Centrum obrony praw człowieka wchodzące w skład Stowarzyszenia Memoriał zostało ukarane grzywną za zamieszczenie na swojej stronie materiałów bez podania statusu "zagranicznego agenta" - poinformował przedstawiciel organizacji Aleksandr Czerkasow. Grzywna nałożona przez sąd w Moskwie wynosi 300 tys. rubli (ok. 4,9 tys. dolarów) - napisał na Facebooku. Przypomniał, że 14 grudnia Memoriał został już ukarany grzywną w tej samej wysokości "za podobne przewinienie".

Pierwszą decyzję w tej sprawie służba nadzoru w sferze łączności Roskomnadzor podjęła w listopadzie na podstawie materiałów wydziału ds. walki z ekstremizmem rosyjskiego MSW. Brak adnotacji o "zagranicznym agencie" stwierdzono na pięciu materiałach, opublikowanych na stronie Memoriału i poświęconych ludziom, których centrum uznało za więźniów politycznych. Czerkasow tłumaczył w połowie grudnia, że na stronie internetowej Memoriału znajduje się informacja o tym, że organizacja uznana została przez ministerstwo sprawiedliwości Rosji za "pełniącą funkcję zagranicznego agenta".

Długa lista "zagranicznych agentów"

Ustawa z 2012 roku jako "pełniące funkcje zagranicznego agenta" określa organizacje korzystające z zagranicznych grantów i uczestniczące w życiu politycznym Rosji. Prawo o organizacjach wymaga, by stowarzyszenia, wpisane przez ministerstwo sprawiedliwości do rejestru "zagranicznych agentów", informowały o tym we wszystkich swoich materiałach. Memoriał trafił na listę w październiku 2016 roku.

Decyzję o wpisaniu do rejestru resort sprawiedliwości podjął we wrześniu, w wyniku kontroli w Memoriale. Organizacja złożyła apelację. Memoriał powołuje się na orzeczenie Sądu Konstytucyjnego z 2014 roku, który uznał, że taki status można nadać tylko organizacjom rosyjskim; Memoriał jest strukturą międzynarodową. 16 grudnia apelacja Memoriału została odrzucona; od tej decyzji organizacja również złożyła odwołanie.

7 grudnia sąd w Moskwie nałożył grzywnę - także w wysokości 300 tys. rubli - na Memoriał za to, że organizacja nie zwróciła się do resortu sprawiedliwości o wpisanie jej na listę "zagranicznych agentów". Obowiązek samodzielnego wystąpienia o zarejestrowanie w takim charakterze nakłada ustawa z 2012 roku.

Powstały w 1987 roku Memoriał (pełna nazwa: Międzynarodowe Stowarzyszenie Historyczno-Oświatowe, Dobroczynne i Obrony Praw Człowieka "Memoriał") jest faktycznie wspólnotą skupiającą kilkadziesiąt organizacji pozarządowych, działających - oprócz Rosji - także w Niemczech, na Łotwie, Ukrainie, w Kazachstanie, Armenii i Gruzji. Memoriał zajmuje się obroną praw człowieka i dokumentacją zbrodni stalinowskich, w tym również represji wobec Polaków.

(ug)