Akademia Szwedzka ogłosiła laureata Literackiej Nagrody Nobla. W tym roku wyróżniono László Krasznahorkaia z Węgier. Nagrodzono go za "fascynującą i wizjonerską twórczość, która w obliczu apokaliptycznego terroru potwierdza siłę sztuki".
- Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury 2025 otrzymał Węgier László Krasznahorkai. Akademia doceniła go za "fascynującą i wizjonerską twórczość, która w obliczu apokaliptycznego terroru potwierdza siłę sztuki".
- Urodzony w 1954 roku w Gyuli pisarz zasłynął w 1985 roku powieścią "Szatańskie tango".
- W Polsce znany z "Melancholii sprzeciwu" i wydanej w 2011 r. "Wojny i wojny"; w 2026 r. ukażą się przekłady "A świat trwa" oraz "Szatańskie tango później".
- Więcej ciekawych informacji na stronie głównej RMF24.pl
László Krasznahorkai jest tegorocznym laureatem Literackiej Nagrody Nobla. Akademia Szwedzka doceniła go za "fascynującą i wizjonerską twórczość, która w obliczu apokaliptycznego terroru potwierdza siłę sztuki".
Pisarz urodził się w 1954 roku w Gyula - miasteczku na południowym wschodzie Węgier. Rozgłos zyskał w 1985 roku, kiedy opublikował książkę "Szatańskie tango".
To jest proza wymagająca estetycznie, intelektualnie, o stylu, który jest nasycony. Zdania są rozbudowane, często wielopiętrowe. "Szatańskie tango" jest nasycone symbolami i wędrujemy trochę labiryntami językowymi, pozbawioną linearności strukturą, w której możemy się zgubić i w której liczy się dotarcie do sensów, które są daleko pod słowem. To jest ukoronowanie wielkiej literatury. Znowu wracamy do literatury jako wielkiej sztuki, czyli powrót do korzeni, gdzie liczy się struktura narracyjna, intelektualne i estetyczne wyzwanie rzucone czytelnikowi - przyznała w rozmowie z Bogdanem Zalewskim w Radiu RMF24 dr Katarzyna Witkiewicz, literaturoznawczyni, autorka podcastu "Literatura Przepiękna".
To literatura ponadczasowa. To jest pisarz, który nie urodził się wczoraj. On urodził się w 1954 roku, więc gdy wyszła jedna z jego książek w latach 80., to ona już była na czasie. A teraz pięknie się to wszystko łączy, uzupełnia. Mam na myśli pięknie literacko, bo niepięknie w kontekście czasów, w których przyszło nam żyć. Jestem naprawdę zafascynowany tym werdyktem - mówił w rozmowie z Bogdanem Zalewskim na antenie Radia RMF24 Adam Szaja, autor bloga "Smak Książki".
Przeżywam wielką radość i bardzo się cieszę, że literatury, które są poza głównym obiegiem, angielskojęzycznym, tak się bardzo mocno rozpychają i pokazują nam różne prawdy o świecie - mówiła literaturoznawczyni i autorka podcastu "Literatura przepiękna". Ekspertka oceniła, że "Szatańskie tango" może być dobrym wyborem na pierwszą książkę noblisty, mimo że momentami może być "pod górkę".
Literaturoznawczyni określiła Krasznahorkaia pisarzem, który pochyla się nad "nagim człowiekiem na peryferiach", mierzącym się z poszukiwaniem wolności. Polskim czytelnikom dał się on poznać także jako autor "Melancholii sprzeciwu". Ostatnią wydaną w Polsce powieścią Węgra jest "Wojna i wojna" - ukazała się ona w 2011 roku.
W "Szatańskim tango" pojawia się fikcyjna osada, której protagonista ma dość. W tle pojawia się natomiast wątek totalitarny, który może mieć źródło w historii Węgier w XX wieku, która jest wspólna dla regionu Europy Środkowej. Badaczka mówiła, że do polskiego czytelnika może trafić uniwersalizm, paraboliczny i "kawkowski" charakter prozy Krasznahorkaia.
Zdania, które stosuje pisarz, są rozbudowane, wielopiętrowe, więc pomimo tego, że proza wydaje się łatwa tematycznie (...) to jednak jest nasycona symbolami. Wędrujemy takimi labiryntami językowymi, pozbawioną linearności strukturą, w której możemy się zgubić - charakteryzowała dr Witkiewicz.
Gość Bogdana Zalewskiego przypomniała postać Imre Kertesza - innego węgierskiego noblisty z dziedziny literatury - w którego twórczości znajduje się więcej wątków autobiograficznych. Dla dr Witkiewicz uniwersalny charakter prozy tegorocznego noblisty jest bardziej tradycyjny, klasyczny. Stanowi powrót do "korzeni" literatury.
W przyszłym roku ukażą się nominowany w 2018 roku do Międzynarodowego Bookera "A świat trwa" oraz "Szatańskie tango później" - nakładem Wydawnictwa Czarne. Na podstawie jego dzieł, m.in. "Szatańskiego tanga", powstały filmy wyreżyserowane przez przyjaciela pisarza Bélę Tarra.
