"Sytuacja finansowa hospicjów jeszcze nigdy nie była tak trudna" - tak w liście do Ministerstwa Zdrowia piszą prowadzący hospicja. Apelują w ten sposób o wyższe wyceny świadczeń. Według nich te aktualne nie nadążają za rosnącymi kosztami utrzymania tych placówek.

Obecnie w Polsce działa ponad 550 jednostek opieki paliatywnej. Jaki odsetek z nich jest zagrożony? Prawie wszystkie albo wszystkie - przyznaje w rozmowie z reporterem RMF FM profesor Tomasz Dzierżoniowski z Polskiego Towarzystwa Medycyny Paliatywnej i Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Specjaliści zgadzają się czasami pracować za niższą stawkę niż na przykład w Podstawowej Opiece Zdrowotnej. Jednak ani elektrownia, ani gazownia nie będą w ten sposób czekać cierpliwie na zapłacenie przez nas rachunków - dodaje doktor Aleksandra Ciałkowska-Rysz.

W opublikowanym w piątek komunikacie wydanym przez Polskie Towarzystwo Medycyny Paliatywnej specjaliści zaznaczają, że ogromny postęp medycyny spowodował znaczne wydłużenie się życia. Dzięki temu choroby dotąd nieuleczalne w wielu przypadkach stają się przewlekłe. Między innymi dlatego z roku na rok rośnie populacja chorych wymagających leczenia paliatywnego. Jednakże warto zaznaczyć, że zapotrzebowanie na tę formę opieki w Polsce nadal nie jest zaspokojone w stopniu wystarczającym - zaznaczają autorzy pisma.

Zgodnie z Krajowym Planem Transformacji na lata 2022-2026, w roku 2019 ze świadczeń z zakresu opieki paliatywnej i hospicyjnej (OPH), skorzystało łącznie 96,4 tys. pacjentów. Szacuje się, że obecnie powinno zostać zapewnionych około 146 tys. miejsc opieki paliatywnej i hospicyjnej, z czego około 142 tys. w ramach opieki domowej. 

Do 2025 roku spodziewany jest wzrost zapotrzebowania o kolejne 38 procent.

Zdaniem doktor Aleksandry Ciałkowskiej-Rysz z Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, sytuacja finansowa placówek opieki paliatywnej nadal jest krytyczna i wymaga natychmiastowej zmiany

Apel o pilne mechanizmy naprawcze

W roku 2022 r podwyższona została wartość punktu kontraktowego w zakresie świadczeń z opieki paliatywnej i hospicyjnej. Warto jednak zaznaczyć, że do wyceny punktu włączone zostały współczynniki korygujące podwyżki wynagrodzenia dla personelu medycznego stosowane od 2017 roku, co spowodowało, że sytuacja finansowa podmiotów niepublicznych, a zwłaszcza hospicjów pozarządowych, stała się katastrofalna.

Trudną sytuację w opiece paliatywnej pogłębiają też inne czynniki, jak chociażby niedoszacowanie procedur medycznych, pandemia Covid-19, wzrost kosztów usług zewnętrznych, znaczący wzrost kosztów zakupu: leków, materiałów opatrunkowych, energii elektrycznej i ostatnio wysoki poziom inflacji - opisuje profesor Tomasz Dzierżanowski z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.  

Wiele placówek z przyczyn obiektywnych stoi więc przed trudnymi wyborami, jak redukcja zatrudnienia (co będzie się wiązać z obniżeniem jakości świadczonych usług), ograniczenie liczby przyjmowanych pacjentów (co spowoduje wydłużenie kolejek oczekujących) czy nawet zamykanie placówek, a i tak w Polsce wielu chorych umiera w oczekiwaniu na objęcie opieką paliatywną.

Właśnie dlatego, po raz kolejny Polskie Towarzystw Medycyny Paliatywnej (PTMP), apeluje do Ministra Zdrowia o pilne uruchomienie mechanizmów naprawczych w postaci właściwej wyceny świadczeń w opiece paliatywnej i hospicyjnej oraz wprowadzenie zmian, które poprawią sytuację w tym obszarze i umożliwią sprawowanie opieki nad osobami nieuleczalnie chorymi.

Najważniejsze postulaty specjalistów-prowadzących hospicja to:

     zniesienie limitowania świadczeń z zakresu domowej opieki paliatywnej

     wzrost cen jednostek rozliczeniowych świadczeń z zakresu opieki paliatywnej i hospicyjnej realizowanej dla świadczeniobiorców dorosłych i dzieci w warunkach opieki domowej, stacjonarnej oraz ambulatoryjnej i perinatalnej

     zwiększenie wartości stawki za punkt dla wszystkich świadczeń opieki paliatywnej

i hospicyjnej o wskaźnik inflacji, co 3 miesiące, od 01.01.2023 r.

     rozliczenie pierwszego i ostatniego dnia opieki zakończonego zgonem pacjenta jako odrębnych

     usunięcie obowiązku - narzuconego przez prezesa NFZ - potwierdzenia zrealizowanej wizyty personelu medycznego w hospicjum domowym oraz w hospicjum domowym dla dzieci poprzez zbieranie podpisów na "Karcie wizyt w domu chorego"

     wprowadzenie regulacji zapobiegających wywozowi leków przeciwbólowych za granicę i zapewniających ciągły do nich dostęp w obrocie aptecznym.

Opracowanie: