Całkowite zaćmienie słońca, jedno z najbardziej spektakularnych zjawisk astronomicznych, będzie można podziwiać 12 sierpnia 2026 roku w wybranych regionach Europy. W Polsce zobaczymy jedynie zaćmienie częściowe, ale już teraz rośnie zainteresowanie wyjazdami do Islandii i Hiszpanii, gdzie zjawisko będzie widoczne w pełnej krasie.
- Całkowite zaćmienie Słońca 12 sierpnia 2026 roku będzie widoczne głównie w Islandii i Hiszpanii, przyciągając liczne grupy turystów i miłośników astronomii.
- Najdogodniejsze warunki do obserwacji będą na Islandii, gdzie faza całkowita potrwa do 2 minut i 18 sekund, natomiast w Hiszpanii zaćmienie będzie widoczne na niskim niebie, co wymaga odpowiedniego wyboru miejsca obserwacji.
- W Polsce zjawisko będzie miało charakter częściowy i będzie widoczne krótko przed zachodem Słońca; obserwacja wymaga stosowania specjalnych okularów ochronnych poza fazą całkowitą.
- Zaćmienia Słońca to unikalne zjawiska, których nie oddadzą w pełni zdjęcia ani transmisje - warto więc doświadczyć ich osobiście.
- Szczegóły dotyczące miejsc obserwacji, przygotowań oraz bezpieczeństwa podczas tego niezwykłego wydarzenia astronomicznego znajdziecie w poniższym w artykule.
W mediach pojawiają się doniesienia o wzmożonym ruchu turystycznym w Islandii, gdzie już teraz rezerwowane są hotele na czas zaćmienia. Właściciele obiektów noclegowych nie mogą narzekać na brak zainteresowania. Warto jednak pamiętać, że całkowite zaćmienie Słońca będzie widoczne nie tylko na Islandii, ale także w Hiszpanii, która oczywiście na brak turystów też narzekać nie może.
W Polsce zjawisko będzie miało charakter częściowy i będzie widoczne krótko przed zachodem Słońca.
Eksperci podkreślają, że całkowite zaćmienie to zupełnie inne doświadczenie niż częściowe - żadne zdjęcia czy transmisje nie oddadzą w pełni tego, co można zobaczyć na własne oczy.
Pas całkowitego zaćmienia 12 sierpnia 2026 roku rozpocznie się na półwyspie Tajmyr w Rosji, następnie przejdzie przez Ocean Arktyczny, Grenlandię i Islandię. Dalej zjawisko będzie widoczne nad Atlantykiem, Hiszpanią, fragmentem Portugalii oraz na wyspach Morza Śródziemnego, takich jak Ibiza i Majorka.
Najlepsze warunki do obserwacji będą panować na Islandii, gdzie Słońce podczas zaćmienia znajdzie się stosunkowo wysoko nad horyzontem. W stolicy kraju, Reykjaviku, faza całkowita rozpocznie się około godziny 17:48 i potrwa minutę. Najdłużej zjawisko będzie widoczne w rejonie Látrabjarg - tam faza całkowita potrwa 2 minuty i 18 sekund.
Alternatywą dla Islandii jest Hiszpania, gdzie zaćmienie całkowite nastąpi około godzinę przed zachodem Słońca. W tym czasie tarcza słoneczna będzie nisko nad horyzontem - od 10 stopni na północnym wybrzeżu do zaledwie kilku stopni na wschodzie. Warto więc odpowiednio zaplanować miejsce obserwacji, uwzględniając nie tylko zabudowę, ale także ukształtowanie terenu.
Zaćmienie będzie widoczne m.in. w miastach A Coruña, Oviedo, Bilbao, Lugo, Burgos, Saragossa, Walencja oraz na wyspach Ibiza i Majorka. Madryt i Barcelona znajdą się tuż poza pasem całkowitego zaćmienia, ale faza częściowa osiągnie tam aż 99 proc.
Pas zaćmienia wejdzie do Hiszpanii około godziny 19:30 czasu lokalnego i przetnie kraj w ciągu 7 minut i 20 sekund. Najdłużej faza całkowita potrwa między miejscowościami Canero a Luarca - 1 minuta i 50 sekund.
Przygotowując się do obserwacji zaćmienia, warto śledzić prognozy pogody - chmury mogą całkowicie uniemożliwić podziwianie zjawiska. W przypadku niekorzystnych warunków warto rozważyć zmianę lokalizacji na miejsce z większą szansą na bezchmurne niebo.
Podczas fazy całkowitej nie potrzeba żadnych przyrządów - można patrzeć na Słońce gołym okiem i podziwiać koronę słoneczną. Jednak przed i po fazie całkowitej trwa zaćmienie częściowe, do którego niezbędne są specjalne okulary lub filtry. Ich brak może prowadzić do poważnych uszkodzeń wzroku. Nie wolno patrzeć na Słońce przez lornetkę czy teleskop bez odpowiednich filtrów.
W wielu miejscach organizowane będą pokazy i wspólne obserwacje, podczas których udostępnione zostaną teleskopy z bezpiecznymi filtrami.
Zaćmienia Słońca przyciągają miłośników astronomii z całego świata. Islandia, licząca około 400 tysięcy mieszkańców, już przygotowuje się na napływ turystów. Władze rozważają nawet zamknięcie dróg w rejonie zaćmienia dla ruchu samochodowego i uruchomienie specjalnych autobusów.
Jeśli nie uda się zobaczyć zaćmienia w 2026 roku, kolejna okazja pojawi się już 2 sierpnia 2027 roku. Wówczas pas całkowitego zaćmienia przejdzie przez południową Hiszpanię, Maroko, Algierię, Tunezję, Libię, Egipt, Arabię Saudyjską i Jemen. Najdłużej faza całkowita potrwa w Egipcie - aż 6 minut i 23 sekundy.
Ostatnie całkowite zaćmienie Słońca w kontynentalnej Europie miało miejsce 11 sierpnia 1999 roku. W Polsce widoczne było jako zaćmienie częściowe, z fazą od 82 do 94 proc., w zależności od regionu.
