Na Białorusi od 2022 roku trwają intensywne prace modernizacyjne i budowa nowych obiektów wojskowych, w tym baz i poligonów, które mają odegrać kluczową rolę podczas wrześniowych rosyjsko-białoruskich ćwiczeń „Zapad-2025”. Dziennikarskie śledztwo Radia Swoboda ujawnia skalę tych przygotowań oraz możliwe zagrożenia dla regionu.

Po rosyjskiej inwazji na Ukrainę w 2022 roku Białoruś stała się ważnym zapleczem logistycznym dla armii Federacji Rosyjskiej. Od tego czasu w kraju trwa szeroko zakrojona modernizacja wojskowych lotnisk, baz i magazynów amunicji. Dziennikarze Radia Swoboda, analizując zdjęcia satelitarne z lat 2022-2025, zidentyfikowali zarówno odnowione, jak i zupełnie nowe obiekty wojskowe.

Szczególną uwagę zwracają dwa nowe obiekty powstające w pobliżu granicy z Ukrainą. Pierwszy z nich, w okolicach Homla, to kompleks z infrastrukturą mogącą pomieścić nawet trzy tysiące żołnierzy. Drugi powstaje na południe od Mińska, na terenie dawnej radzieckiej bazy rakietowej "Pawliwka". Oba obiekty są budowane w szybkim tempie i mogą służyć zarówno wojskom białoruskim, jak i rosyjskim.

Pawliwka, to miejsce, gdzie wcześniej stacjonował Słuckij 306, pułk sił strategicznych ZSRR uzbrojony w pociski balistyczne średniego zasięgu R-12 oraz mobilne kompleksy rakietowe "Pionier" i "Topol". Po rozpadzie Związku Sowieckiego baza została całkowicie opuszczona.

Rzecz w tym, że zdjęcia satelitarne z sierpnia tego roku pokazują, że w tym miejscu powstały fortyfikacje, magazyny, hangary i fundamenty pod inne budynki. Dziennikarze zauważyli też trzy kolejne obiekty w pobliżu, połączone drogami, z częściowo ukończonymi fundamentami. O tym kompleksie nie wiadomo nic. Władze Białorusi milczą na temat budowy.

Analitycy podejrzewają jednak, że kompleks może posłużyć do rozmieszczenia jednej z najnowszych broni rosyjskich - Oriesznika. Władimir Putin informował, że pocisk, który pierwszy raz został użyty w warunkach bojowych w 2024 roku w Ukrainie, może zostać przekazany Białorusi do końca 2025 roku.

Teren budowy kompleksu zajmuje obecnie ponad 2 kilometry kwadratowe, co odpowiada około 280 boiskom piłkarskim.

Modernizacja lotnisk i infrastruktury rakietowej

W ostatnich latach zmodernizowano kluczowe lotniska wojskowe, m.in. w Lunincu, Lidzie, Baranowiczach, Ziabrowce i Maczuliszczach. Przebudowano pasy startowe, hangary, magazyny paliw oraz rozbudowano systemy obrony przeciwlotniczej. Lotnisko w Lunincu, niegdyś opuszczone, stało się bazą dla rosyjskich myśliwców i śmigłowców podczas pierwszych dni inwazji na Ukrainę.

W centralnej części kraju, w rejonie Osipowicz, rozbudowano infrastrukturę rakietową. Na terenie 465. brygady rakietowej rozmieszczono rosyjskie systemy "Iskander-M", a sąsiednia baza amunicji może być miejscem przechowywania rosyjskiej broni jądrowej. Prace budowlane trwają nieprzerwanie od 2023 roku.

Przygotowania do manewrów „Zapad-2025”

Strategiczne ćwiczenia "Zapad-2025" (Zachód-2025) odbędą się w dniach 12-16 września. Oficjalnie weźmie w nich udział 13 tysięcy żołnierzy, jednak według zachodnich źródeł liczba ta może być znacznie wyższa. Główne poligony znajdują się w rejonie Borysowa, gdzie już od sierpnia obserwuje się wzmożony ruch wojsk rosyjskich.

Jak informuje białoruska Belta, powołując się na ministra obrony Wiktora Chrenina manewry Zapad w tym roku mają objąć przećwiczenie użycia broni jądrowej i systemu rakietowego Oriesznik.

Według ekspertów, rozbudowa infrastruktury wojskowej na Białorusi ma na celu nie tylko zwiększenie zdolności obronnych, ale także przygotowanie zaplecza do ewentualnych działań ofensywnych. Władze w Mińsku oficjalnie zaprzeczają, jakoby białoruskie oddziały miały brać udział w wojnie przeciwko Ukrainie, jednak obecność rosyjskich wojsk i nowoczesnych systemów uzbrojenia budzi niepokój także wśród krajów NATO.