Naukowcy z Kalifornii odkryli przeciwciało, które może pomóc w tworzeniu uniwersalnej szczepionki przeciw grypie. Badacze Scripps Research Institute i firmy Sea Lane Biotechnologies odtworzyli budowę krystaliczną białka, blokującego wirusy grypy w sposób, który do tej pory wydawał się niemożliwy. Odkrycie opisuje w najnowszym numerze tygodnik "Nature".

Co ciekawe, w badaniach pomogły portale społecznościowe. Naukowcy z pomocą ogłoszeń na portalu Craigslist szukali pacjentów, którzy przechodzili wcześniej grypę wywołaną przez pewne szczególne szczepy wirusa. Kontaktowali się potem z nimi i pobierali próbki szpiku kostnego, który "przechowuje" informacje o wszystkich przeciwciałach wytworzonych w organizmie.

Analiza takiej obszernej bazy danych zwróciła uwagę na przeciwciało C05, które pokazało niezwykłe właściwości. Okazuje się, że przyłącza się ono do fragmentu hemaglutyniny, który różne wirusy grypy wykorzystują do ataku na zdrowe komórki. Do tej pory ów fragment otoczki wirusa wydawał się zbyt mały, by mogło dojść do przyłączenia tam przeciwciała. Okazało się jednak, że białko C05 "łapie" tę strukturę jakby "jedną ręką". Ponieważ nie łączy się przy tym z żadnym fragmentem otoczki wirusa, który zmienia się, gdy wirus mutuje, jego działanie może być uniwersalne.

Skuteczność C05 potwierdziły najpierw badania na koloniach komórek, hodowanych w laboratorium. Potem naukowcy przekonali się, że podanie nawet niewielkich ilości C05 chroniło przed zachorowaniem myszy, wystawione na śmiertelną dawkę wirusa grypy typu A. C05 okazało się też skutecznym narzędziem terapii, uratowało wszystkie myszy, którym podano je do trzech dni po infekcji.

Są szanse, że wykorzystanie tych przeciwciał pomoże w tworzeniu skutecznej, uniwersalnej szczepionki przeciwko grypie dla człowieka. Co więcej odkrycie tego nowego sposobu przyłączania się białka do otoczki wirusa, może pomóc znaleźć przeciwciała, które okażą się jeszcze skuteczniejsze.