Utworzenie nowej trasy turystycznej w renesansowych piwnicach Zamku na Wawelu, konserwacja hełmu Wieży Zegarowej w katedrze i kompleksowy remont konserwatorski "Kossakówki" - to trzy z dziewięciu projektów, które będą mieć zapewnione czteroletnie finasowanie z Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa.

Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa po raz drugi wybrał tzw. projekty kluczowe, które ze względu na rangę zabytków, skalę i koszty prac powinny mieć zapewnioną ciągłość finansowania przez kilka lat, a nie tylko w jednym roku. Spośród 33 zgłoszeń w konkursie wybrano 9.

Chcemy, aby realizowane prace konserwatorskim wiązały się z nadaniem zabytkom w ciągu trzech lat nowych funkcji lub funkcji tym obiektom, które do tej pory w ogóle jej nie miały - powiedział RMF FM dyrektor biura SKOZK Maciej Wilamowski. Przypomniał, że takim obiektem jest nieużytkowana od lat willa "Kossakówka". Żeby ją uratować, trzeba w nią tchnąć nowe życie. Obiekt musi mieć gospodarza. Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK otworzy tam muzeum rodziny Kossaków, a tego typu przedsięwzięcia muszą mieć konkretny. realny horyzont czasowy  - podkreślił Wilamowski.    

Na dofinansowanie dziewięciu projektów od 2022 do końca 2025 roku SKOZK przeznaczy w sumie prawie 45,7 mln zł. Łączna, całkoita wartość tych projektów to ponad 88 mln zł. 

Wśród projektów tych znalazły się: utworzenie nowej trasy turystycznej w renesansowych piwnicach Zamku na Wawelu, konserwacja hełmu Wieży Zegarowej w katedrze, kompleksowe prace w nawie głównej bazyliki Franciszkanów wraz z jej wystrojem oraz konserwacja i udostępnienie pozostałości romańskich w najstarszym polskim opactwie oo. Benedyktynów w Tyńcu.

Pod posadzką kościoła w Tyńcu istnieje rezerwat archeologiczny, który kryje najstarszą część romańskiej świątyni. Przez lata był on udostępniany wyjątkowo wyłącznie naukowcom, teraz chodzi o jego przystosowanie do odwiedzania przez turystów - wyjaśnił Wilamowski. W Zamku Królewskim na Wawelu są duże piwnice, ta część zamku nie była nigdy pokazywana zwiedzającym. Chodzi o ich udostępnienie i wyeksponowanie w tym miejscu kamiennych kolumn, portali, obramowań okiennych i innych średniowiecznych i renesansowych detali architektonicznych.              

SKOZK będzie dotował także: adaptację zabytkowej siedziby Muzeum Archeologicznego do współczesnych standardów, kompleksowy remont konserwatorski "Kossakówki" - willi, w której mieszkała słynna rodzina malarzy i literatów, odnowienie siedziby Polskiej Akademii Umiejętności oraz kamienicy Bąkowskich, w której swoją siedzibę ma Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytów Krakowa. Z Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa wparta zostanie także rewitalizacja i modernizacja Fortu św. Benedykta, w którym ma powstać centrum edukacji dzieci i młodzieży w zakresie nauk ścisłych.

Projekty kluczowe dofinansowane przez SKOZK w l. 2022-25

ZabytekCałkowita wartość projektuDofinasowanie SKOZK w latach 2022-25
Zamek Królewski na Wawelu. Konserwacja i restauracja historycznych piwnic12 746 0004 094 100
Archikatedra na Wawelu. Konserwacja hełmu Wieży Zegarowej  7 500 0005 850 000
Muzeum Archeologiczne. Adaptacja zabytkowej siedziby do współczesnych standardów  13 500 0005 670 000
Klasztor Franciszkanów. Konserwacja nawy głównej bazyliki  6 619 4895 163 202
Polska Akademia Umiejętności. Odnowienie siedziby  6 023 7592 831 167
Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa. Rewitalizacja kamienicy Bąkowskich   5 338 2004 430 706
Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK. Kompleksowy remont "Kossakówki"10 236 2266 480 000
Zarząd Budynków Komunalnych. Rewitalizacja Fortu św. Benedykta  15 000 0005 760 000
Opactwo Benedyktynów w Tyńcu. Kompleksowa konserwacja pozostałości zespołu romańskiego11 372 0005 415 267
Łącznie88 335 67645 694 442

W poprzedniej edycji projektów kluczowych sfinansowano konserwacje m.in. ołtarza Wita Stwosza,  sarkofagów królewskich w katedrze na Wawelu, krużganków w bazylice oo. franciszkanów oraz utworzenie w średniowiecznej części zabudowań klasztornych Muzeum Polskiej Prowincji Dominikanów.

Podczas czwartkowego zebrania SKOZK sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP Wojciech Kolarski, poinformował, że Kancelaria Prezydenta planuje wystąpienie - po raz pierwszy od wielu lat - do Sejmu o zwiększenie corocznej dotacji dla Narodowego Funduszu Ratowania Zabytków Krakowa, ponieważ od 2014 r. jej kwota nie była zwiększana.