Smog to problem, który nasila się w naszym kraju wraz z początkiem sezonu grzewczego, jednak towarzyszy nam przez cały rok. Ostatni raport NIK wskazuje, że stan powietrza w Polsce plasuje nas w niechlubnej czołówce krajów Unii Europejskiej. Europejska Agencja Środowiska podaje natomiast, że rocznie z powodu skażonego powietrza umiera ponad 46 tys. Polaków; to tak jakby każdego roku znikali wszyscy mieszkańcy Kołobrzegu czy Krosna. W trosce o zdrowszą przyszłość znani Polacy zaangażowali się w kampanię antysmogową „Pierwsza Doba bez Smogu”, organizatorami której są Global Compact Network Poland oraz Grupa Walk. Akcja ma być impulsem do wzbudzenia zainteresowania i działania.

Przyczyn smogu jest wiele, jednak wszystkie jego źródła leżą w działalności człowieka. Do problemu smogu przyczyniają się: nieefektywne i niskiej jakości systemy grzewcze, palenie śmieci, używanie do ogrzewania domów węgla niskiej jakości, nieocieplone domy, duża liczba samochodów (w tym samochodów starszych niż 5-letnie bardzo często emitujących wiele spalin i bez działających systemów oczyszczania) oraz przemysł.

Smog jest niewidocznym zabójcą. Nie można się przed nim uchronić, jest to problem globalny. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) z maja 2018 roku, dziewięciu na dziesięciu ludzi  na świecie oddycha skażonym powietrzem, a smog jest przyczyną 7 milionów zgonów rocznie.

Polska dokłada się do tej ponurej statystyki liczbą 46 tysięcy niepotrzebnych i przedwczesnych zgonów. Jest to 46 tysięcy indywidualnych dramatów i cierpień najbliższych. Smog jest bezpośrednią lub pośrednią przyczyną takich chorób jak nowotwory, choroby górnych dróg oddechowych, zawały czy udary. Rozwiązaniem mogłoby być nieoddychanie skażonym powietrzem, tyle że w praktyce nie możemy nie oddychać i rzecz jasna nie jest to sposób na rozwiązanie problemu - powiedział współorganizator Kampanii Kamil Wyszkowski, Przedstawiciel Global Compact Network Poland.

Do zmian niezbędny jest przede wszystkim wzrost świadomości społeczeństwa, w szczególności mieszkańców miast i miasteczek, gdzie problem się koncentruje i włączenie do działań lokalnych władz samorządowych. Dopiero następny krok to wykształcenie nowych nawyków i wcielanie konkretnych zmian w życie przez decydentów na poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym.

Nie chcemy straszyć, chcemy uświadamiać. Wierzę, że dzięki naszej grze-kampanii, problem smogu zaistnieje w świadomości wszystkich Polaków i stanie się ważnym tematem debaty publicznej. Niewielkie zmiany pomnożone przez miliony poprawią stan powietrza jakim oddychamy - wyjaśnia autor kampanii, Mariusz Pitura, Creative Director z Walk.

Na jak długo wstrzymasz smog?

Kampania zwraca uwagę na rozmiar problemu jakim jest smog. Skoro jest tak powszechny, zdaje się, że można go uniknąć jedynie nie oddychając. Wstrzymywanie oddechu jest punktem wyjścia do tytułowego celu akcji: zebrania Pierwszej Doby bez Smogu. Każdy zarejestrowany, wstrzymany oddech to czas, który automatycznie doliczy się do głównego licznika. Celem jest zaangażowanie jak największej liczby osób i wspólne zebranie 24 godzin. W akcji można wziąć udział nagrywając film, na którym wstrzymuje się powietrze, wstawić go na Instagram i oznaczyć @wstrzymajsmog. Już na starcie 50 ambasadorów akcji zebrało ponad 45 minut bez smogu.

Kampanię swoim udziałem wspierają Ambasadorzy Global Compact oraz znani ludzie ze świata sportu, kultury, sztuki, mediów i show-biznesu, którzy włączyli się pro bono do akcji. Do tej pory zaangażowali się m.in.: Robert Korzeniowski, Krzysztof Zanussi, Małgorzata Foremniak, Magda Gessler, Rafał Sonik, Aleksandra Popławska, Tadeusz Gessler, Agnieszka Cegielska, Leszek Lichota, Mateusz Damięcki, Krzysztof Ibisz, Julia Wieniawa, Szymon Hołownia, Rezigiusz, Joanna Jabłczyńska, ks. Adam Boniecki, Anna Skura, Paweł Deląg, Vienio, Katarzyna Bosacka, Patrick the Pan, Ajgor Ignacy, Wiktor Mrozik, Krzysztof Materna oraz Kędzior.

 

Akcja ma być impulsem wskazującym, że każdemu zależy na czystym powietrzu i że warto o to zabiegać. Dzięki prostemu mechanizmowi, łatwo można dołączyć i wyrazić swoje zaangażowanie. Każdy może być twórcą i dołożyć swoją filmową cegiełkę, która zostanie umieszczona na dedykowanym profilu na Instagramie @wstrzymajsmog i na stronie www.pierwszadobabezsmogu.pl. Będzie to również baza informacji o tym, co można zrobić samemu, by smogu było mniej.

Finał pierwszej fazy akcji przypada na 5 grudnia br. Właśnie wtedy, podczas Szczytu Klimatycznego (COP24) w Katowicach odbędzie się projekcja 24-godzinnego filmu złożonego z wstrzymanych oddechów.

Poza ambasadorami, organizatorom udało się pozyskać wsparcie firm technologicznych i produkcyjnych, także pro bono.

Akcję wspiera silna kampania 360° obejmująca spoty w radiu i telewizji, działania w Internecie, mediach społecznościach (Facebook, Instagram) oraz nośniki OOH.

Inicjatorem kampanii jest Global Compact Network Poland a pomysłodawcą i autorem koncepcji agencja Walk Creative, którym pomagały w realizacji SzutSzut Studio, BadiBadi, Studio Tęcza, GetHero, LifeTube, Facebook, IndaHash, Performence Media, Airnauts, Walk PR oraz 4’oclock. Spoty wyreżyserował Szymon Lenkowski, a sesją zdjęciową zajęła się Iza Grzybowska.

Kampania realizowana jest w ramach Programu "SDG11 - Zrównoważone miasta" i wspiera globalne wysiłki na rzecz poprawy jakości powietrza. UN Global Compact zajmuje się walką ze smogiem, ponieważ wspiera realizację Celów Zrównoważonego Rozwoju (SDG) - związanymi z rozwojem i ze zdrowiem publicznym -  w szczególności celem 3.9 (do 2030 znacząco ograniczyć liczbę zgonów i chorób wywoływanych przez niebezpieczne związki chemiczne oraz zanieczyszczone powietrze, wodę i glebę).

***

Global Compact Network Poland:

To polska sieć członków United Nations Global Compact, uruchomiona w lipcu 2001 r., z niezależnym sekretariatem. Misją Global Compact Network Poland jest promowanie i wspieranie wdrażania zasad UN Global Compact (źródło: https://www.unglobalcompact.org/what-is-gc/mission/principles) oraz własnych inicjatyw w zakresie zrównoważonego rozwoju z udziałem polskich przedsiębiorstw, partnerów instytucjonalnych oraz świata nauki i organizacji pozarządowych.