Już dziś - dokładnie o godzinie 16:03 - Słońce przekroczy punkt przesilenia zimowego, rozpoczynając tym samym astronomiczną zimę. Dzień potrwa około 7 godzin i 40 minut, co uczyni go najkrótszym dniem w tym roku. Choć w zimie noce są najdłuższe, to od jutra dnia zacznie już przybywać. Ucieszyć się zatem mogą wszyscy ci, którzy z wytęsknieniem czekają na wiosnę.
- Więcej ciekawych informacji z Polski i ze świata znajdziesz na stronie głównej RMF24.pl.
Kalendarzowa zima rozpocznie się 22 grudnia, natomiast astronomiczna - dziś o godz. 16:03 i potrwa do 20 marca, do godziny 15:48, kiedy to Słońce osiągnie punkt równonocy wiosennej, wyznaczając początek astronomicznej wiosny. W przeciwieństwie do kalendarzowych pór roku, astronomiczne zmiany są ściśle związane z pozycją Słońca względem Ziemi.
Przesilenie zimowe to moment, gdy nasza dzienna gwiazda góruje w zenicie nad zwrotnikiem Koziorożca - najdalej na południe, jak to możliwe. Od tego dnia Słońce będzie stopniowo wznosić się coraz wyżej nad horyzontem, a dni zaczną się wydłużać.
W Polsce zima to okres, gdy noc zapada bardzo szybko. Już około godziny 16 na niebie pojawiają się pierwsze gwiazdy, a prawdziwa ciemność nastaje godzinę lub dwie później. To doskonała okazja, by spojrzeć w niebo i podziwiać jego bogactwo.
Najjaśniejszym i najbardziej efektownym obiektem tej zimy będzie Jowisz. Ta największa planeta Układu Słonecznego będzie widoczna przez całą noc, wyraźnie jaśniejsza od otaczających ją gwiazd. Wschodzi wieczorem, wędruje wysoko po niebie i zachodzi dopiero nad ranem. Towarzyszyć jej będą jasne gwiazdy z konstelacji Bliźniąt - Kastor i Polluks, a także imponujący gwiazdozbiór Oriona, łatwo rozpoznawalny dzięki charakterystycznemu układowi gwiazd przypominającemu sylwetkę człowieka. Tuż poniżej Oriona można dostrzec Syriusza - najjaśniejszą gwiazdę nocnego nieba.
Nieco mniej efektowny, ale wciąż widoczny będzie Saturn, który pojawi się wieczorami nisko nad południowym i zachodnim horyzontem. Od połowy zimy na niebie zacznie być widoczna Wenus, która swoim blaskiem przewyższa nawet Jowisza. Na jej spektakularne panowanie na zachodnim niebie trzeba będzie jednak poczekać do wiosny. W lutym, tuż po zachodzie Słońca, nisko nad zachodnim horyzontem pojawi się także Merkury, który znajdzie się w pobliżu Saturna.
Mars tej zimy pozostanie praktycznie niewidoczny. Za to posiadacze teleskopów mogą spróbować odnaleźć Urana, który znajdzie się w pobliżu gromady otwartej Plejady - grupy kilku gwiazd przypominających miniaturowy wóz. Plejady często mylone są przez początkujących obserwatorów z Małym Wozem. Neptun również będzie wymagał użycia teleskopu, a jego odnalezienie ułatwi bliskość Saturna - 20 lutego dojdzie do koniunkcji tych dwóch planet, które znajdą się zaledwie 0,8 stopnia od siebie.
Zima przyniesie także szereg widowiskowych koniunkcji Księżyca z jasnymi planetami. Już 27 grudnia Księżyc spotka się z Saturnem, a 3 stycznia - z Jowiszem. Kolejne takie zjawiska nastąpią 23 i 31 stycznia, 18 i 20 lutego oraz 27 lutego. Szczególnie warto zwrócić uwagę na 18 lutego, kiedy Księżyc znajdzie się niezwykle blisko zarówno Wenus, jak i Merkurego - zaledwie 0,1 stopnia od tej drugiej planety. Nie zabraknie także okazji do podziwiania Księżyca na tle gromady Plejad - takie zjawisko będzie miało miejsce 31 grudnia, a powtórzy się 27 stycznia i 24 lutego.
W tym sezonie pełnie Księżyca przypadną 3 stycznia, 1 lutego i 3 marca, natomiast nowie - 18 stycznia, 17 lutego i 19 marca. 17 lutego dojdzie do obrączkowego zaćmienia Słońca, które jednak nie będzie widoczne z Polski. 3 marca nastąpi całkowite zaćmienie Księżyca, również niewidoczne w naszym kraju.
Zimowe niebo rozświetlą także Kwadrantydy - jeden z najbardziej aktywnych rojów meteorów. Maksimum ich aktywności przypada na 3 stycznia, kiedy można spodziewać się nawet 80 meteorów na godzinę. Rój ten jest aktywny od 28 grudnia do 12 stycznia.
Warto również wspomnieć o ważnych rocznicach astronomicznych. 28 stycznia przypada 415. rocznica urodzin Jana Heweliusza, wybitnego polskiego astronoma z Gdańska, a 19 lutego - 553. rocznica urodzin Mikołaja Kopernika, którego odkrycia zmieniły postrzeganie Wszechświata.
