Szczyt UE zaplanowany na 6 marca podkreśli, że ochrona i obrona wschodniej granicy, najbardziej narażonej na zagrożenia ze strony Rosji i Białorusi, przyczynia się do bezpieczeństwa całej Europy. Taki zapis ma się znaleźć we wnioskach końcowych ze szczytu, który poświęcony będzie wsparciu Ukrainy oraz wzmocnieniu obrony Wspólnoty. Korespondentka RMF FM w Brukseli widziała projekt dokumentu.
"Ochrona i obrona granic UE przyczynia się do bezpieczeństwa całej Europy, w szczególności w odniesieniu do wschodniej granicy UE jako najbardziej narażonej na zagrożenia ze strony Rosji i Białorusi" - brzmi zapis, który otwiera perspektywę unijnego finansowania Tarczy Wschód.
W sprawie unijnej obrony szczyt UE "podkreśla potrzebę dalszego znacznego zwiększania przez państwa członkowskie wydatków na obronę". W tym kontekście przywódcy wezwą Komisję Europejską (KE) do użycia elastyczności fiskalnej, aby państwa nie były karane za zwiększanie wydatków na obronę.
KE ma przedstawiać także dalsze uproszczenia unijnego prawa, by ułatwić inwestycje w obronność. Chodzi o kontynuowanie rozpoczętego w środę procesu deregulacji, zwanego omnibusem. Obecnie wiele inwestycji jest hamowanych z powodu standardów środowiskowych czy odpowiedzialności społecznej.
Szczyt "wzywa Komisję do zaproponowania dodatkowych źródeł finansowania obrony na szczeblu UE, w tym poprzez dodatkową elastyczność w wykorzystaniu funduszy strukturalnych" - czytamy w dokumencie.
Chodzi o przekierowanie miliardów euro w ramach śródokresowego przeglądu polityki regionalnej. Projekty były tworzone w 2019 r., a więc są dosyć archaiczne. Trzeba je przemodelować, żeby odpowiadały na potrzeby związane z obronnością i bezpieczeństwem.
Przywódcy wezwą Europejski Bank Inwestycyjny (EBI), by także dostosował swoje zasady. Celem ma być umożliwienie udzielania pożyczek przemysłowi obronnemu.
O rozszerzenie mandatu EBI apelowała m.in. Polska, bo chociaż Bank zapewnia finansowanie projektów podwójnego zastosowania, to stanowi ono jedynie niewielką część jego działań.
W dokumencie nie ma nic o wspólnym zaciąganiu pożyczek na obronność. Niemcy dopiero tworzą koalicję rządzącą, a bez nich taka dyskusja nie miałaby sensu.
W kwestii wspierania Ukrainy, Szczyt UE 6 marca ma "potwierdzić, że nie może być negocjacji w sprawie Ukrainy bez Ukrainy", oraz że "nie może być negocjacji, które wpływają na bezpieczeństwo europejskie bez zaangażowania Europy. Bezpieczeństwo Ukrainy i Europy jest ze sobą powiązane" - napisano w dokumencie.
Podkreślono też, że porozumieniu pokojowemu muszą towarzyszyć "solidne i wiarygodne gwarancje bezpieczeństwa dla Ukrainy", a osiągnięcie "pokoju poprzez siłę" wymaga, aby Ukraina była w możliwie najsilniejszej pozycji. Dotyczy to okresu przed, w trakcie i po negocjacjach mających na celu zakończenie wojny.
Przywódcy mają więc zdecydować o wsparciu Ukrainy poprzez nową inicjatywę szefowej unijnej dyplomacji Kai Kallas. Kwota zostanie uzgadniana na szczycie, ale mówi się, że może to być nawet ponad 20 mld euro. Chodzi o wsparcie "w zakresie dostarczania systemów obrony powietrznej, amunicji i pocisków, a także w zakresie zapewniania niezbędnego szkolenia i wyposażenia dla ukraińskich brygad".
Na szczycie mowa będzie także o ewentualnych siłach pokojowych - informuje Katarzyna Szymańska-Borginon. Rada Europejska "wzywa Wysokiego Przedstawiciela do oceny warunków dalszego wkładu UE w gwarancje bezpieczeństwa dla Ukrainy, w tym poprzez zbadanie opcji wsparcia politycznego, finansowego lub operacyjnego, w szczególności za pośrednictwem instrumentów Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony".
