Międzynarodowy zespół naukowców odkrył w północnej Mjanmie bursztyn sprzed blisko 100 milionów lat z niezwykłą inkluzją. To miniaturowa, przypominająca ptasią czaszka, która należy do nieznanego wcześniej gatunku Oculudentavis khaungraae. Czaszka przypomina ptasią, ale należała prawdopodobnie do dinozaura, najmniejszego jakiego znamy. Jak pisze w najnowszym numerze czasopismo "Nature", odkrycie może pomóc w badaniach ewolucji ptaków, które blisko spokrewnione z dinozaurami, przetrwały ich zagładę.
Zachowane w bursztynie szczątki kręgowców to rzadkie znalezisko. To konkretne pozwala nam zajrzeć w świat dinozaurów na dolnej granicy zakresu ich rozmiarów - mówi prof. Lars Schmitz, biolog z W.M. Keck Science Department. Cechy anatomiczne wskazują, że mamy równocześnie do czynienia z jednym z najmniejszych i najbardziej pierwotnych ptaków. Długość czaszki z dziobem wynosi około 7,1 milimetrów, co oznacza, że rozmiary tego osobnika były jeszcze mniejsze od najmniejszego znanego współcześnie ptaka, koliberka miodowego.
Autorzy pracy badali cechy czaszki z pomocą wysokiej rozdzielczości skanera synchrotronowego. Porównywali je ze znanymi szczątkami przypominających ptaki dinozaurów z tego samego okresu ery mezozoicznej. Kształt i układ kości sugeruje, że osobnik prowadził dzienny tryb życia, układ oczodołów przypomina ten występujący u współczesnych jaszczurek. W dziobie zauważono drobne zęby, co wskazuje na to, że Oculudentavis khaungraae żywił się owadami i jeszcze drobniejszymi kręgowcami. W sumie czaszka wykazuje kombinację cech, której nigdy wcześniej nie obserwowano.
Nowy gatunek nie był do tej pory znany, jego odkrycie może pomóc w zrozumieniu ewolucji ptaków, pokazując, że do miniaturyzacji rozmiarów dochodziło już bardzo wcześnie. Nie ma współcześnie ptaków, które miałyby tak miniaturową czaszkę - dodaje Schmitz. Znalezisko pokazuje nam, jak mało wiemy wciąż o tym, jak tak małe kręgowce wyglądały w erze dinozaurów.
