John J. Hopfield i Geoffrey E. Hinton laureatami Nagrody Nobla z fizyki

W poniedziałek zainaugurowano tydzień noblowski. Dziś czas na kontynuację. Po nagrodzie z dziedziny medycyny, we wtorek Komitet Królewskiej Szwedzkiej Akademii Nauk ogłosi laureata z fizyki. Uhonorowani zostali John J. Hopfield (Stany Zjednoczone) i Geoffrey E. Hinton (Wielka Brytania) za "fundamentalne odkrycia i wynalazki umożliwiające uczenie maszynowe za pomocą sztucznych sieci neuronowych".

Laureaci podzielą się po równo nagrodą w wysokości 11 mln koron szwedzkich (ok. 4,2 mln zł). 

Hopefield i Hinton to naukowcy, którzy położyli podwaliny pod sztuczną inteligencję. Ich odkrycia dały podstawy wykorzystania procesu uczenia maszynowego z wykorzystaniem sztucznych sieci neuronowych, co stworzyło podstawy do prac nad AI. Uczenie maszynowe oparte na sztucznych sieciach neuronowych obecnie rewolucjonizuje naukę, inżynierię i życie codzienne.

Przyznanie nagrody w dziedzinie sztucznej inteligencji będzie stanowiło podstawę do szerszej dyskusji na temat technologii, która coraz intensywniej wkracza w naszej życie i niesie ze sobą zarówno ogromne szanse, ale także i zagrożenie.

Sam Alfred Nobel wyznaczył Królewską Szwedzką Akademię nauk, aby przyznawała nagrodę z dziedziny fizyki.

To najbardziej prestiżowe wyróżnienie, jakie można otrzymać za osiągnięcia w tej dyscyplinie naukowej. Nobel w swoim testamencie z 1895 roku wymieniał fizykę jako pierwszy z pięciu obszarów wiedzy, za rozwój którego polecił przyznawać ufundowaną przez siebie nagrodę. Do dziś Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki przyznano 117 razy. Otrzymało ją łącznie 225 osób, w tym geniusze tacy jak Albert Einstein i Niels Bohr.

Nagrodę Nobla ustanowił bogaty szwedzki wynalazca Alfred Nobel, który w swoim testamencie zapisał, że jego majątek ma zostać przeznaczony na "ufundowanie nagród dla tych, którzy w poprzednim roku przynieśli ludzkości największe korzyści". Nobel zmarł w 1895 r., ale pierwsze nagrody przyznano dopiero w 1901 r., po batalii prawnej dotyczącej jego testamentu.

Nagrody Nobla są wręczane laureatom 10 grudnia, w rocznicę śmierci Nobla. Nagrodę pokojową wręcza przewodniczący norweskiego komitetu noblowskiego w Oslo, a pozostałe nagrody wręcza król Szwecji w sali koncertowej w Sztokholmie. Podczas wieczoru około 1300 gości zostaje zaproszonych na wystawny bankiet w ratuszu w Sztokholmie. Bankiet wymaga rozległego planowania, a jedzenie przygotowuje szef kuchni, który kieruje dużym zespołem kucharzy, podczas gdy ponad 200 kelnerów serwuje różne dania i wina.