocznie, a dopłaty do nawozów, o które mogli ubiegać się rolnicy, będą stanowić 0,1 proc. PKB.

"W najbliższych kwartałach w dalszym ciągu korzystnie na koniunkturę będzie wpływała redukcja obciążeń podatkowych w ramach programu Polski Ład (powodująca ubytek wpływów podatkowych o 1,0 proc. PKB w 2022 r. i o kolejne 0,5 proc. PKB w 2023 r.)" - dodano w raporcie.