Bytom to piękne, stare miasto z bogatą historią i mnóstwem tajemnic do odkrycia. To także miejsce tętniące życiem kulturalnym i sportowym. To jednocześnie miasto – gospodarz niezwykłego, barwnego Międzygalaktycznego Zlotu Superbohaterów. Dziś odwiedzamy Bytom w ramach cyklu Twoje Miasto w Faktach RMF FM.

BYTOM STARSZY OD KRAKOWA?

Według dokumentów lokacyjnych Bytom jest miastem starszym od Krakowa. Lokacji Bytomia na prawie niemieckim dokonał w roku 1254 książę opolski Władysław. Z czasów średniowiecza zachował się układ urbanistyczny starego miasta z centralnie położonym rynkiem, z prostokątnie wychodzącymi ulicami z każdego narożnika, a także z usytuowanym przed lokacją kościołem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny - opowiada Dominika Kściuczyk z Biura Miejskiego Konserwatora Zabytków.

Na rynku na uwagę zasługuje też na pewno pomnik Śpiącego Lwa o niezwykłych losach. Pomnik upamiętnia mieszkańców powiatu bytomskiego poległych w wojnie francusko-pruskiej w latach 1870-1871. Można go nazwać pomnikiem wędrującym, bo kilka razy był przenoszony w różne miejsca.

Pierwotnie stał na rynku, później był przeniesiony na Plac Akademicki w Bytomiu, później trafił do parku miejskiego, dalej jego losy nie są nam znane dokładnie, ale po latach został odnaleziony w Warszawie - mówi Dominika Kściuczyk.

W 2008 roku po wielu staraniach bytomian Śpiący Lew wrócił do miasta. Uroczyście witali go mieszkańcy i do dzisiaj stoi na rynku i jest tłem wielu fotografii - podsumowuje Kściuczyk.

OPERA ŚLĄSKA

Jedną z najważniejszych instytucji kulturalnych województwa śląskiego jest Opera Śląska w Bytomiu. W tym roku obchodzi jubileusz 70-lecia. Ma na swoim koncie ponad 260 premier i prapremier. Promuje Polskę także zagranicą.

Liczne są nasze wyjazdy do Europy i w świat. Można powiedzieć, że nasz teatr był pierwszym polskim teatrem operowym na kontynencie amerykańskim - mówi Tadeusz Serafin dyrektor Opery Śląskiej. Dodaje, że jest ona niezwykle otwarta na widza.

Gramy nie tylko opery, operetki i balety, ale również musicale, nagrywamy płyty, a przede wszystkim organizujemy plenery. Niedaleko stąd w tzw. dolomitach od kilku lat prezentujemy z dużym sukcesem piękne widowiska. Proszę sobie wyobrazić, że tam przychodzi od 5 do 15 tys. ludzi - podkreśla dyrektor.

Opery Śląskiej nie zabraknie też na Międzygalaktycznym Zlocie Superbohaterów.

Będziemy tam, będzie nasze stoisko, będą nasi ludzie przebrani za różne postacie z oper - zapowiada Tadeusz Serafin.

Na bytomskim rynku każdy może dziś także obejrzeć kostiumy z Opery Śląskiej, przymierzyć je i zrobić sobie w nich zdjęcie.

BYTOM TAŃCEM STOI

Bytom z tańcem jest nierozerwalnie złączony. Tu przez lata organizowany był Międzynarodowy Festiwal Tańca Współczesnego. Tu jest znana Ogólnokształcąca Szkoła Baletowa, a także wydział tańca PWST. Jest także Bytomski Teatr Tańca i Ruchu Rozbark.

Bytom tańcem stoi. Kiedyś stał węglem, dzisiaj tańcem, ale jest most łączący te dwie sprawy - właśnie nasz teatr. Wszystko dlatego, że mieścimy się w pięknie odrestaurowanych budynkach dawnej cechowni kopalni Rozbark i na co dzień tańczy się tu, gdzie kiedyś wydobywano węgiel - tłumaczy Karolina Staneczek z teatru.

