Niemiecki kolekcjoner Cornelius Gurlitt zawarł porozumienie z przedstawicielami władz Bawarii oraz niemieckiego rządu. Zgodził się zwrócić działa sztuki pochodzące z rabunku dokonanego przez III Rzeszę. W zamian władze oddadzą mu pozostałe, zarekwirowane wcześniej obrazy.
Niemiecka sekretarz stanu ds. kultury Monika Gruetters powiedziała, że porozumienie z Gurlittem tworzy podstawę do "sprawiedliwego rozwiązania" problemu. Powołany przez władze zespół ekspertów "taskforce" ma rok na zbadanie i wyjaśnienie pochodzenia obrazów ze zbioru Gurlitta. Po tym terminie wszystkie płótna, których pochodzenia nie uda się ustalić, mają wrócić do 81-letniego marszanda. Władze zachowają jedynie te obrazy, wobec których prawowici właściciele zgłosili roszczenia.
W mieszkaniu Corneliusa Gurlitta w Monachium na początku 2012 roku policja zabezpieczyła 1280 dzieł sztuki. Eksperci niemieckiego rządu przypuszczają, że blisko połowa zbioru może składać się z eksponatów zrabowanych przez władze III Rzeszy prawowitym właścicielom, głównie Żydom pozbawionym przez Hitlera po 1933 roku wszelkich praw. Adwokaci Gurlitta twierdzą, że jedynie około 50 płócien może podlegać zwrotowi.
Cornelius Gurlitt odziedziczył zbiory po swoim ojcu, znanym marszandzie Hildebrandzie Gurlitcie. Handlował on na polecenie władz III Rzeszy obrazami uznanymi przez nazistów za "sztukę zdegenerowaną", pochodzącymi z muzeów lub skonfiskowanymi czy też odkupionymi po zaniżonej cenie od prawowitych właścicieli, w większości Żydów.
Władze Bawarii ukrywały przez długi czas fakt odnalezienia kolekcji Gurlitta. Dopiero w listopadzie 2013 roku o jej istnieniu poinformowały niemieckie media. Do zbioru należą głównie dzieła artystów z początków XX wieku - Picassa, Chagalla, Noldego, Mackego, Matisse'a, Liebermanna i Dixa. W domu kolekcjonera w Salzburgu w Austrii odkryto niedawno dalszych 238 dzieł sztuki, w tym 39 cennych płócien Moneta, Renoira, Courbeta, Gauguina, Toulouse-Lautreca i Liebermanna. Niemieckie władze nie mają prawa do interwencji w sprawie części kolekcji znajdującej się na terenie innego kraju.
(mn)
