Sprinty, biegi długodystansowe i drużynowe. Jakie predyspozycje trzeba mieć, by móc z powodzeniem uprawiać łyżwiarstwo szybkie? W naszym przewodniku po tej dyscyplinie, przygotowanym wspólnie z Akademią Wychowania Fizycznego w Krakowie, pora na dobór kandydatów. O tym, czego wymaga się od sportowców, mówi doktor Dariusz Tchórzewski, przed laty łyżwiarz i trener kadry short tracku. Rozmawiają Tomasz Staniszewski, Grzegorz Jasiński i Edyta Sienkiewicz.
Tomasz Staniszewski: Czy jest jakiś klucz doboru zawodników do łyżwiarstwa szybkiego? W pływaniu to jest jasne, są odpowiednie parametry, które określają szanse rozwojowe zawodnika, jego predyspozycje psychiczne. Czy w łyżwiarstwie szybkim to tylko kwestie wydolnościowe, szybkościowe?
Łyżwiarstwo szybkie jest sportem technicznym. Oprócz takich ewidentnych fizjologicznych parametrów, które na przykład w przypadku sprintów będą dotyczyły tej gospodarki fosfagenowej, a w przypadku długich biegów - wytrzymałości, bierze się też pod uwagę bardzo istotne parametry koordynacji. Szczególnie zwraca się uwagę na poczucie równowagi, które jest jedną z wiodących zdolności koordynacyjnych. Pod tym kątem zawodnicy są testowani. Oprócz tego ważna jest koordynacja wzrokowo-ruchowa, orientacja przestrzenna, ale to bardziej w short tracku niż w łyżwiarstwie szybkim.
Grzegorz Jasiński: Czy łyżwiarstwo szybkie kobiet i mężczyzn ze względu na różnice budowy ciała, pewne fizjologiczne zdolności, są zbliżonymi dyscyplinami czy jednak się różnią?
Jak we wszystkich dyscyplinach wytrzymałościowych mężczyźni osiągają tu lepsze wyniki od kobiet, ale ta różnica nie jest taka duża. Jeśli popatrzymy na rekord świata w sprincie mężczyzn - niewiele powyżej 34 sekund - i właśnie poprawiony w Calgary rekord kobiet na poziomie 36 sekund, to ta różnica nie jest tak wielka, jak można by oczekiwać. Co do budowy zawodniczek i zawodników, to popatrzmy na Luizę Złotkowską, która wygrywa wszystko, i na inne zawodniczki, na przykład Claudię Pechstein, która w stosunku do niej jest - z pewną przesadą - prawie dwukrotnie większa To nie ma takiego wpływu na wynik.
Grzegorz Jasiński: Czy to, że łyżwiarze jeżdżą zawsze w tę samą stronę, przeciwnie do ruchu wskazówek zegara, wpływa na budowę ciała? Czy najprościej mówiąc prawe udo mają grubsze niż lewe?
Nie, ponieważ pokonują taką samą siłę bezwładności prawą i lewą nogą, odbicia są jednakowe. Natomiast ta asymetria ma odzwierciedlenie w koordynacji. Zawodnik, który nie dba o to, by ta koordynacja była wszechstronna, podlega - jak to nazywamy - pewnej lateralizacji i gdybyśmy go puścili w drugą stronę, to miałby poważne kłopoty z przekładanką. Czasami na zajęciach z łyżwiarstwa mamy na AWF-ie takie przypadki, kiedy zawodnik łyżwiarstwa szybkiego staje na krótkie łyżwy i nie potrafi wykonać przekładanki w prawą stronę. Oczywiście trwa to tyko chwilę, ale musi się zaadaptować.
Tegoroczni Olimpijczycy w łyżwiarstwie szybkim mają bliskie związki z Akademią Wychowania Fizycznego w Krakowie:
Konrad Niedźwiedzki - absolwent AWF Kraków (2012), absolwent specjalizacji trenerskiej - łyżwiarstwo szybkie AWF Kraków (2013).
Zbigniew Bródka ‑ absolwent specjalizacji trenerskiej - łyżwiarstwo szybkie AWF Kraków (2013).
Jan Szymański - były student AWF Kraków (obecnie AWF Poznań - to jego rodzinne miasto dlatego zmienił uczelnię), słuchacz specjalizacji trenerskiej - łyżwiarstwo szybkie AWF Kraków.
Luiza Złotkowska ‑ absolwentka AWF Kraków (2011), absolwentka specjalizacji trenerskiej - łyżwiarstwo szybkie AWF Kraków (2013).
Natalia Czerwonka - studentka AWF Kraków, słuchaczka specjalizacji trenerskiej - łyżwiarstwo szybkie AWF Kraków.
Katarzyna Woźniak ‑ była studentka AWF Kraków (obecnie PWSZ Pruszków) , słuchaczka specjalizacji trenerskiej - łyżwiarstwo szybkie AWF Kraków.
