Jest nadzieja dla osób sparaliżowanych po uszkodzeniu rdzenia kręgowego lub mózgu. Badacze z Imperial College London i Uniwersytetu w Tybindze odkryli mechanizm, którego wykorzystanie może pomóc w odbudowaniu zerwanych połączeń ośrodkowego układu nerwowego. Jak piszą na łamach czasopisma "Nature Communications", kluczem do uruchomienia serii niezbędnych procesów o podłożu chemicznym i genetycznym jest działanie białka pCAF.

Najnowsze odkrycie sugeruje, że odbudowanie zerwanych połączeń w obrębie ośrodkowego układu nerwowego, czy w mózgu, czy w rdzeniu kręgowym powinno być możliwe. To może sprawić, że osoby, które doznały paraliżu po urazie kręgosłupa, czy udarze mózgu, będzie można skuteczniej leczyć. Wskazują na to wyniki badań prowadzonych na myszach. U gryzoni z uszkodzeniem centralnego układu nerwowego, którym wstrzyknięto białko koaktywatorowe pCAF, obserwowano znacznie zwiększoną liczbę odrastających włókien nerwowych. 

Wyniki naszych badań sugerują, że można uruchomić pewne procesy chemiczne, przyspieszające regenerację włókien po uszkodzeniu ośrodkowego układu nerwowego - mówi pierwszy autor pracy, profesor Simone Di Giovanni z Imperial College London. Naszym celem jest opracowanie metody farmaceutycznego uruchamiania procesów wzrostu i regeneracji neuronów, które mogłyby przynieść zauważalną poprawę stanu pacjentów - dodaje Di Giovanni podkreślając, że odkrycie, choć bardzo obiecujące, jest wciąż na wczesnym etapie badań.

Celem badań była odpowiedź na pytanie, czym różnią się procesy rządzące regeneracją połączeń w obrębie obwodowego i ośrodkowego układu nerwowego. O ile w tym pierwszym naturalnie regeneruje się około 30 procent uszkodzonych połączeń, w tym drugim mechanizm regeneracji praktycznie nie działa.

Okazało się, że kluczowe znaczenie mają mechanizmy epigenetyczne, które bez zmian w DNA, w odpowiedzi na czynniki zewnętrzne uruchamiają lub blokują pewne geny. W obrębie obwodowego układu nerwowego, uszkodzone neurony wysyłają "zwrotne" sygnały, uruchamiające proces ich regeneracji. Jak się okazało kluczowe znaczenie ma w nich białko pCAF. Jego wstrzyknięcie uruchamiało proces regeneracji u myszy także w ośrodkowym układzie nerwowym.

Di Giovanni zapowiada, że kolejnym etapem pracy będzie obserwacja, czy procesy regeneracji połączeń nerwowych faktycznie doprowadzą u myszy do odzyskania pewnych funkcji. Jeśli to się potwierdzi, przyjdzie czas na opracowanie leku i przygotowanie testów klinicznych u ludzi.