W Odessie rozpoczęła się rozbiórka pomnika "Założycieli Odessy", zwanego powszechnie pomnikiem Katarzyny II.

Pomnik Katarzyny II i jej współpracowników - hiszpańskiego oficera w służbie rosyjskiej Jose de Ribasa, flamandzkiego inżyniera budującego fortyfikacje w carskiej Rosji Francois Sainte de Wollanta, rosyjskiego feldmarszałka Grigorija Potiomkina i faworyta Katarzyny Płatona Zubowa - znajduje się na placu Katarzyny II w Odessie. Został wzniesiony w 1900 roku przez odeskiego rzeźbiarza Jurija Dmitrenkę. W 1920 r. bolszewicy rozebrali pomnik; odrestaurowano go w 2007 r.

Pomnik wzbudził kontrowersje - część mieszkańców Odessy popierała jego instalację, inni domagali się jego usunięcia, argumentując, że gloryfikuje on rosyjską politykę imperialną.

Przed inwazją Rosji na Ukrainę władze miasta odmówiły jednak rozmów na ten temat. 30 listopada odeska Rada Miasta opowiedziała się za demontażem pomników rosyjskiego dowódcy Aleksandra Suworowa i "założycieli Odessy". Wcześniej miasto przeprowadziło głosowanie w tej sprawie.

Według Hennadija Truchanowa, mera Odessy, większość głosujących mieszkańców miasta poparła pomysł demontażu pomnika.

Katarzyna II, urodzona w Szczecinie Niemka, imperatorowa Rosji, nakazała w 1794 roku założenie portu na brzegu Morza Czarnego, nazwanego później Odessą. Tradycyjnie uważa się ją za założycielkę miasta. Wielu ukraińskich historyków nie zgadza się z tą oceną, wskazując, że w pobliżu miejsca, gdzie powstał port, przez długi czas znajdowała się tatarska warownia Chadżybej.