Gdańsk odwołał się od decyzji Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w sprawie budowy objazdu Bramy Nizinnej. Nowa droga miała umożliwić omijanie przez kierowców historycznej bramy. W marcu jednak konserwator wstrzymał prace.

Brama Nizinna to jedyna zabytkowa brama historycznego Gdańska, przez którą na co dzień odbywa się regularny ruch drogowy. Aby poprawić komunikację, w tym rejonie a jednocześnie zachować zabytek w dobrym stanie, miasto planowało budowę objazdu.

Zgodnie z projektem nowa droga miała przebiegać od placu Wałowego do ul. Grodza Kamienna, a następnie skręcić w kierunku południowym przed Bastionem Żubr w miejscu dawnej linii kolejowej.

Po rozpoczęciu przez wykonawcę robót ziemnych, Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków wszczął kontrolę terenu i nakazał wykonanie dodatkowych czynności związanych z m.in. pogłębianiem wykopów, w których znajdują się elementy dawnej bramy kolejowej. To w konsekwencji oznaczało całkowite wstrzymanie prac przez konieczność wykonania szczegółowych badań archeologicznych, a w konsekwencji rozwiązanie umowy z wykonawcą.

Pod koniec sierpnia do Urzędu Miejskiego wpłynęła decyzja Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków o wpisaniu do rejestru zabytków Bramy kolejowej dawnego dworca oraz terenów przyległych. To uniemożliwia budowę objazdu.

Odwołanie od decyzji

Miasto poinformowało dziś o odwołaniu od decyzji Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w części obejmującej wpisem do rejestru most kolejowy, wskazując na nieuwzględnienie przez konserwatora interesu społecznego wynikającego z korzyści, jakie przyniesie objazd Bramy Nizinnej.

W odwołaniu wskazano, że wpisanie istniejącego XX-wiecznego mostu kolejowego do rejestru zabytków całkowicie zablokuje zamknięcie ruchu pod Brama Nizinną, a co za tym idzie wyeliminowanie szkodliwych dla niej drgań. W piśmie skierowanym do konserwatora poruszona jest także kwestia przewlekłego postępowania administracyjnego, które trwało 13 miesięcy. Ponadto prace projektowane na każdym etapie były konsultowane i uzgadniane z Pomorskim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków, który zdanie zmienił już w trakcie budowy - mówi Joanna Bieganowska z Urzędu Miejskiego w Gdańsku.

Miasto wskazuje, że most kolejowy, po którym miałaby przebiegać nowa droga, nie pochodzi z czasów powstania XIX-wiecznej Bramy Kolejowej: jest znacznie młodszy i ma pochodzić z drugiej dekady XX wieku.

Objęcie go wpisem do rejestru zabytków jest nieproporcjonalne w stosunku do pozostałych elementów zachowanego zespołu XIX-wiecznej Bramy Kolejowej - dodaje Joanna Bieganowska.

Rozwiązanie umowy z wykonawcą

Umowę z firmą STRABAG Sp. z o.o., która miała wykonać nową drogę omijającą Bramę Nizinną, podpisano w sierpniu 2021 roku. Koszt prac wyceniono wtedy na 16 mln złotych, a ich wykonywanie miało potrwać 12 miesięcy. Umowę rozwiązano, bo jak argumentuje to miasto, utrzymywanie wykonawcy na budowie nie leżało w interesie publicznym. Dziś w dobie rosnących cen materiałów i usług te kwoty nie są już aktualne, a ewentualna budowa objazdu to dodatkowe fundusze, które miasto pozyskuje z podatków - podkreśla Bieganowska.

autor: Stanisław Pawłowski