Amerykański Departament Energii określił jako "historyczną" zawartą w poniedziałek międzyrządową umowę o rozwoju polskiego programu energetyki jądrowej oraz przemysłu jądrowego w Polsce.

W czasie wirtualnej ceremonii umowę zawarli: w Waszyngtonie sekretarz energii USA Dan Brouillette, a w Warszawie pełnomocnik rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej Piotr Naimski.

Jak podkreślił Departament Energii (DoE), 30-letnia umowa, pierwsza tego typu, jest dowodem trwałości polsko-amerykańskich relacji w obszarze energii. Porozumienie dotyczy współpracy w celu rozwoju Programu Polskiej Energetyki Jądrowej oraz cywilnego przemysłu jądrowego w Polsce.

Zgodnie z postanowieniami umowy, w ciągu 18 miesięcy Polska i USA przygotują wspólnie raport zawierający rezultaty prac przygotowawczych i projektowych wykonanych przez czołowe amerykańskie firmy sektora cywilnej energetyki jądrowej oraz propozycję struktury finansowania programu. Raport będzie podstawą dla długofalowego zaangażowania USA, a dla rządu Polski do podjęcia decyzji o wyborze partnera przy realizacji Polskiego Programu Energetyki Jądrowej.

Dodatkowo, porozumienie określa obszary współpracy "na dekady w przód" - jak pisze DoE. Zarówno jeżeli chodzi o wsparcie "odpowiednich podmiotów gospodarczych", jak i działań na poziomie rządowym - poczynając od regulacji, badań, szkolenia kadr, poprzez rozwój łańcuchów dostaw, kampanie mające na celu wzrost świadomości społecznej, aż po współpracę przy projektach w energetyce jądrowej w Europie.

Według DoE, podczas poniedziałkowej rozmowy z Naimskim, Brouillette zwrócił uwagę na zainteresowanie amerykańskiego przemysłu jądrowego dostarczeniem Polsce czystego, niezawodnego i elastycznego źródła energii jako sposobu na wzmocnienie bezpieczeństwa energetycznego w regionie.

Piotr Naimski uznał z kolei, że umowa dotyczy nie tylko czystej energii i bezpieczeństwa jej dostaw. Polska widzi tą strategiczną współpracę w szerszym kontekście: geopolitycznego bezpieczeństwa, długoterminowego wzrostu gospodarczego, technologicznego postępu oraz rozwoju nowego sektora przemysłu - mówił Naimski.

Cytowany przez DoE polski ambasador w USA Piotr Wilczek zauważył z kolei, że "Polska chce być strategicznym partnerem". Biorąc pod uwagę, ile czasu zajmuje zbudowanie, użytkowanie i rozebranie elektrowni jądrowej, to partnerstwo stanowi strategiczny wybór na sto następnych lat - wskazał.

Jak poinformował Piotr Naimski, umowa będzie niezwłocznie przesłana do Polski i jeszcze w tym tygodniu zostanie przez niego podpisana. Projekt umowy został wcześniej notyfikowany na podstawie artykułu 103 Traktatu EURATOM, a Komisja Europejska nie wniosła do niego uwag. Umowa będzie podlegać zatwierdzeniu przez Radę Ministrów i wejdzie w życie po wymianie not dyplomatycznych pomiędzy Polską i USA.

Zaktualizowany Program Polskiej Energetyki Jądrowej (PPEJ) zakłada budowę sześciu reaktorów jądrowych o łącznej mocy 6-9 GW. Pierwszy miałby ruszyć w 2033 roku.