Zgodnie z przepisami do roku 2032 azbest musi zniknąć z dachów w naszym kraju. Istnieje kilka programów wspierających wymianę dachów i pozbycie się rakotwórczego materiału.

Nielegalny azbest

Jak powiedziała, cytowana przez PAP, zastępczyni prezesa Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej  (WFOŚiGW) w Poznaniu Agnieszka Lewandowska, wyroby zawierające azbest muszą zostać usunięte w najbliższych latach.

Azbest, który jeszcze jest na pokryciach dachowych naszych gospodarstw, budynków, musi zniknąć do 2032 roku. Pracy jest jeszcze dużo w tym zakresie - dodała.

Jak informuje infor.pl, takiej wymiany nie wolno przeprowadzać samodzielnie. Azbest to materiał rakotwórczy, więc kontakt z nim jest niebezpieczny. Chęć usunięcia azbestu należy zgłosić w urzędzie gminy, a następnie zatrudnić specjalną firmę, która może przeprowadzić prace.

Usunięcie pokrycia z azbestem na własną rękę i bez zgłoszenia wiąże się z poważnymi konsekwencjami, takimi jak mandat w wysokości nawet 500 złotych za brak zgłoszenia i nieodpowiednie zabezpieczenie czy kara administracyjna lub grzywna do 50 000 zł za nielegalne składowanie materiału, np. w lesie.

Dlaczego musimy pozbyć się azbestu?

Mimo że ustawa zakazująca używania azbestu w budownictwie została wprowadzona dopiero pod koniec XX wieku, materiał ten stanowi zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi.

Po zużyciu lub uszkodzeniu zrobiony z niego eternit uwalnia drobne włókna, które następnie trafiają do dróg oddechowych człowieka, powodując choroby płuc i nowotwory.

Wymiana dachu jest więc nie tylko koniecznością prawną, ale też formą troski o zdrowie.

Dofinansowanie wymiany dachu

Możliwość wymiany dachu zawierającego azbest szeroko wspomaga Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW). Instytucja zapewnia wsparcie, które może objąć bezpłatny odbiór, transport i utylizację azbestu oraz, w niektórych lokalizacjach, pokrycie nawet 100 proc. kosztów usunięcia azbestu.

W trwającym roku na ten cel przekazano około 48 mln zł. Aby uzyskać wsparcie tego typu, trzeba złożyć wniosek w urzędzie gminy lub miasta.

Program "Czyste Powietrze" - nie tylko docieplenie

Opcją dla właścicieli domów jednorodzinnych jest program "Czyste Powietrze". Choć nie przewiduje on bezpośredniego finansowania wymiany pokrycia dachowego, to umożliwia pozyskanie środków na docieplenie dachu lub stropu, co często jest elementem większego remontu.

Wniosek można złożyć za pośrednictwem wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska lub strony gov.pl.

Ulga termomodernizacyjna pozwoli odliczyć koszty od podatku

Właściciele lub współwłaściciele domów jednorodzinnych mogą skorzystać z tzw. ulgi termomodernizacyjnej. Umożliwia ona odliczenie od podatku kosztów wymiany dachu, jeśli stanowi ona część działań modernizacyjnych.

Limit ulgi wynosi do 53 tysięcy złotych na osobę, co pozwala znacząco obniżyć koszty inwestycji.

Odliczenia można dokonać w zeznaniu PIT za rok, w którym poniesiono wydatek.

Program ARiMR - szansa dla rolników

Jednym z najważniejszych programów był projekt Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR), skierowany do rolników. Program umożliwiał uzyskanie dofinansowania na wymianę dachu budynku rolniczego w wysokości nawet 20 000 złotych. Dotacja obejmowała demontaż eternitu i nowe pokrycie do 40 zł/m², maksymalnie 500 m².

W tym roku ze środków mogą skorzystać tylko te osoby, które podpisały umowy z ARiMR do końca 2024 r. Termin realizacji inwestycji przedłużono natomiast do końca tego roku. Obecnie brak informacji o nowych naborach. Infor. pl podaje jednak, że istnieje możliwość, rozszerzenia programu w ramach środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.