Psy to zwierzęta stadne, które źle znoszą samotność. Wielu właścicieli zastanawia się, jak długo ich czworonożny przyjaciel może bezpiecznie pozostawać sam w domu. Eksperci i organizacje prozwierzęce wskazują, że istnieją wyraźne granice, których nie powinno się przekraczać, by nie narażać psa na stres i problemy behawioralne.
Psy od wieków żyją w grupach, gdzie każdy członek stada pełni określoną rolę. W naturze rzadko zdarza się, by pies był całkowicie sam - nawet podczas polowania oddala się od grupy tylko na chwilę. Tymczasem życie w ludzkim domu wymusza na psach konieczność pozostawania w samotności, co dla wielu z nich jest sytuacją nienaturalną i stresującą.
Niektóre psy znoszą rozłąkę lepiej, inne już po kilku minutach zaczynają wyć, niszczyć przedmioty lub wykazywać inne objawy niepokoju. W skrajnych przypadkach samotność prowadzi do poważnych problemów zdrowotnych i behawioralnych.
Specjaliści nie podają jednej, uniwersalnej liczby godzin, jednak większość zgadza się, że pies nie powinien pozostawać sam dłużej niż 4-6 godzin. Po tym czasie większość czworonogów musi się załatwić, a dłuższa samotność może prowadzić do narastania stresu i frustracji. Jeśli codzienność wymaga dłuższej nieobecności, warto rozważyć pomoc sąsiada, opiekuna lub skorzystanie z usług psiego przedszkola.
Nie każdy pies, który źle znosi samotność, cierpi z tego samego powodu. Eksperci wyróżniają dwa główne problemy: lęk separacyjny oraz tzw. kontrolę. Psy z lękiem separacyjnym rzeczywiście boją się rozłąki z opiekunem. Przyczyną mogą być traumatyczne przeżycia, zbyt wczesne oddzielenie od matki, brak odpowiedniego treningu w młodym wieku lub trudna przeszłość.
Objawy lęku separacyjnego to m.in. wycie, drapanie drzwi, apatia, a po powrocie opiekuna - przesadnie uległe zachowanie. Z kolei psy z problemem kontroli nie tyle boją się rozłąki, co nie potrafią pogodzić się z brakiem możliwości opiekowania się swoim człowiekiem. Wtedy pojawia się uporczywe szczekanie, niszczenie przedmiotów czy próby kontrolowania opiekuna po powrocie.
Zarówno młode, jak i starsze psy mogą nauczyć się spokojnie zostawać same w domu, choć wymaga to odpowiedniego treningu i cierpliwości. Kluczowe jest stopniowe przyzwyczajanie psa do samotności - początkowo na kilka sekund, potem minut, aż do kilku godzin. Ważne, by pies miał swoje bezpieczne miejsce, które kojarzy mu się z odpoczynkiem i spokojem.
W przypadku szczeniąt proces ten jest zwykle szybszy - już po kilku tygodniach konsekwentnego treningu młody pies może zostawać sam nawet przez cztery godziny. Starsze psy, zwłaszcza te z trudną przeszłością, wymagają więcej czasu i cierpliwości.
1. Stworzenie bezpiecznego miejsca - pies powinien mieć swój kąt, gdzie czuje się komfortowo i bezpiecznie.
2. Odczulanie na sygnały wyjścia - warto ćwiczyć zakładanie kurtki czy branie kluczy bez wychodzenia z domu, by pies nie kojarzył tych czynności wyłącznie z rozłąką.
3. Stopniowe wydłużanie czasu - zaczynamy od kilku sekund, stopniowo wydłużając czas nieobecności.
4. Unikanie emocjonalnych pożegnań i powitań - spokojne wychodzenie i powrót pomagają psu lepiej radzić sobie z rozłąką.
5. Odpowiednie zajęcie przed wyjściem - krótki spacer lub zabawa przed wyjściem pozwala psu rozładować energię i łatwiej się wyciszyć.
6. Kiedy potrzebna jest pomoc specjalisty?
Jeśli pies wykazuje poważne objawy lęku separacyjnego - samookalecza się, załatwia się w domu, niszczy przedmioty, a trening nie przynosi efektów przez dłuższy czas - warto skonsultować się z behawiorystą lub lekarzem weterynarii. W niektórych przypadkach konieczne może być wsparcie farmakologiczne, zawsze jednak pod kontrolą specjalisty.
Badania pokazują, że nawet psy mieszkające z innymi czworonogami mogą mieć problemy z samotnością. W grupie nie zawsze się wspierają, a niepokój jednego psa często udziela się pozostałym. Szczególnie samce wykazują większą skłonność do niepokoju i częściej przebywają w pobliżu drzwi, czekając na powrót opiekuna.
Praktyczne wskazówki dla właścicieli:
- Przed wyjściem zapewnij psu ruch i zabawę.
- Nie żegnaj się z psem przesadnie emocjonalnie.
- Po powrocie zachowaj spokój, unikaj gwałtownych powitań.
- Nigdy nie karć psa za szkody wyrządzone podczas nieobecności.
- Nie zostawiaj psa samego dłużej, niż pozwala na to jego poziom zaawansowania w treningu.


