Wszyscy wiemy, że kłamstwo ma krótkie nogi. Okazuje się, że popularne przysłowie można jednak rozszerzyć, bywają bowiem kłamstwa, które mają nogi... jeszcze krótsze. Wyniki badań psychologów z Louisiana State University wskazują, że to jak łatwo przyłapać nas na kłamstwie, zależy od tego ile włożyliśmy w nie umysłowego wysiłku. Artykuł na ten temat ukaże się na łamach czasopisma "Journal of Applied Research and Memory Cognition".

By przekonać się, które kłamstwa bardziej zapadają nam w pamięć i tym samym są dla innych trudniejsze do wykrycia, badacze z LSU postanowili się skoncentrować na dwóch przypadkach, fałszywych opisach i fałszywych zaprzeczeniach. Okazuje się, że inny mechanizm tworzenia jednych i drugich decyduje o tym, w którym przypadku łatwiej potem "plączemy się w zeznaniach". Wyniki są zaskakujące.

Okazuje się bowiem, że lepiej pamiętamy bardziej skomplikowane kłamstwa, które wymagały od nas więcej wysiłku. Trudniej więc przyłapać nas na fałszywym opisie, bowiem w jego stworzenie i uwiarygodnienie wobec odbiorcy nasz mózg włożył więcej pracy. Tu lepiej pamiętamy nie tylko samą historię, ale i konieczne do jej powstania etapy, a nawet nasze reakcję, gdy odnieśliśmy wrażenie, że nasz odbiorca nie do końca nasze tłumaczenia "kupuje".

Badania przeprowadzone na grupie ochotników wykazały, że łatwiej udowodnić nam kłamstwo, gdy po prostu czemuś fałszywie zaprzeczamy. Ten proces jest krótki, stosunkowo łatwy i nie zostawia nam w pamięci wyraźnego śladu, który potem możemy łatwo odtworzyć. Tego typu kłamstwa badani ochotnicy w 48 godzin później przypominali sobie znacznie słabiej. Fałszywe opisy odtwarzali zaś stosunkowo dokładnie, pamiętając też, w których miejscach różniły się od rzeczywistości.

Badacze z LSU przekonują, że ich ustalenia powinny pomóc w lepszej konstrukcji pytań podczas przesłuchań. Chodzi o to, by podejrzanemu utrudnić stworzenie pełnego fałszywego obrazu rzeczywistości. Wymiar sprawiedliwości zdaje sobie z tego sprawę, krzyżowy ogień pytań to w końcu właśnie próba wykorzystania wobec kłamcy tej słabości jego umysłu.