"Zakres pokrycia społeczeństwa usługami finansowymi nie jest bardzo duży. I to jest interesujące. Sądzę, że to jest element wrodzonej ostrożności Polaków" - twierdzi Ignacy Morawski, dyrektor centrum analiz SpotData i główny ekonomista "Pulsu Biznesu", który był gościem Marcina Jędrycha w Radiu RMF24. Ekspert analizował najnowszy raport "Infokredyt 2025", przygotowany przez Związek Banków Polskich.
- 47 proc. dorosłych Polaków ma kredyt lub pożyczkę, co eksperci uznają za naturalny poziom zadłużenia.
- Polska wyróżnia się na tle UE stosunkowo niskim zadłużeniem gospodarstw domowych.
- Wzrost liczby kredytów w ostatnim roku wynika głównie z wahań rynku i zmian w programach rządowych.
- Polacy częściej niż średnia europejska korzystają z gotówki i mają niższe zaufanie do usług finansowych.
- Ciekawe informacje z Polski i świata znajdziesz na RMF24.pl.
Z raportu "Infokredyt 2025", przygotowanego przez Związek Banków Polskich, wynika, że 47 proc. dorosłych mieszkańców Polski posiada obecnie kredyt lub pożyczkę. Łączne zadłużenie gospodarstw domowych na koniec września 2025 r. wyniosło 788 mld zł, z czego największy udział mają kredyty mieszkaniowe (58 proc.) oraz gotówkowe (24 proc.). Zdaniem Ignacego Morawskiego odsetek 47 proc. nie jest duży, a stanowi naturalny poziom.
Zdaniem ekonomisty, ogromna część społeczeństwa nie ma kredytu ani pożyczki. Sam fakt, że ludzie posiadają kredyt, jest naturalny. W krajach rozwiniętych normalne jest to, że ludzie zaciągają kredyty na różne cele, w dużej mierze na cele mieszkaniowe (...). My tak naprawdę jesteśmy krajem z dość niskim zadłużeniem ludności i to nas wyróżnia na tle państw, z którymi możemy się porównywać - mówi Morawski.
Na tle innych krajów Unii Europejskiej Polska charakteryzuje się stosunkowo niskim poziomem zadłużenia. We wrześniu 2025 r. średnia kwota kredytu ratalnego wyniosła 2154 zł ,a kredytu mieszkaniowego 448 910 zł. Ubankowienie społeczeństwa w Polsce wciąż nie jest tak bardzo wysokie (...). W Polsce relatywnie niska jest wartość, przynajmniej w relacji do naszych dochodów ogólnych w kraju, kredytu mieszkaniowego. Duża część ludzi, głównie poza miastami, w średnich i małych miastach, mieszka w swoich domach rodzinnych, a nie w mieszkaniach nabytych na kredyt - tłumaczy ekspert.
W porównaniu do ubiegłego roku liczba kredytów mieszkaniowych wzrosła o 52,4 proc., a gotówkowych o 18,8 proc. Mimo że wzrost o 52,4 proc. wydaje się wysoki, ekonomista zwraca uwagę, że na tę daną wpływają wahania sprzedaży kredytów w ostatnich latach. Jego zdaniem, poziom sprzed roku, do którego odnosi się wzrost 52,4 proc., był na "totalnym dnie".
Wahania w dużej mierze wynikają z wprowadzania rządowych programów dotacji do kredytów mieszkaniowych. Mieliśmy kredyt 2 proc. On funkcjonował w latach 2023-2024 (...). Później to wygasło, co doprowadziło do załamania rynku. Ludzie czekali na nowy program wsparcia, który obiecywał nowy rząd (...). Był taki moment oczekiwania, kiedy stary program wygasł, nowy nie nadszedł i wtedy rynek przeżywał załamanie - wyjaśnia Morawski.
Gość Marcina Jędrycha twierdzi, że zaufanie do usług finansowych może być w Polsce niższe niż średnia europejska. Bardziej cenimy też gotówkę w porównaniu do średniej UE.
Zakres pokrycia społeczeństwa usługami finansowymi nie jest bardzo duży. To jest interesujące. Sądzę, że to jest element wrodzonej ostrożności Polaków - mówi ekspert.
Morawski zwraca uwagę, że Polska jest krajem, w którym relatywnie dużo osób mieszka w małych, średnich miastach i poza nimi, gdzie korzystanie z usług finansowych jest rzadsze.
Istotny jest również przedział wiekowy. Różnice między Polską a Europą Zachodnią w odsetku ludzi korzystających z nowoczesnych usług, w grupie 30-40 latków są nieduże, a bardzo duże w grupie 60-70 latków - tłumaczy ekonomista.
W Polsce mamy dobrze rozwinięte usługi płatności cyfrowych. Mamy Blika (...), a jednocześnie odsetek osób, które używają tylko gotówki, jest dość wysoki (...) i jest w dużej mierze związany z różnicami pokoleniowymi - wyjaśnia ekspert i dodaje, że zniechęcać do płatności internetowych mogą ataki na konta i przestępstwa.
Opracowanie: Karolina Galus


