Ograniczenia w obrocie gotówką stają się coraz bardziej restrykcyjne – zarówno w Polsce, jak i w całej Unii Europejskiej. Nowe przepisy wprowadzają limity, obowiązek zgłaszania większych wypłat i surowe kary za złamanie zasad. Jakie kwoty będzie można wypłacić bez formalności i co czeka nas w najbliższych latach?

Obrót gotówkowy w Polsce i Europie podlega coraz większym ograniczeniom. Jak informuje serwis Infor, przedsiębiorcy w naszym kraju już teraz nie mogą realizować transakcji gotówkowych powyżej 15 000 złotych. Każda wyższa kwota musi być przekazywana za pośrednictwem rachunku bankowego. Podobne limity obowiązują również fundacje figurujące w rejestrze przedsiębiorców KRS.

Zmiany te mają na celu walkę z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu. Dla wielu firm limit 15 000 zł to jednak kropla w morzu wydatków, co w praktyce oznacza niemal całkowity zakaz dużych transakcji gotówkowych.

Coraz mniej swobody w obrocie gotówką

Choć osoby prywatne nie mają jeszcze odgórnych limitów na transakcje gotówkowe, banki coraz częściej weryfikują źródła dużych przelewów czy wypłat. Przykładowo, przy zakupie nieruchomości konieczna jest osobista wizyta w banku i przedstawienie odpowiednich dokumentów, takich jak umowa rezerwacyjna czy deweloperska. Standardowy dzienny limit przelewu dla klientów indywidualnych to zazwyczaj 200 000 złotych.

Transakcje powyżej 15 000 euro są automatycznie rejestrowane i zgłaszane do Generalnego Inspektora Informacji Finansowej. Wszystko to ma na celu zapobieganie nielegalnym operacjom finansowym. 

Unijne limity już od 2027 roku

Od 2027 r. w całej Unii Europejskiej zaczną obowiązywać nowe limity na transakcje gotówkowe. Maksymalna kwota to 10 000 euro (lub równowartość w walucie krajowej), choć poszczególne państwa będą mogły wprowadzić jeszcze niższe progi - nawet do 3 000 euro. Celem tych regulacji jest ograniczenie szarej strefy, utrudnienie prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu.

Nowe, restrykcyjne przepisy pojawiły się już m.in. w Hiszpanii. Tam każda wypłata powyżej 3 000 euro musi być wcześniej zgłoszona do urzędu skarbowego. Przy kwotach przekraczających 100 000 euro zgłoszenie należy złożyć z 72-godzinnym wyprzedzeniem. Za niedopełnienie formalności grożą wysokie kary - od 600 do nawet 150 000 euro.

Gotówka pod ochroną? Przykłady z Europy

Niektóre kraje, takie jak Węgry, zdecydowały się chronić obrót gotówkowy na poziomie konstytucyjnym. Przeciwnicy ograniczeń argumentują, że zmiany te mogą prowadzić do inwigilacji obywateli i utrudniać dostęp do własnych pieniędzy. Z drugiej strony, całkowite odejście od gotówki mogłoby niemal wyeliminować szarą strefę i zwiększyć wpływy do budżetu państwa.

Polska i Europa - porównanie limitów

W Polsce przedsiębiorcy mogą płacić gotówką do 15 000 zł. W innych krajach limity są często jeszcze niższe. W Niemczech jest brak limitu, ale powyżej 10 000 euro obowiązkowa weryfikacja tożsamości. We Francji obowiązuje limit 1 000 euro dla rezydentów i 15 000 euro dla nierezydentów. W Grecji to 500 euro (wyjątek: zakup auta). Wyższe kwoty tylko bezgotówkowo. We Włoszech to 1 000 euro, w Portugalii 3 000 euro, dla podatników 1 000 euro, a dla turystów 10 000 euro, a w Czechach ok. 10 500 euro dziennie.