Nie żyje piosenkarka, reżyserka i dziennikarka Magda Umer. O śmierci artystki poinformowali synowie. Miała 76 lat. W swojej twórczości sięgała po piosenki najwybitniejszych autorów, m.in. Jeremiego Przybory, Agnieszki Osieckiej, Wojciecha Młynarskiego i Magdy Czapińskiej.

Zobacz również:

"Dzisiaj po południu odeszła nasza ukochana Mama i Babcia. Uwielbiała tu zaglądać i pisać" - czytamy na profilu Magdy Umer na Facebooku.

Artystka miała 76 lat. "Polska straciła jeden z najczulszych głosów" - czytamy we wpisie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. "Z wielkim smutkiem przyjęliśmy wiadomość o śmierci Magdy Umer - mistrzyni piosenki literackiej, reżyserki, scenarzystki i aktorki" - zaznaczono. "Jej niezwykła wrażliwość, eteryczny głos i kunszt interpretacyjny ukształtowały pokolenia słuchaczy. Przez dekady czarowała nas słowem, pielęgnując pamięć o twórczości Agnieszki Osieckiej i Jeremiego Przybory. W 2009 r. odznaczyliśmy ją Złotym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis. Rodzinie i Bliskim Artystki składamy wyrazy głębokiego współczucia" - dodano. 

W mediach społecznościowych pożegnał ją m.in. prezydent Krakowa Aleksander Miszalski. "Choć związana z Warszawą, była bliska Krakowowi i krakowskiej publiczności. Występowała na naszych scenach, współtworzyła duch piosenki literackiej i poezji śpiewanej, tak silnie wpisanej w nasze miasto i jego tradycję" - zaznaczył. "Pozostanie z nami w słowach Osieckiej, Młynarskiego i Kofty, którym nadawała niepowtarzalne znaczenie oraz w pamięci tych, dla których kultura była i jest przestrzenią rozmowy o sprawach najważniejszych" - dodał.

Hirek Wrona o Magdzie Umer w RMF24: Nigdy nie goniła mody, nie schlebiała gustom

Nigdy nie goniła za modą, nie schlebiała gustom, nie upraszczała przekazu - zaznaczył w rozmowie z Radiem RMF24 Hirek Wrona. Ta cisza, której używała, ten szacunek dla słowa - to było coś absolutnie niezwykłego (...). Jej głos był kruchy, niemal graniczący ze spowiedzią w konfesjonale. W tej intymności była tajemnica, niezwykła erotyka, głębia, która zmuszała nas do niebywałej refleksji - podkreślił. Dodał, że Magda Umer nauczyła go, że mikrofon służy intymności, a nie wzmocnieniu przekazu, a także tego, że czasem nie trzeba mówić, by przekazać coś ważnego.

Wspomnienia przyjaciół o Magdzie Umer przeczytasz TUTAJ. 

Poezja śpiewana, aktorstwo i reżyseria

Magda Umer (właść. Małgorzata Magda Umer-Przeradzka) urodziła się 9 października 1949 r. w Warszawie. Była nie tylko znaną piosenkarką, ale również scenarzystką i reżyserką. Ukończyła Wydział Filologii Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego.

Dzięki jej wyjątkowemu połączeniu poezji, muzyki i aktorstwa, piosenka poetycka zyskała ogromną popularność. Karierę rozpoczęła w 1969 roku, zdobywając pierwszą nagrodę na festiwalu FAMA - wyróżnienie to otrzymała także rok później.

Wielokrotnie występowała m.in. na Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu. W 1971 r. zaśpiewała tam "Koncert na dwa świerszcze", który zadecydował o jej dalszej artystycznej drodze. W 1972 r. wystąpiła tam z utworem "O niebieskim pachnącym groszku", który początkowo miała wykonać w duecie z Andrzejem Nardellim, ten jednak zmarł tuż przed finałem festiwalu.

Artystka miała na swoim koncie kilka albumów, wśród nich: "Koncert jesienny", "Gdzie Ty jesteś", "Wszystko skończone", "Magda Umer", "O niebieskim pachnącym groszku", "Koncert sprzed lat" oraz "Kołysanki Utulanki" nagrane wspólnie z Grzegorzem Turnauem.

Była autorką licznych widowisk poetyckich przygotowywanych dla teatru, estrady i telewizji, a także programów poświęconych twórcom piosenki literackiej i studenckiej, takim jak:  Marek Grechuta, Agnieszka Osiecka, Jeremi Przybora, Jerzy Wasowski, Kalina Jędrusik, Wojciech Młynarski czy Seweryn Krajewski.

Wyreżyserowała m.in. spektakle teatralne: "Biała bluzka" (1987), "Kobieta zawiedziona" (1994, z Krystyną Jandą) oraz "Zimy żal" (1989, z Jeremim Przyborą). Jako reżyserka przygotował też dla teatru osobiste i wstrząsające "Zapiski z wygnania" z Krystyną Jandą.

Była również realizatorką programu muzycznego "Big Zbig Show" (1992, z udziałem Zbigniewa Zamachowskiego) oraz koncertu wspomnieniowego "Zielono mi" poświęconego Agnieszce Osieckiej, który odbył się podczas festiwalu w Opolu w 1997 roku. W 2015 r. zrealizowała i poprowadziła koncert "Scenki i obscenki, czyli Jeremiego Przybory piosenki" w ramach 52. KFPP w Opolu, gdzie dodatkowo otrzymała Grand Prix za "całokształt opolski". 

Magda Umer była także autorką filmów dokumentalnych, m.in. o Jeremim Przyborze (1990) i Andrzeju Nardellim (1991), a także telewizyjnych wywiadów, takich jak: "Rozmowy o zmierzchu i świcie" (z Agnieszką Osiecką, 1996), "Dziecko szczęścia - czyli wiosna, lato, jesień, zima" (z Jeremim Przyborą, 1988) oraz cyklu "Ich pierwsze miłości" (2000-2002), w którym gościli m.in. Stefania Grodzieńska, Jeremi Przybora, Wojciech Mann, Krystyna Janda, Grzegorz Turnau, Maryla Rodowicz, Marta Meszaros i Janusz Gajos.

Nagrody i odznaczenia

Za swoją twórczość i wkład została odznaczona m.in. w 2000 r. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz w 2009 r. medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis". W 2020 r. otrzymała nagrodę 100-lecia ZAiKS-u.