Już w najbliższy poniedziałek, 22 września, dokładnie o godzinie 20:19, powitamy astronomiczną jesień. Na miłośników nocnego nieba czeka prawdziwa uczta - trzy superpełnie Księżyca, spektakularny Saturn, bliskie spotkanie Księżyca z Regulusem oraz wyjątkowo obfite roje meteorów.
Astronomiczna jesień rozpoczyna się w momencie, gdy Słońce przechodzi przez tzw. punkt Wagi. W tym roku nastąpi to 22 września o godzinie 20:19 czasu polskiego.
Punkt Wagi to miejsce przecięcia ekliptyki, czyli pozornej drogi Słońca wśród gwiazd oraz równika niebieskiego, który jest odwzorowaniem naszego ziemskiego równika, tylko że na nieboskłonie - tłumaczy Damian Jabłeka, wicedyrektor Planetarium Śląskiego w Chorzowie.
Co ciekawe, moment przejścia Słońca przez punkt Wagi nie jest stały. Jak wyjaśnia ekspert: Gdyby czas obiegu Ziemi wokół Słońca był idealną wielokrotnością jej obrotów wokół osi, wtedy co roku mielibyśmy moment przejścia o stałej porze. Ziemia, żeby obiec Słońce dookoła, potrzebuje jednak 365 dni i prawie jednej czwartej dnia, każdy rok zaczynamy więc w trochę innym miejscu na orbicie i stąd potrzeba wprowadzania co cztery lata dnia przestępnego. Ten efekt powoduje także przesuwanie się momentu początku jesieni.
Choć punkt Wagi zwany jest punktem równonocy jesiennej, prawdziwe zrównanie dnia z nocą przypada dopiero trzy dni później, czyli 25 września.
Wtedy faktycznie dzień potrwa 12 godzin, ale już następna noc 12 godzin i jedną minutę, ponieważ Ziemia zdąży kawałeczek przejechać na swej orbicie w stronę zimy - dodaje Jabłeka.
Jesień 2025 będzie wyjątkowo atrakcyjna dla obserwatorów Księżyca. Już 7 października, 5 listopada i 5 grudnia czekają nas aż trzy superpełnie!
To rzadkie zjawisko, podczas którego Księżyc znajduje się wyjątkowo blisko Ziemi, przez co jego tarcza wydaje się nawet o 14 proc. większa niż zwykle. Podczas grudniowej pełni będzie 351 tysięcy kilometrów od nas, gdy najbardziej odległe położenie Księżyca na orbicie to aż 406 tysięcy kilometrów - informuje ekspert.
12 listopada warto spojrzeć w kierunku wschodniego nieba. Księżyc znajdzie się bardzo blisko najjaśniejszej gwiazdy w gwiazdozbiorze Lwa - Regulusa. To rzadkie i efektowne zjawisko będzie szczególnie dobrze widoczne tuż po wschodzie.
Jesienne niebo przyniesie także dwa ciekawe roje meteorów. 22 października maksimum osiągną Orionidy, z których zobaczymy średnio 23 meteory na godzinę. Jednak to grudniowe Geminidy (14 grudnia) mogą zrobić największe wrażenie - nawet do 120 "spadających gwiazd" na godzinę!
Choć w grudniu ich obserwacje są trudne ze względu na temperatury, to Geminidy potrafią dać prawdziwe widowisko - zapewnia Damian Jabłeka.
Tegoroczna jesień to także świetny czas na obserwacje Saturna, który 21 września znajdzie się w opozycji do Słońca. Dla nas oznacza to, że będzie widoczny przez całą noc. Jest też wtedy najbliżej Ziemi, więc będzie troszeczkę większy niż zwykle, a oświetlony na wprost promieniami Słońca będzie też jasny - opisuje ekspert.
Wenus będzie widoczna jako gwiazda poranna, natomiast Jowisza wypatrzymy w drugiej części nocy, w pobliżu gwiazdozbioru Bliźniąt.
