Sen to nie tylko czas odpoczynku, ale także fundament zdrowia serca i układu krążenia. Najnowsze badania oraz opinie ekspertów jednoznacznie wskazują, że zarówno niedobór, jak i nadmiar snu mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, w tym zwiększonego ryzyka zawału serca czy udaru mózgu. W profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych sen powinien być traktowany równie poważnie jak dieta, aktywność fizyczna czy farmakoterapia.
- Krótki sen (mniej niż 6 godzin) powoduje, że organizm produkuje hormony stresu, podnosi ciśnienie i zwiększa stan zapalny.
- Za dużo snu (powyżej 9 godzin) może zwiększać ryzyko chorób serca, otyłości i cukrzycy.
- Próby "odrobienia" snu w weekendy i nieregularny rytm snu są równie szkodliwe co chroniczne niedosypianie.
- Krótkie drzemki do 30 minut mogą być korzystne dla serca i ciśnienia.
- Jak zadbać o prawidłowy sen? Przeczytasz w artykule poniżej.
- Więcej ciekawych informacji znajdziesz na stronie głównej RMF24.pl
Współczesny styl życia sprzyja chronicznemu niedosypianiu. Praca zmianowa, nadmiar obowiązków, stres i nieustanny kontakt z elektroniką sprawiają, że coraz więcej osób śpi mniej niż sześć godzin na dobę. Tymczasem, jak ostrzega prof. Piotr Jankowski z Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w Warszawie, takie zaniedbanie może mieć poważne skutki.
Układ sercowo-naczyniowy nie regeneruje się magicznie - on potrzebuje konkretnego warunku: snu o odpowiedniej długości i rytmie. Kiedy śpimy za krótko, organizm działa w trybie przetrwania, produkując hormony stresu, podnosząc ciśnienie i nasilając stan zapalny. To prosta droga do rozwoju chorób serca - wyjaśnia ekspert.
Już kilka nieprzespanych nocy może prowadzić do wzrostu poziomu związków prozapalnych, które bezpośrednio zwiększają ryzyko zawału serca czy udaru mózgu. Co ważne, te zmiany mogą dotyczyć nawet młodych, zdrowych osób, które wcześniej nie miały problemów z sercem.
Nie tylko niedobór, ale również nadmiar snu może być szkodliwy. Spanie dłużej niż dziewięć godzin na dobę zaburza naturalne procesy regeneracyjne organizmu i - jak pokazują dane Amerykańskiego Towarzystwa Kardiologicznego - może zwiększać ryzyko chorób serca nawet o 12 procent.
Organizm przyzwyczajony do nadmiaru snu staje się bardziej podatny na zmęczenie, wzrasta ryzyko otyłości, cukrzycy oraz przewlekłych stanów zapalnych, które dodatkowo obciążają układ krążenia.
Wielu Polaków próbuje "nadrobić" brak snu w weekendy, co niestety nie przynosi oczekiwanych korzyści. Nieregularność snu, czyli codzienne zasypianie i budzenie się o różnych porach, może być równie szkodliwa jak chroniczne niedosypianie. Brak stałego rytmu dobowego uniemożliwia pełną regenerację organizmu.
Sen nie jest tylko sumą godzin - to harmonijne zgranie biologicznych rytmów, które pozwalają organizmowi odbudować siły i chronić serce. Wystarczy rozchwiany harmonogram, np. odsypianie weekendów, praca zmianowa, ciągłe przesuwanie pory snu, by serce zaczęło ponosić koszty - podkreśla prof. Jankowski.
Eksperci zwracają uwagę, że krótkie drzemki w ciągu dnia mogą przynieść realne korzyści zdrowotne.
Krótkie, dobrze zaplanowane drzemki, trwające do 30 minut, mogą przynieść prawdziwe korzyści zdrowotne: obniżają ciśnienie krwi i poprawiają krążenie, a także działają odprężająco na układ nerwowy. Drzemka to szybka regeneracja, ale tylko wtedy, gdy nie trwa zbyt długo. Zaleganie na kanapie przez ponad 40 minut może zaburzyć rytm dobowy i utrudnić zasypianie nocą - tłumaczy kardiolog.
Z raportu "Czy Polacy znają przepis na dobre życie?" wynika, że aż 47 procent osób po przebytym incydencie sercowo-naczyniowym śpi mniej niż sześć godzin na dobę. To alarmujący sygnał, który pokazuje, jak ważna jest edukacja na temat roli snu w profilaktyce i leczeniu chorób serca.
Eksperci kampanii "Przepis na dobre życie" przygotowali zestaw praktycznych zaleceń, które mogą pomóc w poprawie jakości snu i ochronie serca:
- Regularność: Zasypiaj i wstawaj o tych samych porach, także w weekendy.
- Wyciszenie przed snem: Na 1-2 godziny przed pójściem spać ogranicz korzystanie z urządzeń elektronicznych i zadbaj o spokojną atmosferę.
- Warunki w sypialni: Zapewnij sobie ciszę, brak światła i odpowiednią temperaturę (około 18-20 st. C).
- Aktywność fizyczna: Ruch w ciągu dnia sprzyja lepszemu snu, ale unikaj intensywnych ćwiczeń tuż przed pójściem do łóżka.
- Ostatni posiłek: Zjedz kolację 2-3 godziny przed snem, unikaj jedzenia tuż przed położeniem się do łóżka.


