Międzynarodowy zespół astronomów odkrył nową planetę pozasłoneczną, która dzięki wyjątkowym parametrom swojej orbity może być cennym obiektem do testów metod poszukiwania życia poza Ziemią. Planeta HD 20794 d jest super-Ziemią, czyli planetą skalistą większą od Ziemi. Wraz z dwiema innymi planetami okrąża podobną do Słońca gwiazdę typu G, zaledwie 19,7 lat świetlnych od nas. Jej silnie eliptyczna orbita sprawia, że planeta na przemian wchodzi i wychodzi z tzw. strefy zamieszkiwalnej wokół swojej gwiazdy.
Zaspół naukowców m.in. z University of Geneva i National Centre of Competence in Research PlanetS pisze na łamach czasopisma "Astronomy & Astrophysics", że względna bliskość układu wokół gwiazdy HD 20794 sprawia, że można go stosunkowo łatwo obserwować. W ten sposób odkrycie, będące efektem 20 lat obserwacji przy użyciu najnowocześniejszych teleskopów świata, otwiera nowe możliwości w poszukiwaniu życia poza Ziemią.
Astronomowie znają już około 7 tysięcy planet pozasłonecznych. Szczególnie interesujące z punktu widzenia poszukiwań śladów życia są planety skaliste, na których powierzchni może istnieć woda w postaci ciekłej, kluczowa dla życia, jakie znamy. Obszar wokół gwiazdy, gdzie to jest możliwe, nazywamy strefą zamieszkiwalną, której zakres zależy od intensywności jej promieniowania. W Układzie Słonecznym, w strefie zamieszkiwalnej znajduje się nie tylko Ziemia, ale i Mars, co najlepiej dowodzi, że taka lokalizacja nie jest dla istnienia życia warunkiem wystarczającym.
Super-Ziemia HD 20794 d jest o tyle interesująca, że jej silnie eliptyczna orbita przenosi ją do wewnątrz i na zewnątrz strefy zamieszkiwalnej jej gwiazdy. To oznacza, że ewentualna woda może tam cyklicznie zamarzać i rozmarzać. Odległość 19,7 lat świetlnych to w skali Wszechświata bardzo bliskie sąsiedztwo.
Jasność i bliskość HD 20794, wokół której krąży HD 20794 d, czynią ją idealnym kandydatem dla przyszłych teleskopów, których misją będzie bezpośrednie obserwowanie atmosfer egzoplanet - tłumaczy współautor badania, Xavier Dumusque z UNIGE.
Autorzy piszą, że dla gwiazd takich jak Słońce czy HD 20794 strefa zamieszkiwalna może się rozciągać od 0,7 do 1,5 jednostki astronomicznej (AU), co w przypadku Słońca obejmuje nie tylko orbitę Ziemi, ale także Marsa. Egzoplaneta HD 20794 d potrzebuje na okrążenie swojej gwiazdy 647 dni, około 40 dni mniej niż Mars. Nie porusza się jednak względnie okrągłą orbitą, jak Ziemia czy Mars, ale podąża po eliptycznej trajektorii z dużymi zmianami odległości od swojej gwiazdy. Oscyluje między wewnętrzną krawędzią strefy zamieszkiwalnej swojej gwiazdy (0,75 AU) a jej krawędzią zewnętrzną (2 AU). Ta konfiguracja jest szczególnie interesująca dla astronomów, bo pozwala im testować modele teoretyczne dostępności planety dla życia.
Dalsze badania super-Ziemi HD 20794 d mogą pomóc w zrozumieniu, czy i jak życie może istnieć poza naszą planetą. Ta niezwykła planeta nie tylko poszerza naszą wiedzę o kosmosie, ale także daje nadzieję na znalezienie odpowiedzi na jedno z najbardziej fundamentalnych pytań ludzkości: czy jesteśmy sami we Wszechświecie?
