Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski i sekretarz generalny Rady Europy Alain Berset podpisali w Strasburgu porozumienie o powołaniu Specjalnego Trybunału do zbadania zbrodni agresji przeciwko Ukrainie. To pierwsza tego typu instytucja w historii Rady Europy, która ma ścigać wysokich rangą rosyjskich urzędników odpowiedzialnych za inwazję na Ukrainę.
W środę, podczas pierwszej wizyty prezydenta Wołodymyra Zełenskiego w siedzibie Rady Europy, podpisano przełomowe porozumienie dotyczące powołania Specjalnego Trybunału do zbadania zbrodni agresji przeciwko Ukrainie. Uroczystość odbyła się w obecności sekretarza generalnego Rady Europy, Alaina Berseta.
Po raz pierwszy tworzony jest specjalny międzynarodowy trybunał do spraw zbrodni agresji. Trybunał ten, tworzony w ramach Rady Europy, postawi przed sądem tych, którzy użyli siły z naruszeniem Karty Narodów Zjednoczonych, stosując prawo międzynarodowe bez podwójnych standardów i potwierdzając, że bezpieczeństwo Europy nie opiera się na milczeniu lub bezkarności, ale na prawie, zasadach i działaniu - podkreślił Alain Berset.
Specjalny trybunał będzie miał za zadanie ścigać osoby, które ponoszą największą odpowiedzialność za zbrodnię agresji przeciwko Ukrainie. Postępowania będą mogły być prowadzone nawet pod nieobecność oskarżonych.
Dziś rozpoczynamy proces tworzenia trybunału, który rozpatrzy zbrodnię agresji Rosji przeciwko Ukrainie. Każdy zbrodniarz wojenny musi wiedzieć, że sprawiedliwość zostanie przywrócona, dotyczy to również Rosji. Obecnie poważnie intensyfikujemy nasze prace prawne. Przed nami jeszcze długa droga - powiedział prezydent Zełenski po podpisaniu porozumienia.
Zełenski podkreślił, że "dzisiejsze porozumienie i ten trybunał dają nam realną możliwość ścigania zbrodni agresji. Inne instytucje, nawet międzynarodowe, nie mają do tego niezbędnych narzędzi, a my musimy jasno pokazać, że agresja prowadzi do kary i musimy to zrobić wspólnie w całej Europie".
Według sekretarza generalnego Rady Europy, po podpisaniu porozumienia rozpoczną się negocjacje w sprawie rozszerzonego porozumienia częściowego, aby jak najwięcej krajów mogło dołączyć do inicjatywy i wspierać trybunał.
Jak informuje brytyjski dziennik "Financial Times", do tej pory zgromadzono ponad 34 tysiące dokumentów, które mogą posłużyć do wszczęcia postępowania karnego. Wśród nich znajdują się przypadki zabójstw, tortur, przemocy seksualnej, zniszczenia budynków i infrastruktury oraz przymusowych przesiedleń.
To pierwszy specjalny trybunał wojenny utworzony przez Radę Europy. Obok niego funkcjonuje Europejski Trybunał Praw Człowieka, do którego obywatele mogą wnosić skargi na naruszenia praw człowieka przez przedstawicieli rządów.
Międzynarodowy Trybunał Karny w Hadze w marcu 2023 roku wydał nakazy aresztowania prezydenta Rosji Władimira Putina oraz komisarz ds. praw dzieci Marii Lwowej-Biełowej, podejrzewanych o zbrodnie wojenne, w tym porwanie tysięcy ukraińskich dzieci. Jednak MTK ma ograniczoną jurysdykcję w odniesieniu do zbrodni agresji, co podkreśla znaczenie powołania nowego trybunału w ramach Rady Europy.
