Z okazji Narodowego Święta Niepodległości wrocławskie Ossolineum zaprezentowało eksponaty związane z drogą do niepodległej Polski. Wśród nich są oryginalne orzełki odradzających się polskich formacji wojskowych, mundur oficerski z okresu walki o polskie granice, zdjęcia utrwalające atmosferę ostatnich chwil przed odzyskaniem niepodległości, najważniejsze czasopisma tamtych czasów, a nawet list samego Józefa Piłsudskiego.
W 1917 roku Józef Piłsudski został członkiem Tymczasowej Rady Stanu - będącej pierwszą próbą tworzenia zrębów polskiej państwowości. Tego roku w styczniu napisał list do Kazimierza Sosnkowskiego.
"W tym liście Józef Piłsudski zwraca się do Sosnkowskiego z propozycją objęcia stanowiska wicedyrektora do spraw wojskowych Departamentu Wojskowego. List jest utrzymany w tonie bardzo osobistym i jest podpisany pseudonimem Ziuk. Chyba od Józefa. Był to jeden z jego części używanych pseudonimów" - mówi Ryszard Nowakowski, z Zakład Narodowego imienia Ossolińskich we Wrocławiu.
Ossolineum pokazało także oryginalne orzełki odradzających się polskich formacji wojskowych - nie tylko słynnych Legionów. To między innymi Orzeł Polskiej Siły Zbrojnej z 1917 r. W zamierzeniu miała być ona wojskiem utworzonego aktem 5 Listopada 1916 r. Królestwa Polskiego, pozostającego pod protektoratem Cesarstwa Niemieckiego.
Legiony Polskie po przeformowaniu miały być kadrą formujących się na ich bazie nowych pułków piechoty, kawalerii i artylerii. Ten proces przerwano wiosną 1917 przez tzw. kryzys przysięgowy. Chodzi o odmowe złożenia przez legionistów przysięgi na wierność cesarzowie Niemiec. Orły PSZ noszono na specjalnie zaprojektowanych dla polskiej Siły Zbrojnej rogatywkach (rodzaj nakrycia głowy z kwadratowym denkiem) z miękkim wierzchem.
Zaprezentowano również mundur oraz wyposażenie oficera kawalerii polskiej z okresu walk o niepodległość i granice 1918-1920. Łączy elementy umundurowania Legionów Polskich, armii Austro-Węgier oraz Cesarstwa Niemieckiego. W początkowym okresie organizacji Wojska Polskiego korzystano bowiem z zapasów przejętych od zaborców oraz wyrobów rodzimych krawców, szewców i rymarzy.
Inicjatorem wydania "teki legionowej" poświęconej prof. W. L. Jaworskiemu był Departament Wojskowy Naczelnego Komitetu Narodowego. Na jego czele stał Władysław Sikorski. W albumie obok zdjęć znajdziemy też własnoręczny podpis Wodza Naczelnego z czasów II wojny światowej. Fotografie wykonano od marca do czerwca 1916 roku. Pokazują żołnierzy polskich w niezwykłych legionowych osadach, tworzonych od listopada 1915 do 1916 roku przez jednostki stacjonujące na Wołyniu.
Wśród prezentowanych czasopism znalazł się "Tygodnik Ilustrowany" - warszawskie ilustrowane czasopismo kulturalno-społeczne, wydawane w latach 1859-1939. Chodzi dokładnie o numer 46 z 16 listopada 1918 roku. W znajdującym się tam materiale widzimy zdjęcia "Z dni przełomowych w Warszawie" przestawiające przejmowanie ważniejszych gmachów, rozbrajanie Niemców, usuwanie znaków niemieckich.
