Sejm przyjął poprawkę Senatu, zakładającą trzy-procentową stawkę podatku VAT w rolnictwie. Mniejszościowemu rządowi AWS przyszła w sukurs Unia Wolności. Oba kluby zgodnie zagłosowały za stanowiskiem rządu.
Co ciekawe, Akcji Wyborczej Solidarność udało się utrzymać dyscyplinę w swych szeregach. W efekcie - zwolennikom zerowej stawki podatku VAT w rolnictwie zabrakło do szczęścia 12 głosów. Za odrzuceniem poprawki Senatu - a więc zerowym VAT-em - głosowało 209 posłów PSL i SLD (przy wymaganej większości wynoszącej 221).
Zwolennicy...
Premier Jerzy Buzek stwierdził, że "Sejm wykazał się odpowiedzialnością za budżet państwa i rozwój kraju w najbliższych latach – ta decyzja powinna nas wszystkich cieszyć, przede wszystkim polskich rolników. Zdaniem premiera wprowadzenie 3-procentowej stawki VAT w rolnictwie to dobre rozwiązanie dla polskiej wsi. Ponad miliard złotych, który wpłynie dzięki tej decyzji do budżetu - w ocenie premiera - można przeznaczyć na przykład na wiejską oświatę.
Zadowolenia nie krył też minister rolnictwa Artur Balazs (SKL). "Zwyciężył rozsądek i odpowiedzialność za państwo i budżet" - powiedział. Dla ministra Balazsa nie przyjęcie stawki 3 procent oznaczałoby utratę blisko jednej trzeciej przyszłorocznego budżetu ministerstwa, z decyzji Sejmu był więc zadowolony. „Otwiera ona drogę do zabiegania o budżet, który będzie dawał szansę rolnikom w przyszłym roku" - dodał minister.
Z decyzji Sejmu cieszy się także lider Unii Wolności Leszek Balcerowicz. "Dobrze się stało, choć brak grzechu nie jest cnotą" - mówił Balcerowicz przypominając, że Sejm dopiero teraz poprawił to, co sam zepsuł, głosując wcześniej przeciwko proponowanemu przez rząd rozwiązaniu. Lider Unitów przywołuje swoje wczesniejsze argumenty, że zerowy VAT w rolnictwie otworzyłby drogę do nadużyć na gigantyczna skalę.
„Byłoby bardzo źle, gdyby rozwiązanie w postaci stawki zerowej przeszło wbrew temu, co twierdzi SLD, PSL i skrajna prawica. Byłoby to otwarcie bramy, a nie tylko drogi, do nadużyć podatkowych, korupcji, a także ułatwiałoby - w porównaniu z propozycją 3 procent – import”.
Przeciwnicy...
Najmniej wątpliwosci w sprawie rolniczego VAT-u miała przeciwna stawce 3 procent opozycja. Według posła PSL, Bogdana Pęka, "cała ta operacja służy jedynie zwiększeniu dochodów budżetowych kosztem większości rolników i kosztem wszystkich konsumentów".
"Szansa została zmarnowana” – twierdził Gabriel Janowski, jeden z sześciu posłów AWS, którzy odważyli się złamać klubową dyscyplinę i głosować wbrew rządowi. Zdaniem posłów SLD, PSL oraz pięciu członków Akcji z Gabrielem Janowskim na czele, rządowa "trójka" to zaprzepaszczenie szansy dla rolnictwa. Mocniejszych słów użył lider związkowców-rolników Władysław Serafin.
"Jest to nóż w plecy polskich rolników zadany przez Balcerowicza rękami posłów AWS. Po klęsce Balcerowicza, suszy i mrozu, mamy kolejną klęskę, klęskę polityczną" - dodał. Jego zdaniem skutki tej klęski rolnicy będą odczuwać bardzo długo, odczuje też cała Polska, bo zdrowa i silna wieś to warunek wejścia naszego kraju do Unii Europejskiej.
Trochę dyscypliny...
Kluczem do przeforsowania trzy-procentowego VAT-u okazała się pacyfikacja niepokornych w łonie AWS oraz nadzwyczaj udana "łapanka". Dzięki niej, na Wiejskiej stawili się zarówno posłowie którzy byli zagranicą, jak i ci, którzy byli chorzy. Niewykluczone, że dobrym stymulatorem dla wielu posłów AWS była perspektywa surowych kar, zapowiadanych przez liderów partii. Efekt - 230 głosów za stanowiskiem rządu.
Do późnego wieczora ważyły się losy sześciu posłów AWS, którzy głosowali wbrew swemu klubowi, czyli za utrzymaniem zerowej stawki VAT w rolnictwie - w efekcie czego wszyscy oni mieli stracić swoje miejsca w klubie. Byli to - Gabriel Janowski, Marek Kaczyński, Ryszard Matusiak, Stanisław Misztal i Bernard Szwed. Poseł Marian Dembiński złamał dyscyplinę klubową wstrzymując się od głosu.
Ostatecznie prezydium klubu parlamentarnego AWS zdecydowało o wykluczeniu z szeregów partii czterech posłów - Gabriela Janowskiego, Ryszarda Matusiaka, Stanisława Misztala i Bernarda Szweda.
"Zdolność do szybkiego podjęcia takiej decyzji pomoże w walce z wizerunkiem AWS-u jako formacji powolnej i rozlazłej. Jest to decyzja, której wymaga obecnie interes partii" – mówił wcześniej lider SKL, Jan Maria Rokita.
A prezydent...
Zgodnie z legislacyjną procedurą ustawa trafi teraz do prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego. Jeśli prezydent ją podpisze, wejdzie ona w życie 4 września. Obecnie nieprzetworzone produkty rolne w ogóle nie są objęte podatkiem VAT. Wprowadzenie VAT-u da rolnikom możliwość odzyskiwania tego podatku zawartego w cenach wykorzystywanej przez nich energii elektrycznej, materiałów budowlanych i usług rolniczych.
00:15