Po cichu pojawił się projekt ustawy dot. Ukraińców. "Presja weta działa"

• Rząd przygotowuje projekt ustawy wygaszającej specjalną pomoc dla Ukraińców - jeśli wejdzie w życie, od 4 marca 2026 roku będą oni traktowani jak inni cudzoziemcy.
• Nowe przepisy przewidują m.in. ograniczenie świadczeń socjalnych, konieczność pracy do otrzymania programów typu 800 plus oraz ujednolicenie systemu wsparcia.
• Decyzja jest efektem rekomendacji Komisji Europejskiej i wcześniejszego weta prezydenta Karola Nawrockiego.
• Chcesz być na bieżąco? Odwiedź stronę główną RMF24.pl.

W wykazie prac legislacyjnych rządu pojawił się projekt ustawy, który zakłada wygaszenie rozwiązań wynikających z ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym. Jak ustaliła Interia, dokument przygotowany przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji przewiduje, że od 4 marca 2026 roku Ukraińcy będą traktowani jak inni cudzoziemcy przebywający w Polsce.

Uchwalona 12 marca 2022 roku specustawa wprowadziła nadzwyczajne rozwiązania prawne i organizacyjne, które umożliwiały szybkie rejestrowanie uchodźców i zapewnienie im dostępu do usług publicznych. Po niemal czterech latach sytuacja Ukraińców w Polsce jest bardziej stabilna, a instytucje publiczne i samorządy przystosowały się do obsługi nowoprzybyłych w ramach standardowych procedur.

Ukraińcy będą traktowani jak inni cudzoziemcy po 4 marca 2026 roku. Większość uchodźców znalazła zatrudnienie, ich dzieci uczęszczają do szkół i zintegrowały się z polskimi uczniami. Dlatego dalsze utrzymywanie ustawy zawierającej rozwiązania specjalne może tworzyć ryzyko nierównego traktowania - tłumaczy MSWiA w rozmowie z Interią.

Projekt przewiduje m.in.:

• uchylenie przepisów specustawy, które tworzyły odrębny system wyłącznie dla Ukraińców,
• wprowadzenie przepisów wygaszających dotychczasowe rozwiązania prawne,
• opracowanie regulacji przejściowych zapewniających płynne przejście do nowych zasad.

Chodzi m.in. o kwestie świadczeń socjalnych, Funduszu Pomocy, uprawnień studentów, legalności pobytu, a także edukacji dzieci. W praktyce oznacza to, że Ukraińcy nadal będą mogli korzystać z nagłej pomocy medycznej, ale dostęp do innych świadczeń będzie wymagał pracy i odprowadzania składek, podobnie jak w przypadku programu 800 plus.

Projekt ustawy zakłada nieprzedłużenie ochrony tymczasowej dla Ukraińców na dotychczasowych zasadach i uregulowanie ich statusu jak wszystkich innych cudzoziemców. Jednocześnie do 4 marca 2027 roku zostanie zapewniona ochrona prawna związana z legalnością pobytu - dodaje rzeczniczka MSWiA.

Zmiany to również efekt rekomendacji Komisji Europejskiej i odpowiedź rządu na wcześniejsze weto prezydenta Karola Nawrockiego. W sierpniu prezydent sprzeciwił się pierwotnej nowelizacji ustawy, domagając się, aby świadczenia, takie jak 800 plus, były dostępne tylko dla aktywnych zawodowo Ukraińców. Ostatecznie podpisał poprawioną wersję ustawy 26 września 2025 roku, zapowiadając, że robi to po raz ostatni.

Rząd postanowił nie czekać do ostatniej chwili i rozpocząć prace nad wygaszaniem specustawy wcześniej. Obecne przepisy obowiązują do 4 marca 2026 roku, a MSWiA zakłada, że projekt ustawy zostanie przyjęty jeszcze w tym roku.

"Prezydent Karol Nawrocki mówił jasno: koniec z przedłużaniem w nieskończoność szczególnych warunków dla uchodźców wojennych z Ukrainy. Przepisy, które były niezbędne, jak do Polski ruszyła fala uchodźców, dziś trzeba wygasić" - pisze na portalu X. 

"W sierpniu było weto, a po wprowadzeniu 800Plus jedynie dla pracujących cudzoziemców podpis wyłącznie po to, by uniknąć chaosu. Z jasnym komunikatem: 'ostatni raz'. Efekt? Rząd przygotowuje zmianę kursu i przejście na ogólne zasady funkcjonowania cudzoziemców w Polsce. Jest projekt wygaszający rozwiązania wynikające z ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy. Presja weta działa!".