Pożyczka od osoby prywatnej. Co musisz wiedzieć?

Kto i na jakich zasadach może nam udzielić pożyczki prywatnej?

Pożyczki regulowane są przepisami Kodeksu Cywilnego. Są to przepisy ogólne i mają zastosowanie do każdego podmiotu, zarówno instytucji, jak i osoby fizycznej. Odnosi się to do każdej osoby prywatnej - kogoś z naszej rodziny lub znajomych, a nawet osoby kompletnie przez nas nieznanej.

Kodeks Cywilny specyfikuje jednak pewne zasady, które powinny być przestrzegane przez obie strony. Najważniejsze obszary, które porusza, to:

• Termin i zasady zwrotu pożyczki. Są one dowolnie ustalane przez obie strony umowy. Może to być zwrot całości pożyczonej kwoty, mogą też to być raty. Można nawet nie podawać konkretnego terminu zwrotu i pożyczyć pieniądze na czas nieokreślony.
• Wypowiedzenie umowy. Osoba pożyczająca może nam wypowiedzieć umowę, jeśli termin zwrotu nie jest oznaczony. Mamy wtedy sześć tygodni na zwrot pieniędzy.
• Udokumentowanie pożyczki. Zaleca się, aby w przypadku pożyczek na kwotę większą niż 500 zł, umowa pożyczki miała charakter pisemny.
• Konsekwencje nieterminowej spłaty. To przede wszystkim odsetki ustawowe za opóźnienie, a także możliwe postępowanie sądowe i komornicze.
  

Umowa to podstawa każdej pożyczki

Umowa pożyczki od osoby prywatnej zabezpiecza nie tylko pożyczającego, ale również nas samych. Najbardziej chroni przed tym, by pożyczkodawca nie żądał od nas spłaty całości zobowiązania w krótkim terminie, jak też zapobiega nieprawdziwym żądaniom - np. twierdzeniu, że kwota pożyczki była wyższa niż w rzeczywistości.Warto zauważyć, że w praktyce prawnej obowiązującą moc ma także umowa ustna i sąd może uznać takie zobowiązanie dżentelmeńskie za ważne. Udowodnienie swoich racji może być jednak trudne, a nawet niemożliwe, jeśli nie dysponujemy świadkami gotowymi poświadczyć fakt zawarcia umowy, wysokości zobowiązania i zasad spłaty.

Umowa pożyczki powinna obowiązkowo zawierać:

• datę oraz miejsce jej zawarcia
• kwotę pożyczki oraz okres spłaty
• konsekwencje opóźnienia w spłacie
• podpisy stron 

Reszta ustaleń jest arbitralna. Warto jednak dopisać punkt o sposobie spłaty pożyczki i jej udokumentowania. Jeśli wybieramy spłatę w gotówce, powinniśmy naciskać na to, by zawsze była ona potwierdzona oświadczeniem pożyczkodawcy. Bezpieczniej jednak już zawczasu ustalić rozliczenia przelewami.

Niekiedy pożyczkodawcy mogą żądać dodatkowego zabezpieczenia. Nie zawsze będzie to dla nas korzystne, a wręcz przeciwnie - może przysporzyć nam wielu kłopotów. Częstymi sposobami zabezpieczenia spłaty są: weksle, akt notarialny o dobrowolnym poddaniu się egzekucji, poręczenie gwaranta, przewłaszczenie lub ustanowienie hipoteki. Do wszystkich z tych opcji należy podchodzić ostrożnie, bo wywołują one skutki znacznie poważniejsze niż ustawowe konsekwencje niedotrzymania terminów zwrotu.

Podatek od pożyczki - ile go zapłacimy?

Niestety, pożyczki prywatne podlegają opodatkowaniu w wysokości 2% na podstawie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych z 2000 roku. Istnieje jednak wiele wyjątków, które nas z tego obowiązku zwolnią.

Najtaniej jest pożyczać od rodziny. Niezależnie od pożyczonej kwoty zostaniemy zwolnieni od podatku, jeśli pożyczymy od małżonka, rodzica, rodzeństwa lub dzieci. Należy jednak ten fakt zgłosić do Urzędu Skarbowego w ciągu 14 dni. Natomiast od osób nieco dalej skoligaconych -  macochy, ojczyma, teściów, pasierbów, zięcia lub synowej - w ciągu pięciu lat możemy pożyczyć nie więcej niż 9637 złotych.

Opodatkowania unikniemy również, jeśli pożyczamy od osób z nami niespokrewnionych. By tak się stało, od jednej osoby nie możemy pożyczyć więcej niż 5000 złotych naraz lub 25 000 złotych w ciągu pięciu lat.

Kiedy nie warto pożyczać od osoby prywatnej?

Pożyczka prywatna wydaje się lepszym rozwiązaniem od zwykłej pożyczki. Owszem, zwykle bywa tańsza, nie wiąże się praktycznie z żadnymi formalnościami, a nad nami nie wisi widmo windykacji. Mimo wszystko, nawet jeśli mamy możliwość pożyczyć od znajomych lub rodziny, warto rozważyć rozwiązania instytucjonalne, nawet zwykłe chwilówki.

Otrzymanie chwilówki online lub tej w firmach stacjonarnych ma zasadniczą przewagę nad pożyczkami od rodziny i znajomych. Nie jesteśmy tak mocno ograniczeni kwotami - nie musimy polegać na zasobności portfela rodziny lub znajomych, nie jesteśmy też od nich zależni i nie musimy tłumaczyć się, na co potrzebujemy pieniędzy.

Pożyczki pozabankowe podlegają też pod bardziej szczegółowe regulacje prawne, m.in. ustawę o kredytach konsumenckich. Dzięki temu mamy też dostęp do wielu instytucji, które pomogą nam w kłopotliwej sytuacji. Powinien to być argument koronny - uzyskanie pożyczki jest mało warte, jeśli możemy przez to popaść w kłopoty. W każdej sytuacji potrzebny jest rozsądek i tym powinniśmy się kierować, zarówno pożyczając w instytucjach finansowych, jak i prywatnie.