Słynny francuski myśliciel, twórca nowoczesnej antropologii i ojciec strukturalizmu Claude Levi-Strauss zmarł w nocy z soboty na niedzielę w wieku stu lat. Smutną informację przekazała we wtorek Akademia Francuska. 28 listopada Levi-Strauss skończyłby 101 lat.
We Francji nazywany ostatnim żyjącym gigantem Levi-Strauss był jednym z największych intelektualistów i humanistów dwudziestego wieku. Prezydent Nicolas Sarkozy w specjalnym komunikacie oddał we wtorek hołd "wielkiemu uczonemu", "niestrudzonemu humaniście wciąż poszukującemu wiedzy", "człowiekowi wolnemu od sekciarstwa i wszelkiej indoktrynacji". Z kolei Akademia Francuska, która w 1973 roku przyjęła Levi-Straussa jako pierwszego antropologa w swoim gronie, zapowiedziała, że odda mu specjalny hołd w czwartek podczas swej cotygodniowej sesji.
Claude Levi-Strauss urodził się w Brukseli w rodzinie alzackich Żydów. Początkowo studiował prawo i filozofię na paryskiej Sorbonie. Po ukończeniu studiów filozoficznych swoje zainteresowania zwrócił w stronę antropologii.
W latach 1935-1939 prowadził w brazylijskim regionie Mato Grosso i dżungli amazońskiej swoje pierwsze terenowe badania etnograficzne. Na podstawie tych podróży powstała w 1955 roku książka "Smutek tropików", która przyniosła Levi-Straussowi światową sławę. Autor snuje tam rozważania o człowieku postrzeganym w kontekście cywilizacji różnych od europejskiej. Wspomnienie prymitywnych szczepów, z którymi Levi-Strauss zetknął się podczas podróży do Brazylii, skłania go do uznania wyższości stanu naturalnego nad europejskim modelem kultury.
W czasie drugiej wojny światowej zmuszony przez reżim Vichy do opuszczenia Francji ze względu na swoje żydowskie pochodzenie, Levi-Strauss wyjechał do Nowego Jorku. Nawiązał tam kontakty z uczonymi amerykańskimi, m.in. amerykańskim językoznawcą rosyjskiego pochodzenia Romanem Jakobsonem i antropologiem Franzem Boasem.
Po powrocie do kraju w 1949 roku pracował m.in. w College de France i w Muzeum Człowieka w Paryżu. Dzięki jego pracom antropologia awansowała do rangi jednej z najważniejszych nauk społecznych.
Levi-Strauss stał się też jednym z głównych teoretyków francuskiego strukturalizmu - nurtu badawczego zajmującego się analizą struktury badanych zjawisk, a nie ich genezą lub funkcją. Strukturalizm wpłynął silnie na rozwój filozofii, antropologii, socjologii, historii, literatury i psychoanalizy. Do najbardziej znaczących dzieł Levi-Straussa należą: "Antropologia strukturalna" (1958), "Myśl nieoswojona", poświęcona formom myślenia pierwotnego (1962), oraz czterotomowy cykl "Mythologiques" (1964-1971).
Był członkiem Akademii Francuskiej, otrzymał wiele odznaczeń, w tym francuską Legię Honorową. W ubiegłym roku Francuzi hucznie obchodzili setne urodziny mistrza, organizując liczne sesje, wystawy i publiczne maratony czytania jego dzieł. Jednak sam Levi-Strauss nie chciał pokazywać się publicznie, gdyż - jak mówił - czuł się znużony współczesnym światem.
W jednym z ostatnich wywiadów telewizyjnych z 2005 roku powiedział gorzko: Zauważam straszliwe zniszczenia, stopniowe zanikanie całych gatunków roślin i zwierząt, a także to, że ludzkość z powodu swej rosnącej liczebności żyje w stanie wewnętrznego zatrucia. Świat, w którym kończę egzystencję, nie jest światem, który mógłby mi się podobać.
