W pierwszym półroczu 2025 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeprowadził ponad 227 tysięcy kontroli zwolnień lekarskich, odzyskując łącznie 150,5 mln zł. ZUS alarmuje, że część ubezpieczonych traktuje zwolnienia jako okazję do dodatkowego zarobku lub wyjazdu na wakacje.
W pierwszym półroczu 2025 roku ZUS odzyskał 150,5 mln zł w wyniku kontroli zwolnień lekarskich oraz obniżenia świadczeń po ustaniu zatrudnienia. Jak informuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych, niektórzy ubezpieczeni wykorzystują zwolnienia lekarskie niezgodnie z ich przeznaczeniem - zamiast rekonwalescencji, decydują się na pracę zarobkową lub wyjazdy wypoczynkowe.
W okresie od stycznia do czerwca 2025 roku ZUS przeprowadził 227 tys. kontroli zwolnień lekarskich. W ich wyniku wstrzymano wypłatę 14,8 tys. zasiłków na kwotę ponad 22,2 mln zł. Dodatkowo, świadczenia po ustaniu zatrudnienia zostały obniżone o 128,3 mln zł. Łącznie do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wróciło 150,5 mln zł.
Dla porównania, w analogicznym okresie 2024 roku przeprowadzono 260,8 tys. kontroli, wydano 18,6 tys. decyzji, a łączna kwota odzyskanych środków wyniosła 117,5 mln zł.
ZUS przypomina, że zwolnienie lekarskie nie jest czasem wolnym, którym można dowolnie dysponować. To okres przeznaczony na powrót do zdrowia, a nie na dodatkową pracę czy wyjazdy. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, ZUS może odmówić prawa do zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego za cały okres zwolnienia, w którym doszło do naruszeń.
ZUS ujawnia liczne przypadki nieprawidłowego wykorzystywania zwolnień lekarskich. Wśród nich znalazły się osoby, które podczas zwolnienia zwiedzały Europę, świadczyły usługi fryzjerskie, pracowały jako kosmetyczki czy kierowcy, a także prowadziły sprzedaż internetową lub wykonywały pomiary na zlecenie.
Zakład podkreśla, że osoba przebywająca na zwolnieniu lekarskim może wykonywać jedynie zwykłe czynności życia codziennego oraz te związane ze stanem zdrowia, jak wizyta u lekarza czy zakupy spożywcze. Każde inne działanie, które może utrudnić powrót do zdrowia, może skutkować utratą prawa do świadczeń.
Zakład prowadzi dwa typy kontroli:
- Prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy - przeprowadzane przez lekarzy orzeczników ZUS, którzy mogą m.in. skierować ubezpieczonego na dodatkowe badania lub zażądać dokumentacji medycznej.
- Prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich - sprawdzane przez pracowników ZUS oraz płatników składek, którzy zatrudniają powyżej 20 osób.
W pierwszym półroczu 2025 roku przeprowadzono ponad 157,9 tys. kontroli orzekania, z czego 6,7 tys. zakończyło się wystawieniem zaświadczenia korygującego, co przyniosło oszczędności rzędu 5,6 mln zł. Z kolei 69,1 tys. kontroli dotyczyło prawidłowości wykorzystywania zwolnień - w ich wyniku 8,1 tys. osób straciło prawo do zasiłku na łączną kwotę 16,6 mln zł.
