Ważne dla poszkodowanych w powodzi! Są nowe przepisy

Za ustawą głosowało 425 posłów, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał.

Chodzi o rządową nowelizację ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi oraz niektórych innych ustaw. Celem ustawy jest kontynuacja udzielenia finansowego wsparcia dla poszkodowanych w wyniku powodzi z września 2024 r. oraz optymalizacja instrumentów pomocowych, które zostały dotychczas wprowadzone.

Nowe przepisy wprowadzają m.in. "świadczenie lokalowe". Będzie ono polegało na wsparciu osób fizycznych, które jeszcze nie otrzymały pomocy w ramach istniejących rozwiązań pomocowych, w tym świadczenia interwencyjnego, tzw. umarzalnej pożyczki czy pomocy remontowo-budowlanej, przyznawanej przedsiębiorcom. 

Będzie ono skierowane do osób, których lokal jest wynajmowany przedsiębiorcom na potrzeby prowadzenia w nim działalności gospodarczej. Warunkiem otrzymania tego świadczenia będzie terminowe wpłacenie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Wnioski o świadczenie będzie można złożyć nie później niż do 30 września 2025 r.

Obsługą "świadczenia lokalowego" będzie się zajmował Zakład Ubezpieczeń Społecznych, zaś jego finansowanie będzie się odbywać z rezerwy celowej budżetu państwa. By uzyskać takie świadczenie, właściciel, albo - w przypadku współwłasności - wszyscy współwłaściciele lokalu łącznie będą składać wniosek do ZUS.

Ustawa wprowadza też przepisy umożliwiające zawieranie umów zamiany, których przedmiotem będą komunalne lokale mieszkalne, w tym dotowane przez Bank Gospodarstwa Krajowego. Umowy te będą zawierane z osobami poszkodowanymi w wyniku powodzi, które utraciły możliwość zamieszkiwania w należącym do nich lokalach mieszkalnych lub budynkach mieszkalnych i nie mogą kupić mieszkania czy domu we własnym zakresie. Takie osoby będą mogły zbyć zniszczony dom lub lokal na rzecz gminy w zamian za nabycie własności komunalnego lokalu mieszkalnego. W noweli założono, że możliwość zawierania umów zamiany będzie istniała przez 3 lata od dnia wystąpienia powodzi, aby umożliwić gminom ewentualne wybudowanie lokali komunalnych, które będą mogły być przedmiotem zamiany.

Nowela wprowadza też premię powodziową na remont budynków. Premia oraz koszty wynikające z weryfikacji dokumentacji będą pokrywane ze środków Funduszu Termomodernizacji i Remontów. Premię tę będzie przyznawał Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK) w granicach wolnych środków Funduszu Termomodernizacji i Remontów, a w przypadku braku wolnych środków, wnioski o premie będą pozostawiane bez rozpatrzenia.

Wysokość premii uzależniono od rodzaju podmiotu, który się o nią ubiega, oraz od statusu budynku. Wyższe wsparcie (70 proc. kosztów przedsięwzięcia) przysługuje podmiotom wynajmującym mieszkania o niskim i przeciętnym czynszu, czyli gminom oraz towarzystwom budownictwa społecznego. W przypadku pozostałych właścicieli i zarządców budynków wielorodzinnych wysokość wsparcia ma wynieść 50 proc. kosztów przedsięwzięcia remontowego. Wyższe wsparcie (60 proc.) jest oferowane, jeżeli remontowany budynek jest wpisany do rejestru zabytków lub znajduje się na obszarze wpisanym do rejestru zabytków.

W celu ułatwienia i uproszczenia odbudowy obiektów zniszczonych lub uszkodzonych w wyniku działania żywiołu, ustawa zakłada zwolnienie z pozwolenia na budowę i dopuszczenie na podstawie zgłoszenia właściwemu organowi administracji architektoniczno-budowlanej robót budowlanych polegających na przebudowie uszkodzonych w wyniku działania żywiołu budynków.

W ustawie znalazły się też przepisy dotyczące zwrotu poniesionych przez pracodawcę kosztów na wynagrodzenia oraz składki na ubezpieczenia społeczne pracowników przebywających na urlopie przyznanym w celu usuwania skutków powodzi.

Nowela przewiduje, że Wody Polskie na kupowanie nieruchomości na terenach szczególnie zagrożonych powodzią do 2034 roku będą miały 800 mln zł.
Ustawa wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.