"Jestem z miasta" - te słowa od 1 stycznia mogą mówić mieszkańcy dziesięciu kolejnych polskich miejscowości, które - wraz z początkiem 2019 roku - uzyskały status miasta. To między innymi małopolskie Koszyce, mazowiecki Lubowidz, warmińsko-mazurski Wielbark i świętokrzyska Pierzchnica, która prawa miejskie odzyskała po dokładnie stu pięćdziesięciu latach. W Faktach sprawdzamy, jakie są nadzieje i oczekiwania w tym liczącym ponad tysiąc mieszkańców mieście.

Od 1 stycznia 2019 roku w Polsce mamy już 940 miast. 

Za sprawą dwóch rozporządzeń Rady Ministrów status miasta od 1.01.2019 roku otrzymały małopolskie Koszyce w powiecie proszowickim, warmińsko-mazurski Wielbark, mazowiecki Lubowidz w powiecie żuromińskim, świętokrzyskie Pierzchnica i Nowa Słupia w powiecie kieleckim, Szydłów i Oleśnica w powiecie staszowskim, Nowy Korczyn w powiecie buskim, Opatowiec w powiecie kazimierskim i znany z opisanej przez Kornela Makuszyńskiego historii Koziołka Matołka Pacanów w powiecie buskim.

"Widzę, że ludzie bardziej starają się"

Świętokrzyska Pierzchnica jest oddalona o niespełna 25 kilometrów od Kielc. To gmina rolnicza, jednak wiele młodych osób wyjeżdża do pracy w większych ośrodkach, najczęściej w Kielcach - przyznają mieszkańcy Pierzchnicy. Nie mamy wielkich powodów do radości, mnie decyzja o prawach miejskich nie przeszkadza, ale krajobraz jest wciąż taki jak był. Myślę, że jest wiele takich raczej miasteczek, a nie miast. I takim jest Pierzchnica - przyznaje w rozmowie z reporterem RMF FM Michałem Dobrołowiczem jedna z mieszkających w Pierzchnicy od urodzenia. 

Dla ludzi ta decyzja może być dopingiem do lepszego działania - dodaje jedna z kobiet, która w Pierzchnicy prowadzi swoją firmę. Liczę na to, że będzie więcej klientów i będzie lepsza atmosfera do biznesu. Lepsze perspektywy do rozwoju - podkreśla. Moim zdaniem tu nie ma miejskiego klimatu i nie należało z tej wsi zrobić miasta. Tu nie ma nawet bloków mieszkalnych, to nie wygląda jak miasto - komentuje mieszkaniec pobliskiej miejscowości. Liczymy na miejskie drogi, sklepy lepszej jakości. Zauważyłam, że przed świętami, gdy było wiadomo, że Pierzchnica zostanie miastem, pojawiły się inne dekoracje, bardziej eleganckie. Może to właśnie dlatego? - zastanawia się mieszkanka Pierzchnicy.

Wszyscy mówią, że jest większy prestiż. I pewnie tak jest, ale my chcemy to zobaczyć tutaj, na ulicach. Chcielibyśmy, aby powstała obwodnica i duże ciężarówki nie przejeżdżały przez nasze zniszczone ulice. Przydałby się duży zakład pracy. W mieście powinno być bardziej czysto niż jest teraz. Obecny rynek też nie wygląda jak miejski rynek - wymieniają mieszkańcy Pierzchnicy. 

Jakie korzyści wynikają z posiadania statusu miasta?

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji przypomniało w specjalnym komunikacie wydanym przy okazji setnej rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę, że szczególne znaczenie nadano przywróceniu statusu miast tym miejscowościom, które utraciły prawa miejskie w wyniku represji carskich po powstaniu styczniowym. Są to - poza Pierzchnicą - także Koszyce, Nowa Słupia, Szydłów, Nowy Korczyn, Oleśnica, Opatowiec oraz Pacanów. "Lubowidz utracił prawa miejskie po wojnach szwedzkich, a Wielbark posiadał je w latach 1723-1946" - dodano.

Nadanie statusu miasta jest poprzedzane konsultacjami społecznymi z mieszkańcami, a następnie opiniowane przez Radę Gminy.

Uzyskanie tego statusu wiąże się między innymi ze zmianą wizerunkową i większym prestiżem miejscowości. Według MSWiA może przynieść także wymierne korzyści, na przykład zyskanie na atrakcyjności inwestycyjnej czy możliwość starania się o fundusze związane z rozwojem obszarów miejskich.