Serię pięciu obrazów z 1939 roku autorstwa węgierskiego malarza Vilmosa Aba-Novaka poświęconą przyjaźni polsko-węgierskiej zamierza nabyć rząd w Budapeszcie. Na stronie rządu pojawił się dokument dotyczący oferty kupna.
Monumentalne obrazy - wielkości 2,35 na 2,15 m - przedstawiają polskie i węgierskie postaci historyczne, np. Stefana Batorego, królową Jadwigę, Józefa Bema, a także regenta Węgier Miklosa Horthyego i Józefa Piłsudskiego. Na środkowym obrazie widać w zbliżeniu twarze dwóch żołnierzy trzymających wspólnie miecz. Są też herby obu państw.
W płótna wkomponowano napisy po polsku, w tym m.in. "Wspólnie wylana krew bohaterów polskich i węgierskich obowiązuje".
Cykl jest zatytułowany "Przyjaźń polsko-węgierska - seria paneli do foyer węgierskiej wystawy w Warszawie". Zaprezentowano go na ekspozycji otwartej 22 kwietnia 1939 roku w obecności Ignacego Mościckiego i Horthyego, a także samego autora.
Według węgierskiego historyka sztuki Petera Molnosa umieszczenie obrazu Aba-Novaka w centralnym punkcie warszawskiej wystawy w 1939 r. było "mocną demonstracją polsko-węgierskiej historycznej wspólnoty losów". Węgierska polityka zagraniczna również poprzez ten gest zapewniała o swej sympatii stojącą w cieniu niemieckiego zagrożenia Polskę - ocenia ekspert.
Zgodnie z rozporządzeniem rządu Węgry są skłonne zapłacić za cykl płócien do 1,45 mld ft (20,3 mln zł).
Z udostępnionego na stronie rządu dokumentu wynika, że kupno obrazów zaproponowała państwu węgierskiemu budapeszteńska Galeria i Dom Aukcyjny Nagyhazi.
Aba-Novak (1894-1941) był jednym z najbardziej oryginalnych węgierskich artystów XX w. W swych dynamicznych, wyrazistych kolorystycznie obrazach łączył elementy ekspresjonizmu i włoskiego modernizmu. Był też cenionym autorem grafik i fresków.
(az)
