Kontrowersyjne ankiety dla uczniów. MEiN umywa ręce, badacze nie mają sobie nic do zarzucenia

O sprawie w ubiegłym tygodniu powiadomił marszałek województwa pomorskiego, Mieczysław Struk. Chodzi o badanie "Determinanty zachowań i zakotwiczenie postaw młodego pokolenia Polaków wobec stref ryzyka społeczno-kulturowego w perspektywie komparatystycznej w świetle teorii resilience (projekt badań podłużnych 3-letnich na wybranej kohorcie młodych Polaków w wieku 13/14 lat, 17/19 lat, 21/25 lat) pod wspólną nazwą MŁODZIEŻ 4.0" stworzone przez badaczy z Akademii Nauk Stosowanych Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Szczecinie, zlecone przez Ministerstwo Edukacji i Nauki. Pełną treść ankiety publikujemy TUTAJ.

W udostępnionym w mediach społecznościowych poście Struk poinformował, że "zarówno rodzice, jak i dyrektorzy szkół, zwracają uwagę, że pytania ankietowe, w szczególności pytania o praktykowane zachowania seksualne, dopuszczalność aborcji i eutanazji, stosunek do homoseksualizmu, religii i Kościoła Katolickiego, wyznanie religijne czy też o poglądy polityczne i ich zbieżność z programem określonych partii politycznych, a także o opinię w kwestiach prawnoustrojowych, których uczniowie nie mieli możliwości poznać, są dalece niedostosowane do poziomu dojrzałości intelektualnej, emocjonalnej i moralnej dzieci i młodzieży w wieku od 13 do 17 lat".

Reporterka RMF FM Anna Zakrzewska skontaktowała się w tej sprawie z Kuratorium Oświaty w Łodzi. Jego pracownicy potwierdzili, że przez skargi otrzymywane od rodziców, kurator podjął decyzję o usunięciu zachęt ze swojej strony. Podobnie postąpiono w przypadku innych kuratoriów w Polsce.

Skontaktowaliśmy się w tej sprawie z Ministerstwem Edukacji i Nauki. W przesłanej do redakcji RMF FM wiadomości jego rzeczniczka, Adrianna Całus podkreśla, że wypełnianie przez uczniów ankiet służących badaniom naukowym zawsze jest czynnością dobrowolną, a w przypadku uczniów niepełnoletnich zawsze poprzedzone jest zgodą rodziców. Ponadto, ministerstwo nie akceptuje wykorzystywanych w nich treści, ani nie zna pytań tworzonych przez grupy badawcze.

"Projekt badawczy został pozytywnie oceniony. Natomiast wybór metody badawczej jest kwestią autorską realizującego zadanie. MEiN nie ingeruje w metodologię przeprowadzania badań ani nie zatwierdza, czy akceptuje wykorzystywane w nich treści, nie zna pytań kierowanych przez grupy badawcze - jest to kwestia autorska badaczy"- czytamy w oświadczeniu.

"W związku z powtarzającymi się pytaniami rodziców uczniów, dotyczącymi zasad prowadzenia badań naukowych wśród dzieci i młodzieży szkolnej, w szczególności z wykorzystaniem ankiet, zaapelowaliśmy do dyrektorów szkół za pośrednictwem kuratorów o przypomnienie zasad postępowania i dobrych praktykach w tym zakresie"  - podkreślił resort.

O ocenę zadanych pytań poprosiliśmy także rektora Akademii Nauk Stosowanych Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Szczecinie, której pracownicy stworzyli ankietę. W przesłanej do nas odpowiedzi prof. Waldemar Urbanik pisze, że:

"(...) Odnosząc się do zarzutu, że pytania, o których mowa, są elementem seksualizowania młodzieży, posłużę się zawartością podstawy programowej przedmiotu Wychowanie do życia w rodzinie realizowanego od klasy IV szkoły podstawowej. Warto w tym miejscu przypomnieć, że badaniami w ramach projektu badawczo-rozwojowego Młodzież 4.0 objęci są jedynie uczniowie klas VII i VIII szkoły podstawowej. W podstawach programowych (Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 roku poz. 356) wskazane są między innymi takie treści, jak: "zna kryteria dojrzałości biologicznej, psychicznej i społecznej"; "rozumie, czym jest cielesność, płciowość, seksualność"; "wyjaśnia, na czym polega identyfikacja z własną płcią"; "zna zagrożenia okresu dojrzewania, takie jak: uzależnienia chemiczne i behawioralne, presja seksualna, pornografia, cyberseks, prostytucja nieletnich; potrafi wymienić sposoby profilaktyki i przeciwdziałania.(...) "My nie edukujemy młodzieży w zakresie seksualności, czy w zakresie preferowanych wartości a jedynie o nie pytamy."

Urbanik dodaje, że do zespołu zaczęły docierać informacje o kontrowersjach, jakie wywołały pytania zawarte w ankiecie. "Dlatego też zespół badawczy podjął decyzję o usunięciu owych pytań, szanując opinię części rodziców i nauczycieli" - podkreślił.

Zapytaliśmy więc, które konkretnie fragmenty zostały usunięte z ankiety. Czekamy na odpowiedź.