Ministerstwo Finansów szykuje rewolucję w przepisach dotyczących tzw. opłaty cukrowej. Rządowy projekt nowelizacji ustawy o zdrowiu publicznym zakłada objęcie dodatkową daniną kolejnych produktów spożywczych, w tym suplementów diety w formie napojów. Zmiany mają wyeliminować luki prawne i uszczelnić system podatkowy, a także poprawić profil zdrowotny produktów dostępnych na rynku.
Ministerstwo Finansów wskazuje, że obecnie wiele produktów o wysokiej zawartości cukru jest sprzedawanych jako suplementy diety, co pozwala im omijać obowiązującą opłatę cukrową. Resort podkreśla, że konsumenci często postrzegają suplementy diety jako produkty wspierające zdrowie, tymczasem niektóre z nich - zwłaszcza syropy owocowe - mają niekorzystny skład i mogą przyczyniać się do nadmiernego spożycia cukru.
W opublikowanym wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów znalazł się projekt nowelizacji ustawy o zdrowiu publicznym. Jego głównym celem jest zwiększenie skuteczności poboru opłaty od środków spożywczych oraz wyeliminowanie niejasności interpretacyjnych, które do tej pory pozwalały niektórym producentom omijać przepisy.
Projekt zakłada, że opłatą cukrową zostaną objęte wyłącznie wybrane suplementy diety w postaci napojów. Wyjątek mają stanowić produkty sprzedawane w opakowaniach o pojemności nieprzekraczającej 200 ml. Takie suplementy, jak wyjaśnia resort, są najczęściej dostępne w aptekach i wspierają leczenie farmakologiczne - przykładem mogą być syrop prawoślazowy, syrop z rutyną czy syrop z wyciągu z porostu islandzkiego.
Zmiana ma na celu ograniczenie dostępności wysoko słodzonych produktów, które do tej pory były sprzedawane jako żywność wzbogacona, a po wprowadzeniu opłaty cukrowej zostały przeklasyfikowane na suplementy diety.
Jednym z kluczowych elementów projektu nowelizacji jest zmiana podmiotów zobowiązanych do uiszczania opłaty cukrowej. Obecnie obowiązek ten spoczywa na podmiotach, które jako pierwsze sprzedają produkty do detalistów. W praktyce jednak system ten okazał się trudny do egzekwowania, a nieprecyzyjne przepisy sprawiły, że opłacie nie podlegają produkty sprzedawane przez internet - sprzedaż na odległość nie została bowiem ujęta w definicji "sprzedaży detalicznej".
Rząd planuje przenieść obowiązek zapłaty opłaty cukrowej na początek łańcucha dostaw. W myśl nowych przepisów, daninę będą musieli uiszczać producenci, importerzy oraz podmioty nabywające napoje wewnątrzwspólnotowo. Zdaniem resortu finansów, takie rozwiązanie znacząco ułatwi identyfikację podmiotów zobowiązanych do zapłaty i pozwoli na skuteczniejsze egzekwowanie przepisów.
Ministerstwo Finansów argumentuje, że planowane zmiany mają nie tylko przynieść dodatkowe wpływy do budżetu państwa, ale przede wszystkim poprawić profil zdrowotny produktów dostępnych na rynku. Rozszerzenie opłaty cukrowej na suplementy diety w formie napojów ma ograniczyć spożycie cukru wśród Polaków, zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży, które są szczególnie narażone na negatywne skutki nadmiernego spożycia słodzonych produktów.
Nowelizacja ustawy o zdrowiu publicznym wpisuje się w szerszą strategię walki z chorobami cywilizacyjnymi, takimi jak otyłość czy cukrzyca typu 2, które coraz częściej dotykają polskie społeczeństwo.
