Czy padnie rekord za dzieło Jacka Malczewskiego? 8 grudnia w DESA Unicum w Warszawie na licytację trafi obraz "Rzeczywistość". Może zostać sprzedany za nawet 22 miliony złotych. Pokazywany jest publiczności po raz pierwszy od 1926 roku.

Obraz powstał w 1908 roku. To olej na płótnie. Ostatnio pokazywany był publicznie na wystawie jubileuszowej Jacka Malczewskiego w Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych we Lwowie w czerwcu 1926 roku. Potem dzieło pozostawało ukryte w polsko-niemieckiej kolekcji rodzinnej.

Akcja "Rzeczywistości" dzieje się szopce bożonarodzeniowej. "Malczewski wzorem XIX-wiecznych tekstów misteriów bożonarodzeniowych stworzył wręcz rodzaj wyreżyserowanego spektaklu jasełkowego, w który oprócz postaci biblijnych grają postaci z narodowej historii, jak również on sam" - przypominają organizatorzy aukcji.

Dziesięć namalowanych na płótnie postaci malarz ujął w bezruchu. W obydwu dłoniach swojego autoportretu Malczewski umieścił dwa atrybuty pracy malarza, czyli szpachlę i pędzel. Na lewej dłoni malarza widzimy pierścionek z zielonym oczkiem.

Anielica na obrazie ma rozkute kajdany. "To symbol wiary w przywrócenie Rzeczpospolitej niepodległego bytu" - podkreślają organizatorzy aukcji. Twarze dziewczynek, które wyglądają jak anioły, mają rysy córki artysty Julii. Ubrane są w bluzki i sukienki z bufami, mają także pierzaste skrzydła.

Rysy Marii i Jezusa Malczewski zapożyczył z postaci swoich bliskich - żony Marii i syna Rafała. Artysta namalował na obrazie też postać nadwornego błazna Jagiellonów, czyli Stańczyka. Był dla niego archetypem artysty-prześmiewcy oraz zaangażowanego komentatora społecznego.

Odnaleziona na przełomie 2021 i 2022 roku "Rzeczywistość" (1908) to jeden z najwspanialszych obrazów Malczewskiego. Dzieło wielkiej skali i barokowej wręcz kompozycji dotyka najważniejszych tematów, które nurtowały Malczewskiego przez całą twórczość: misji artysty, patriotycznego posłannictwa sztuki czy romantycznych i narodowych mitów - mówi Agata Szkup, prezes zarządu DESA Unicum.

"Rzeczywistość" Jacka Malczewskiego, wybitny obraz okresu Młodej Polski, zostanie zlicytowany 8 grudnia na aukcji "Sztuka Dawna. XIX wiek, modernizm, międzywojnie". Do tej pory najdrożej sprzedanym obrazem polskiego artysty w naszym kraju jest dzieło "Dwie mężatki". Obraz Andrzeja Wróblewskiego został sprzedany w 2021 roku za 13,4 mln złotych.

Opracowanie: