Miłosne życie Mikołaja Kopernika. "Był człowiekiem z krwi i kości"

Dziś mija dokładnie 549 lat od urodzin Mikołaja Kopernika. Miłością wielkiego astronoma była nauka, ale również... zamężna kobieta.

Mikołaj Kopernik urodził się 19 lutego 1473 roku w Toruniu, zmarł (prawdopodobnie) 21 maja 1543 roku we Fromborku. Dzięki znajomościom rodzinnym Mikołaj, wraz ze swoim bratem Andrzejem, w 1491 roku rozpoczął studia na Akademii Krakowskiej (współczesny Uniwersytet Jagielloński).

Po powrocie ze studiów w Krakowie i Padwie Mikołaj Kopernik osiadł na Warmii. Jego wuj Łukasz Watzenrode był tam biskupem, a Kopernika uczynił członkiem fromborskiej kapituły katedralnej.

We Fromborku Kopernik spędził znaczną część życia, tam prowadził obserwacje nieba i pisał m.in. "De revolutionibus". Wyjeżdżał również do innych miast - cztery lata spędził w Olsztynie, odwiedzał Nowe Miasto Lubawskie, wiele lat pracował też w Lidzbarku Warmińskim.

"Kopernik zakochał się około 1530 roku. Skończył wówczas "De revolutionibus" i pewien kardynał w Rzymie obiecał mu wydanie tego dzieła. Kopernik wiązał z tym wielkie nadzieje, ale kardynał ów nagle zmarł" - powiedział dr Sikorski.

Jak zaznacza znawca życia astronoma, "Kopernik mocno to przeżył, zdał sobie sprawę z tego, że wydanie tej księgi się skomplikowało".

Cytat

Wówczas pojawiła się Anna Schilling, która, jak to kobieta, umiała i pocieszyła strapionego mężczyznę

- dodał dr Sikorski.

O Annie Schilling niewiele wiadomo poza tym, że była zamężna i próbowała się rozwieść z mężem, ale nie dokończono rozwodowych formalności.

"W rzeczywistości czuła się wolna, a je prawowity małżonek nie wiedzieć, gdzie się podziewał. We Fromborku nie było go z pewnością" - napisał w "Prywatnym życiu Mikołaja Kopernika" dr Sikorski.

Przez lata mylnie uważano, że ukochana Kopernika była córką jednego z najświetniejszych artystów medalierów epoki renesansu Macieja Schillinga, ale w ocenie Sikorskiego mogła być raczej jego krewną np. bratanicą, czy nawet żoną, któregoś z bratanków (nazwisko prawdopodobnie miała po mężu).

Formalnie Anna Schilling była gospodynią Kopernika.

Cytat

Gospodyni była panią. Nie doiła krów, nie zbierała jajek w kurniku, nie doglądała kapłonów, nie rozniecała ognia pod kuchnią, nie dźwigała kubełków z wodą, nie zmywała garnków, ani nie prała bielizny domowej. Jej ręce były świeże i czyste. Ona bezpośrednio usługiwała panu

- wyjaśnił jej rolę dr Sikorski, który też ustalił, że raz do roku Anna z przyjaciółką jechała na jarmark do Królewca, by się okupić w najmodniejsze suknie.

Obserwatorów romansu Kopernika i Schilling najbardziej gorszyła różnica wieku - kobieta była o 25 lub nawet 30 lat młodsza od Kopernika. "Jej młodość rzucała się w oczy dopiero w związku z jego starością" - podkreślił dr Sikorski.

"Zachowało się mało dokumentów o życiu naukowym Kopernika, ale akurat o miłosnym są. Ma je w zasobach archiwum archidiecezji warmińskiej" - powiedział dr Sikorski.

Na skutek napomnień jednego z biskupów Anna Schilling najpierw wyprowadziła się z domu Kopernika i kupiła dom we Fromborku. Tropiciele ich związku donosili jednak biskupowi o potajemnych schadzkach, wobec czego Schilling wyjechała z Fromborka.

Przyjechała do Fromborka, gdy dowiedziała się o śmierci Kopernika. Wiedziała, gdzie go pochowano, bo wiedziała, którym ołtarzem w katedrze się opiekował. Gdy tam poszła polecono ją przepędzić, potraktowano ją wówczas dość okrutnie - wyjaśnił Sikorski. 

W jego ocenie, obecność Anny Schilling w życiu Kopernika przez lata była mało eksponowana, gdyż badacze uważali, że nie wypada o tym pisać, że "to nie przystoi".

"Nic bardziej mylnego, choć Kopernik był geniuszem, to był też człowiekiem - takim z krwi i kości" - podkreślił.