Jest unijny pakiet wsparcia dla Ukrainy. Orban się ugiął

"Mamy porozumienie" - napisał na X (dawniej Twitter) Charles Michel. Jak dodał, wszystkich 27 przywódców zgodziło się na dodatkowy 50-miliardowy pakiet wsparcia dla Ukrainy w ramach budżetu UE.

"Zapewnia to stałe, długoterminowe i przewidywalne finansowanie dla Ukrainy" - podkreślił szef Rady Europejskiej.

"UE przejmuje przywództwo i odpowiedzialność za wsparcie dla Ukrainy; wiemy, o co toczy się gra" - napisał Charles Michel.

Jak informuje brukselska korespondentka RMF FM Katarzyna Szymańska-Borginon, presja na Viktora Orbana okazała się skuteczna. Był całkowicie osamotniony.

Premier Węgier uzyskał dwa zapisy, które każda ze stron może interpretować jako sukces.

Pierwszy dotyczy węgierskiego postulatu rewizji finansowania Ukrainy. Taka rewizja może być za dwa lata, jeżeli to będzie konieczne, ale w kontekście nowego unijnego budżetu. 50 mld euro nie jest zagrożone i Orban nie otrzymał prawa weta.

Drugi zapis dotyczy mechanizmu praworządności. Przypomniano wnioski końcowe ze szczytu z grudnia 2020 roku. Orbanowi chodziło o przypomnienie, że mechanizm ten będzie stosowany obiektywnie, a nie politycznie. I na to bez problemu wszyscy się zgodzili.

Powiązany z propozycją projekt rewizji budżetu UE na lata 2021-2027 zakłada też m.in. zwiększenie środków na migrację i zarządzanie granicami o 2 mld euro, na politykę sąsiedztwa - o 7,6 mld euro, a na Europejski Fundusz Obronny - o 1,5 mld euro.

W grudniu, pomimo otwarcia rozmów akcesyjnych UE z Ukrainą, premier Węgier Viktor Orban zawetował przekazanie jej przez Unię 50 mld euro pomocy, jak również rewizję budżetu UE na lata 2021-2027. Dlatego przewodniczący Rady Europejskiej zdecydował o zwołaniu na 1 lutego specjalnego szczytu UE w Brukseli, licząc, że uda się porozumieć z Orbanem.

Równolegle w UE trwały prace nad alternatywnym rozwiązaniem, w którym to 26 państw uzgadnia pomoc dla Ukrainy bez udziału Węgier.

W zakończonych w połowie stycznia narodowych konsultacjach na Węgrzech jedno z pytań dotoczyło unijnej pomocy finansowej dla Kijowa. Według podanych przez rząd wyników, ponad 1,5 mln osób (99 proc.) zagłosowało przeciwko dodatkowym pieniądzom dla Ukrainy, dopóki Węgry nie otrzymają zamrożonych funduszy unijnych.

Szef kancelarii premiera Węgier Gergely Gulyas na konferencji prasowej mówił, że rząd w Budapeszcie nie sprzeciwił się woli tych, którzy zagłosowali w narodowych konsultacjach, ponieważ unijne pieniądze zaczęły już płynąć na Węgry.

W grudniu Komisja Europejska pozytywnie oceniła reformy systemu sądownictwa na Węgrzech i odblokowała 10,2 mld euro zamrożonych funduszy polityki spójności. Budapeszt otrzymał też dostęp do 920 mln euro zaliczek w ramach Funduszu Odbudowy.

Wciąż jednak 20 mld euro unijnych funduszy dla Węgier pozostaje zamrożonych z powodu m.in. obaw dotyczących praw społeczności LGBTQ, wolności akademickiej i prawa do azylu w tym kraju.

Szef kancelarii premiera wyraził w czwartek nadzieję, że głosowanie w Brukseli przybliży Węgry do otrzymania pozostałych środków.

Fundusze UE dla Węgier pozostaną zamrożone, niezależnie od porozumienia w sprawie pomocy dla Ukrainy, na które zgodziły się państwa członkowskie - powiedział cytowany przez agencję Reutera w czwartek unijny dyplomata.

Narodowe konsultacje m.in. w sprawie pomocy finansowej dla Ukrainy i migracji trwały od połowy listopada do 17 stycznia. Według danych rządu wzięło w nich udział ponad 1,5 mln osób. Rząd będzie ciężko pracował, aby głos Węgrów został usłyszany w Brukseli - powiedziała dwa tygodnie temu rzeczniczka rządu Orbana Alexandra Szentkiralyi.

Konsultacje są często wykorzystywane przez władze Węgier, by skonsolidować obywateli wokół różnych aspektów polityki rządu. Poprzednie, w 2022 roku, dotyczyły unijnych sankcji przeciw Rosji. Wzięło w nich udział 1,4 mln na 8 mln uprawnionych do głosowania (17,5 proc.). Rząd podał, że 97 proc. odesłanych kwestionariuszy było przeciwnych sankcjom.

Agencja Ansa cytuje źródła w Kancelarii Premier Włoch - Palazzo Chigi, które wyraziły satysfakcję z zawartego porozumienia i dodały, że premier Giorgia Meloni osobiście odegrała pierwszoplanową rolę w negocjacjach z szefem węgierskiego rządu.

Te same źródła przypomniały jednocześnie, że premier rozpoczęła działania dyplomatyczne już jakiś czas temu, a zostały one zintensyfikowane w ostatnich dniach.

Od wtorku Giorgia Meloni trzy razy rozmawiała z Viktorem Orbanem; najpierw przez telefon. Tematem tych rozmów, zaznaczyła Ansa, był budżet unijny oraz pomoc finansowa dla Ukrainy.

Po ich rozmowie w środę wieczorem rozpoczęły się długie nocne negocjacje delegacji - dodała włoska agencja. Po raz trzeci premierzy spotkali się w czwartek rano, co - jak zaznaczono - miało też ważny wpływ na węgierską decyzję o poparciu planów UE.