Brazylijscy naukowcy odkryli najstarszy znany okaz mrówki, utrwalonej w wapiennej skale. Jak piszą na łamach czasopisma "Current Biology", mrówka piekielna pochodzi sprzed 113 milionów lat i należy do dawno wymarłej podrodziny Haidomyrmecinae, która żyła tylko w okresie kredy. Te mrówki miały wysoce wyspecjalizowane, sierpowate szczęki, które prawdopodobnie wykorzystywały do unieruchamiania lub przebijania ofiary. Co ciekawe, odkrycia dokonano... w muzeum.
Ten przypadek podkreśla znaczenie dokładnego badania istniejących kolekcji - prywatnych lub muzealnych - przyznaje pierwszy autor pracy, Anderson Lepeco z Museu de Zoologia da Universidade de São Paulo. Poprzednie najstarsze mrówki znaleziono we Francji i Birmie, ale były one zachowane w bursztynie, a nie w wapieniu. Lepeco i jego zespół odkryli niezwykle dobrze zachowany okaz mrówki podczas systematycznego badania jednej z największych na świecie kolekcji skamieniałych owadów z formacji Crato, znanej z doskonałego poziomu zachowania skamieniałości.
To, co sprawia, że to odkrycie jest szczególnie interesujące, to fakt, że skamieniałość należy do wymarłej mrówki piekielnej, znanej z dziwacznych przystosowań drapieżniczych. Mimo że należy do starożytnej linii, ten gatunek już wykazywał wysoce wyspecjalizowane cechy anatomiczne, sugerujące unikalne zachowania łowieckie. Odkrycie kwestionuje nasze dotychczasowe rozumienie ewolucji mrówek i ich geograficznego rozprzestrzenienia - przyznają naukowcy.
Tym, co jednak najbardziej zaskoczyło badaczy, są wyspecjalizowane cechy tych mrówek. "Chociaż spodziewaliśmy się znaleźć cechy mrówki piekielnej, byliśmy zszokowani charakterystyką jej aparatu żucia" - przyznaje Lepeco. W przeciwieństwie do nowoczesnych mrówek z bocznie poruszającymi się żuwaczkami, ten gatunek miał żuwaczki, które biegły do przodu równolegle do głowy i poruszały się pionowo.
"Odnalezienie tak anatomicznie wyspecjalizowanej mrówki sprzed 113 milionów lat kwestionuje nasze założenia dotyczące tego, jak szybko te owady mogły się przystosowywać. Już te najwcześniejsze mrówki już wyewoluowały wyrafinowane strategie drapieżnicze, znacznie różniące się od ich nowoczesnych odpowiedników" - dodaje Lepeco. Dzięki zaawansowanym narzędziom obrazowania, teraz możliwe jest badanie takich skamieniałości w znacznie większych szczegółach niż kiedykolwiek wcześniej.
