Nie żyje wybitny historyk i krytyk sztuki prof. Mieczysław Porębski. Informację o jego śmierci potwierdziła rzeczniczka Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK Julita Kwaśniak. Prof. Porębski miał 91 lat.

Mieczysław Porębski urodził się 31 marca 1921 r. w Gnieźnie. W 1938 r. rozpoczął studia historii sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. W czasie okupacji uczęszczał do Szkoły Rzemiosł Artystycznych w Krakowie, gdzie spotkał artystów stanowiących trzon późniejszej tzw. Grupy Krakowskiej, którym później towarzyszył swą działalnością krytyczną przez następne pół wieku.

Współpracował z podziemnym teatrem Tadeusza Kantora, uczestniczył w premierze "Balladyny". W 1944 r. został aresztowany za działalność konspiracyjną. Przez resztę wojny więziony był w obozach koncentracyjnych Gross-Rosen i Sachsenhausen.

Po wojnie ukończył studia historii sztuki. W latach 1950-69 był wykładowcą w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie; od 1970 profesorem na Uniwersytecie Jagiellońskim; od 1990 członkiem Polskiej Akademii Umiejętności; od 1974 kuratorem w Muzeum Narodowym w Krakowie.

"Bez znajomości przeszłości nie sposób mówić o sztuce współczesnej"

Zajmował się głównie sztuką XIX i XX wieku oraz teorią sztuki. Twierdził m.in., że bez znajomości przeszłości nie sposób mówić o sztuce współczesnej, stąd wywodził koncepcję "granic współczesności", które wciąż ulegają przesunięciu, powiększając obszar źródeł. "Historia tworzy się i pisze w ruchu, stożkowy ogon przeszłości, który za sobą ciągnie, wciąż się wydłuża i poszerza. Oderwać się od niego nie sposób..." - pisał Porębski. Stworzył też pojęcie "ikonosfera", oznaczające wizualne środowisko człowieka, całokształt otaczających go obrazów.

Obok "Ikonosfery" do najważniejszych publikacji Porębskiego należą: "Sztuka naszego czasu" (1956), "Malowane dzieje" (1962), "Granica współczesności" (1965), "Pożegnanie z krytyką" (1966), "Kubizm" (1966), "Interregnum" (1975), "Sztuka a informacja" (1975), "Dzieje sztuki w zarysie", "Polskość jako sytuacja" (2002).

Dwie ze swoich książek profesor poświęcił przyjaciołom artystom. Pierwsza z nich to "Deska" (1997) - to opowieść i rozmowy z Tadeuszem Kantorem, druga to "Nowosielski" (2003) - publikacja zbierająca wszystkie wcześniej rozproszone, a także niepublikowane teksty Porębskiego o Jerzym Nowosielskim.

W kwietniu ub.r., kilka dni po swoich 90. urodzinach, prof. Mieczysław Porębski uhonorowany został złotym medalem Gloria Artis.

Pogrzeb prof. Porębskiego odbędzie się w przyszłym tygodniu w Ustroniu - poinformowali pracownicy Instytutu Historii Sztuki UJ.