NAJKRÓTSZA LINIA TRAMWAJOWA

Najkrótsza linia tramwajowa w Polsce jest w Bytomiu. Ma długość kilometra i 350 metrów. Kursuje na niej tramwaj nr 38. Wagon w ruchu regularnym jest nieprzerwanie od 66 lat - mówi Jakub Drogoś, prezes Klubu Miłośników Transportu Miejskiego.

W tym wiekowym tramwaju spotykają się wciąż ci sami ludzie. Wszyscy się znają, ze sobą rozmawiają, znają też motorniczych.

Jak uchowała się ta krótka linia? Powstała przeszło 100 lat temu, jako dojazd do zajezdni  i wtedy funkcjonowała krótko, bo przez rok. Zaczęła znów działać po drugiej wojnie światowej. W 1979 roku jednak przyszedł jej kres. Już wtedy jednak społeczność była z tym tramwajem tak zżyta, że dokonała rzeczy, która nie mieściła się w głowie - wymusiła reaktywację tego połączenia. 10 lutego 1982 roku ta linia wróciła na tory z obecnym numerem 38 - opowiada Drogoś.

TAJEMNICZY BYTOM

Bytom to miasto, które kryje wiele tajemnic. Są tacy, którzy postanowili je odkryć. Docierają do zapomnianych miejsc związanych z II wojną światową i szukają tajemniczych skarbów. Odkrywają bunkry, podziemia, schrony i przywracają je do życia.

Taką największą tajemnica Bytomia i w ogóle Górnego Śląska z czasów II wojny światowej jest zagadka związana z dawnym Szybem Południowym kopalni Miechowice. Uciekający stąd Niemcy mieli tam ukryć kilkadziesiąt skrzyń z nieznanym nam ładunkiem. Według najpopularniejszych hipotez mogą tam być ukryte dzieła sztuki, złoto albo akta katowickiego gestapo. Być może uda się kiedyś tę zagadkę wyjaśnić - mówi Maciej Bartków, który koordynuje projekt pod hasłem Tajemniczy Bytom.

Dodaje, że Bytom jest miastem, w którym na tajemnice można się natknąć co krok. Obecnie Bartków stara się wyjaśnić inną zagadkę związana z Domem Pomocy Społecznej "Wędrowiec", gdzie w czasie wojny był ośrodek szkoleniowy NSDAP. Według wspomnień starszych bytomian tam również miał się pojawić konwój ciężarówek i miały być zakopane jakieś skrzynie.

Obecnie eksplorujemy teren wokół tego dawnego ośrodka szkoleniowego. W najbliższych dniach będziemy penetrować tamtejsze podziemia - mówi Maciej Bartków.

SPORTOWY BYTOM

W Bytomiu działa aż 60 klubów sportowych. Miasto ma ogromne tradycje sportowe.

W 1965 roku Polonia Bytom (jeden z najstarszych śląskich klubów piłkarskich) zdobyła Puchar Ameryki. Było to bardzo szanowane trofeum. Amerykanie zapraszali na rozgrywki do siebie drużyny europejskie. Kiedy piłkarze wrócili do Bytomia, 100 tysięcy osób przyszło ich powitać - opowiada Leszek Błażyński, dziennikarz sportowy, syn medalisty olimpijskiego w boksie, również Leszka Błażyńskiego.

Boks to kolejna dyscyplina sportu, którą w Bytomiu się promuje. Odbywa się tu Memoriał Leszka Błażyńskiego. Co ciekawe, już drugi rok z rzędu impreza będzie zorganizowana w ... Teatrze Rozbark. 

Z Bytomia pochodzi też inny olimpijczyk, dwukrotny mistrz olimpijski i brązowy medalista, judoka Waldemar Legień.

Dla wielu osób może być zaskoczeniem fakt, że w Bytomiu działa też prężnie jeden z pierwszych klubów ...narciarstwa wodnego - Zefir Bytom.

(j.)