Prawo do pożegnania z osobą umierającą jest dobrem osobistym podlegającym ochronie prawnej - uznał wrocławski sąd i nieprawomocnie uwzględnił pozew rodziny zmarłego więźnia wobec władz zakładu karnego, które nie umożliwiły im pożegnania z umierającym bliskim.
Sąd Okręgowy we Wrocławiu nakazał zakładowi karnemu wystosować przeprosiny. Zasądził także od Skarbu Państwa zadośćuczynienie dla członków rodziny zmarłego - poinformowała Helsińska Fundacja Praw Człowieka.
Jej zdaniem, sąd I instancji wydał wyrok w sprawie pozwu, w którym rodzina zmarłego więźnia domagała się przeprosin i zadośćuczynienia z uwagi na to, że zakład nie pozwolił jej pożegnania z osobą umierającą, przebywającą wówczas w szpitalu więziennym.
Jak podała HFPC, sąd uznał, że prawo do pożegnania z umierającym więźniem jest dobrem osobistym w rozumieniu Kodeksu cywilnego, podlegającym ochronie prawnej. Taka wykładnia, ma uzasadnienie m.in. w konstytucji. Zdaniem fundacji sąd uznał, że na administracji więziennej ciąży obowiązek powiadomienia rodziny o pogarszającym się stanie zdrowia więźnia w sytuacji, gdy osadzony nie jest w stanie zrobić to samodzielnie (w tej sprawie osadzony był pod wpływem silnych leków narkotycznych uśmierzających ból) lub gdy jego zawiadomienie nie może dotrzeć w odpowiednim czasie.
Rozstrzygnięcie sądu ma precedensowy charakter. Potwierdza, że obecność osoby bliskiej przy umieraniu oraz ostatnie pożegnanie podlegają ochronie prawnej właściwej dla dóbr osobistych - pozbawienie możliwości pożegnania z umierającym może potęgować smutek i cierpienia bliskich po jego śmierci - mówi Michał Kopczyński, prawnik HFPC.
Informacje o zgonie, poważnej chorobie lub przeniesieniu osadzonego do szpitala powinny być niezwłocznie przekazane jego najbliższym, o ile więzień nie zastrzegł inaczej - podkreśla HFPC.
Helsińska Fundacja Praw Człowieka zaznacza, że prawo do pożegnania z osobą umierającą podlega ochronie także na podstawie Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu stoi w swym orzecznictwie na stanowisku, że ingerencja w prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego jest możliwa jedynie wtedy, gdy wykazane zostanie istnienie ważnego konkretnego interesu społecznego.
ETPC w sprawach polskich wypowiadał się w tym kontekście przede wszystkim w przypadkach, gdy to więźniowi utrudniano lub uniemożliwiano kontakt z członkami rodziny. Trybunał stwierdzał m.in., że uniemożliwienie więźniowi uczestnictwa w pogrzebie członka rodziny może stanowić naruszenie Konwencji.
Z taką sprawą w Polsce Fundacja spotkała się pierwszy raz. Wyrok poszerza sytuacje, o której mówił ETPC; kontakt z umierającym jest prawem i więźnia, i jego rodziny - powiedziała mec. Katarzyna Wiśniewska z HFPC. Przypomniała również, że zgodnie z prawem katalog dóbr osobistych ma charakter otwarty.
Wiśniewska zaznaczyła, że można się liczyć z apelacją strony pozwanej, skoro w grę wchodzą środki Skarbu Państwa.
(łł)
