Muzeum KL Plaszow, utworzone na terenie dawnego nazistowskiego obozu pracy i obozu koncentracyjnego, apeluje do osób, które mogą przekazać wartościowe materiały lub uzupełnić dotychczasowe relacje o pomoc we współtworzeniu cyfrowego archiwum.

Archiwum Cyfrowe KL Plaszow gromadzi i udostępnia wiedzę o dawnym obozie.

"Przede wszystkim jednak jest wyrazem pamięci o więźniach i ofiarach tego obozu. Ich imiona i nazwiska, niekiedy biografie i zdjęcia składają się na indywidualną i zbiorową historię KL Plaszow" - podkreślają przedstawiciele muzeum.

W archiwum można znaleźć informacje o załodze obozu, archiwalne fotografie i materiały audio oraz wideo. Zgromadzone tam dokumenty są efektem wieloletnich kwerend, poszukiwań, rozmów, pracy naukowców i specjalistów. Jego zawartość zobaczysz tutaj.

Archiwum ma charakter otwarty, a  jego zawartość będzie uzupełniania.  

Osoby, które chcą przekazać materiały lub uzupełnić informacje - ocalali z obozu i ich rodziny  mogą pisać na adres: archiwumplaszow@muzeumkrakowa.pl lub Muzeum KL Plaszow, ul. Lipowa 3/115, 30-702 Kraków.

Historia obozu

Obóz  w Płaszowie został utworzony przez Niemców w październiku 1942 r. w Krakowie na terenie dwóch dawnych cmentarzy żydowskich, położonych w dzielnicy Wola Duchacka. Powstał jako obóz pracy i był przeznaczony dla kilku tysięcy więźniów - Żydów ze zlikwidowanego w marcu 1943 r. krakowskiego getta.

W latach 1943-1944 osadzono tam także część Żydów z likwidowanych gett w Bochni, Tarnowie, Wieliczce, Rzeszowie, Przemyślu oraz z obozu pracy w Szebniach. W lipcu 1943 r. Niemcy na terenie obozu utworzyli obóz pracy wychowawczej dla Polaków. Przetrzymywano w nim mieszkańców Krakowa oraz ofiary pacyfikacji miejscowości podkrakowskich.

W styczniu 1944 r. ZAL został przekształcony w obóz koncentracyjny (Konzentrationslager Plaszow bei Krakau - KL Plaszow). W 1944 r. KL Plaszow był także obozem przejściowym dla Żydów z Węgier, kierowanych do KL Auschwitz.

Szacuje się, że przez cały okres funkcjonowania obozu więziono w nim około 30 tys. osób, a liczba ofiar zamordowanych w obozie oceniania jest na ok. 5 tys. Największą grupę stanowią Żydzi. Egzekucje i pochówki odbywały się w trzech miejscach straceń: obok starego cmentarza oraz na terenie dwóch dawnych szańców artyleryjskich, zwanych H-górka i C-dołek.

W szczytowym okresie rozwoju obozu (połowa 1944 r.) liczba więźniów wynosiła ponad 20 tys., a na jego terenie znajdowało się ok. 200 obiektów: baraki więźniarskie i produkcyjne, zabudowania gospodarcze, budynki infrastruktury obozowej, domy i mieszkania zajmowane przez załogę. Teren obozu obejmował wtedy 80 ha.

W sierpniu 1944 r. zaczęła się likwidacja KL Plaszow. Niemcy rozpoczęli wywożenie więźniów i infrastruktury obozowej. 14 stycznia 1945 r. ostania grupa ok. 600 więźniów KL Plaszow  wyruszyła pieszo w kierunku KL Auschwitz. Od 19 stycznia do końca 1945 r. na terenie obozu stacjonowała Armia Czerwona, pustosząc ten teren. Po jej wyjściu dewastacji postępował.