Nadzieja dla Poczobuta. Co USA wynegocjowały z Białorusią?

• Polska i USA prowadzą intensywne działania dyplomatyczne na rzecz uwolnienia więźniów politycznych na Białorusi.
• Ostatnie negocjacje doprowadziły do uwolnienia 52 osób, w tym obywateli Polski i współpracowników niezależnych mediów.
• Sytuacja wielu więźniów, w tym Andrzeja Poczobuta, wciąż pozostaje trudna, ale dyplomaci wyrażają nadzieję na kolejne pozytywne zmiany w najbliższych miesiącach.
• Więcej najnowszych informacji ze świata polityki i dyplomacji znajdziesz na stronie głównej RMF24.pl.

Wiceminister spraw zagranicznych Marcin Bosacki podczas wizyty w Waszyngtonie spotkał się z Johnem Coale’em - specjalnym wysłannikiem prezydenta Stanów Zjednoczonych Donalda Trumpa, odpowiedzialnym za negocjacje z władzami Białorusi. Rozmowy dotyczyły między innymi sytuacji więźniów politycznych przetrzymywanych przez reżim Aleksandra Łukaszenki.

Bosacki w swoim wpisie w serwisie X podkreślił, że John Coale odegrał kluczową rolę w wynegocjowaniu ostatnich uwolnień. "Liczymy na kolejne dobre wiadomości już niedługo" - napisał polski dyplomata, nie kryjąc optymizmu co do dalszego postępu w sprawie.

11 września władze Białorusi uwolniły 52 więźniów politycznych, w tym 14 cudzoziemców. Wśród nich znalazły się także osoby posiadające polskie obywatelstwo, a także byli współpracownicy niezależnej telewizji Biełsat. To wydarzenie było efektem skomplikowanych negocjacji prowadzonych przez amerykańskiego wysłannika, który spotkał się bezpośrednio z Aleksandrem Łukaszenką.

W zamian za to, Stany Zjednoczone ogłosiły zniesienie sankcji nałożonych na białoruskie linie lotnicze Belavia oraz wyraziły chęć przywrócenia działalności swojej ambasady w stolicy Białorusi. Był to wyraźny sygnał, że relacje między krajami mogą ulec poprawie, o ile Mińsk będzie kontynuował proces uwalniania więźniów politycznych.

Według informacji przekazanych przez generała Keitha Kellogga, specjalnego wysłannika prezydenta USA ds. Ukrainy, John Coale prowadził zakulisowe rozmowy, które już wcześniej doprowadziły do uwolnienia 14 więźniów z sześciu państw - w tym z Japonii i Polski. Działania te wpisują się w szerszy kontekst międzynarodowej presji na białoruski reżim, która nasiliła się po masowych protestach w 2020 roku i fali represji wobec przeciwników politycznych.

Zgodnie z szacunkami białoruskiej opozycji oraz organizacji broniących praw człowieka, w białoruskich więzieniach nadal przebywa około 1,2 tys. więźniów politycznych. Wielu z nich to osoby zatrzymane po sfałszowanych wyborach prezydenckich, które wywołały społeczne niepokoje i falę demonstracji.

W gronie uwięzionych wciąż znajduje się Andrzej Poczobut - dziennikarz i działacz polskiej mniejszości na Białorusi. Został zatrzymany wiosną 2021 r., a w lutym 2023 roku skazany na osiem lat kolonii karnej o zaostrzonym rygorze. Przebywa w zakładzie karnym w Nowopołocku, który uważany jest za jedno z najcięższych więzień w kraju.

Sprawa Poczobuta oraz innych współpracowników niezależnych mediów, takich jak Biełsat, pozostaje w centrum zainteresowania polskiej i międzynarodowej opinii publicznej. Przedstawiciele organizacji pozarządowych apelują o nieustaną presję dyplomatyczną oraz kontynuację działań na rzecz uwolnienia wszystkich więźniów politycznych.

Amerykański wysłannik John Coale zapowiedział we wrześniu, że celem Stanów Zjednoczonych jest doprowadzenie do uwolnienia wszystkich więźniów politycznych na Białorusi oraz normalizacja stosunków z Mińskiem w ciągu "miesięcy, nie lat". Choć sytuacja pozostaje napięta, ostatnie sukcesy dyplomatyczne dają nadzieję na kolejne pozytywne zmiany.